Wat heerlijk relativerend. Problemen in China of niet, de exposure van de meeste landen is maar heel beperkt. Verder onder meer het gedoe over olie, het belang wat velen hechten aan een slecht begin van een nieuw beursjaar én nog een puntje. Alles pure psychologie. Ik citeer:
Is it coincidence that the highest price-earnings ratio since 1881 occurred around then? The Dow Jones had a record on Jan. 14, 2000, and then fell. There is also a tale of the tripling of the stock market from 2009 to 2014 and its unwinding this year.
This is not just a story about numbers. It too is a human interest story, one in which many investors missed a huge profit opportunity. They missed it because they overreacted to the 2008 financial crisis and became too fearful to stay in the market.
Was getekend, Nobelprijswinnaar Robert Irrational Exuberance Shiller van de Universiteit in Yale. Vanuit zijn studeerkamer spreekt hij ons waan-van-de-dag-ADHD-beleggertjes toe. Eigenlijk, zo lees ik het, is het één groot lang citaat van de legendarische woorden van Sir John Templeton:
The four most expensive words in the English language are: this time it's different
Het stuk van Shiller is niet al te lang, in vijf minuutjes hebt u het uit. Aanrader. Full disclosure: ik volg hem al lang, de professor is bull noch bear. Hij beoordeelt de markt altijd op zijn merites. Hij is nog aardig ook. U kunt gratis zijn tot 1870 teruggerekende (maand)data downloaden.
Simsalabim, hoe staat het het beurssentiment er dan bij? Zo dus. De stieren staan op stal.
Dure aandelen, maar
Omdat u op vrijwel alle beurssites alleen maar leest over inderdaad China, olie, ECB et cetera die de beurs zouden sturen, beperk ik mij tot de waarderingen van aandelen. Vrijdag liet ik u al de koerwinstverhoudingen voor de komende twaalf maanden van de AEX zien.
Ondanks de, zoals altijd achteraf bekeken, sinds april vorig jaar ingezette daling is de AEX nog altijd duur. Da's niet zo gek gezien vooral ook de gekelderde winst(verwachtingen) van indexsupermacht Royal Dutch Shell, maar zeker ook bijvoorbeeld ArcelorMittal.
Hetzelfde verhaal geldt voor de S&P 500. Deze grafiek pik ik van de site van Doug Short. Ga daar ook eens kijken, die houdt álle denkbare beursdata en economische macro's gratis en voor niks voor u bij. Helaas, dit zijn maanddata: zijn koerswinstverhoudigen zijn van 5 januari.
Sindsdien is de S&P 500 5,3% gedaald, voor het grote plaatje maakt het niet veel uit. Het mooie is dat Short er diverse heeft. Conclusie is hetzelfde als bij de AEX: ondanks de daling van Wall Street en de waarderingen sinds mei vorig jaar, is de Big Board historisch gezien nog duur.
Ik zeg niet te duur. Er is namelijk een addertje onder het gras. U moet aandelen altijd vergelijken andere assets en vooral rentes op betere staatsobligaties. Naar mijn smaak vormen die nog altijd de echte beursbubbel en leveren sowieso niet veel op, of kosten zelfs geld. Uitzondering is de VS.
De centrale banken verdedigen zogezegd die dingen te vuur en te zwaard en ze kunnen dat heel lang volhouden. Jaren en desnoods decennia. Zie Japan maar. Ja, ééns zal de boel wel klappen - en zo weten u en ik er nog wel een paar - maar om daar op te speculeren is heel, heel tricky.
Eén uitzondering is er wellicht: de Amerikaanse tienjaarsrente van nu 2,0% zit in de buurt van het dividendrendement van de S&P 500 à 2,3%. Vrijdag zei ik het al over de AEX en dat vind ik zeker ook van Wall Street. Die aandelendaling is zo gek nog niet. De AEX doet trouwens 3,5% yield.
Hier de actuele rentes, klik voor groot.
Bodem of niet?
Over naar komende week, want er is ons alweer geen rust gegund. Of de bodem is gezet, moet u de goeroes en technisch analisten maar vragen. Voorspellen, daar doe ik niet aan. Het kan wel. Dit schreef ik er vrijdag over:
Wel is het zo dat de grootste koersuitslagen altijd op en rond bodems en toppen zijn. Wat dat betreft zou het kunnen dat er een voorlopige bodem is gezet. Garantie tot de voordeur, want één, cijfer of gebeurtenis kan alles weer zomaar de andere kant uitsturen.
Niet de AEX, maar een plaatje van de veel belangrijker S&P 500 en zo begrijpt u mijn woorden. Current market snapshot, mooie naam. Deze grafiek is ook van Short. Geen grapjes over zijn naam graag, dat is te gemakkelijk. Danku.
Wat tegenpleit is dat het herstel donderdag en vrijdag na die dip AEX 392,44 woensdag zeker niet op hoog volume was. Echter, dat gold ook voor die 392,44 zelf. Worden we niet veel wijzer van. Dan nog die VIX indices, ofwel de officieze paniekgraadmeters van de indices.
Dit zijn de actuele standen van die dingen met de koersuitslagen van vrijdag. Komen hard af, maar staan nog altijd niet (ruim) onder 20, wat als een soort van nervositeitgrens geldt:
- AEX 25 VIX Index: 27,98 (-11,3%)
- DAX 30 VIX Index: 26,78 (-9,0%)
- CAC 40: VIX Index: 27,45 (-11,4%)
- Eurostoxx 50 VIX Index: 28,34 (-10,9%)
- FTSE 100 VIX Index: 23,54 (-10,1%)
- S&P 500 VIX Index: 22,34 (-16,0%)
- Nasdaq 100 VIX Index: 25,74 (-14,9%)
Dit alles overziend, dit is just another day at the 400 years old stockmarket. Of het nou een correctie is of een bearmarket, die horen net zo bij de beurs als opgaande markten. Wat niet is kan nog komen, maar de daling tot dusverre is niets, maar dan ook niets bijzonders.
Superdrukke week
Ha! Dit komt allemaal leuk uit, want we gaan uitgerekend nu agendatechnisch de twee drukste en ook belangrijkste weken van dit kwartaal in. Wie weet bevestigen ze de bearmarket sinds vorig jaar - want dat mag ik toch wel stellen nu? - of draaien we alweer. Alles kan.
Ik neem aan dat Wall Street morgen gewoon open is ondanks dat pak sneeuw. De halve Dow Jones komt deze week door met KW4's, net als op Google na alle technologiegrootmachten. In vogelvlucht, wat gaan we doen?
- Excuses, vergeten (Im not perfect): ik voeg deze alsnog toe. deze week neemt ene Fed een (non-)rentebesluit. Er is geen persconferentie. Het persbericht wordt uitgeplozen over aanwijzingen voor het verdere verhogingspad, stand van de eocnomie en inflatie (en wellicht de turbulentie in China en op de beurzen)
- Op papier is BBP KW4 VS het cijfer van de week. Bloomberg verwacht +0,9%. Zelf ben ik niet zo'n fan van BBP's - dat is over het afgelopen kwartaal - en hecht ik meer aan cijfers over deze maand, maar we kunnen flink schudden vrijdag als het cijfer afwijkt
- Wel een actueel cijfer is de eerste schatting van de Duitse inflatie (consumentenprijzen) over januari. Weet u meteen waarom ECB's Mario Draghi zijn mouwen alweer opstroopt. De consensus luidt namelijk -0,8% maand-op maand
- Bij ons zijn er KW4-cijfers Philips en KasBank. Uh... Ja, dat is alles. Zet ik Delhaize er ook maar bij. U snapt waarom. Als ik Siemens. Banco Santander en Deutsche Bank (dat in feite deze week al door kwam) ook nog noem, ben ik meteen met Europa klaar
- Buitengewone aandeelhoudersvergadering is er van Royal Dutch Shell (en BG Group). Ja, het gaat over die overname, maar het zal ook zeker over het dividend gaat. Kan en durft CEO Ben van Beurden scenario's te geven
- In de VS pakken ze het grootscher aan, hola! KW4's van Apple, Microsoft, Facebook, Amazon, 3M, AT&T, Boeing, Caterpillar, Chevron, DuPont de Nemours, Johnson & Johnson, McDonald's, Procter & Gamble, Visa, eBay, Ford, Halliburton, Harley-Davidson en Qualcomm
- Leading indicators over januari zijn de eerste schatting van de inkoopmanagersindex dienstensector VS, de Duitse Ifo Geschäftklima, cosumentenvertrouwen Michigan en de inkoopmanagersindex uit de Windy City, de Chicago PMI
- London calling! Het VK komt ook met een BBP'tje, net als Spanje
- Verder zijn er de Case-Shiller huizenindex, orders duurzame goederen én de wekelijkse olievoorraden VS
Nog één ding hierover. De beurzen leven en werken als het ware altijd toe naar grote gebeurtenissen, zoals ook komende week met al die cijfers, rentebesluiten et cetera. De echte triggers voor draaien in de markt komen (daarom?) meestal op onverwacht moment en uit overwachte hoek.
Kiek op de grafiek
Nog even het rondje langs een paar basisjaargrafieken. de AEX staat vrijwel in het midden van de jaarrange tot dusverre van 441,82 (slot 2015) tot intradagdippie woensdag op 392,44. Niettemin is het neergaande trendje sinds april vorig jaar nog gewoon intact.
De hele grote opgaande trend sinds maart 2009 heeft, als die al niet is gebroken, het is maar hoe u kijkt, in ieder geval niet veel speelruimte meer. De lijnen mag u zelf trekken. Ik kan echt niet tekenen :-)
Dit stuk is toch al weer veel te lang, dit kan er ook nog wel bij. Ik noemde al de AEX VIX (volatilteitsindex) en die staat nog altijd hoog op 27,9. Loopt wel terug en we zijn in het afgelopen jaar wel eens hysterischer geweest.
Onze tienjaarsrente blijft licht zijwaarts dalen, zal ik het zo maar betitelen? Dit duidt nog altijd op lichte staat van risk-off.
ECB-president Mario Draghi praatte donderdag routinematig weer eens een klein centje van EUR/USD af. Eigenlijk gebeurt hier per saldo al maanden niet zoveel. Op voorhand zijn er deze week ook geen cijfers aan te wijzen die hier beslissend van invloed op kunnen zijn.
Dan de comedy capers van nu nog, olie. Herstel eind van de week, maar de neergaande trend grijnst u tegemoet. Zolang de producenten zichzelf de vernieling inpompen is hier weinig hoop. Wellicht een kwestie van tijd dat hier bedrijven, partijen en zelfs hele landen omvallen.
Onverwacht productie-afspraken, zomaar een Chinese economische Phoenix en aantrekkende vraag, omdat de wereldeconomie gewoon voor de grap een keer beter presteert dan iedereen verwacht, kan de boel doen kantelen.
Goud vertoont tekenen van leven en steeg deze week zelfs tot ruim 1100 dollar. Opvallend dat ondanks alle marktumult hier grote daguitslagen al lang achterwege blijven. Is wel eens anders geweest. Desinteresse? Wellicht is er nu een korte draai, maar alle trends zijn nog neerwaarts.
Gezien hier op IEX? Vast wel, zo veel traffic. U gelooft uw ogen niet wie in 2011 onbedoeld de top in de goudmarkt belde.
Resumerend
OK, dat was hem dan weer. Hopelijk heb ik u weer een beetje bijgepraat. Tot slot nog dit. Als u het niet meer ziet zitten, kunt u nog altijd de kunst in. Hoe rijk wordt u? Ik loop al met een sigarendoos door mijn huis me rijk te rekenen, want ik heb me toch een zooitje witte muren :-)
Veel succes deze week en tot morgen, tot voorbeurs.
De complete weekagenda met consensusverwachtingen:
25 jan
00:50 Japan handelsbalans dec (cons. 100B)
10:00 Duitsland Ifo geschäftsklimaindex jan (cons. 108,4)
14:00 Halliburton KW4-cijfers
14:00 McDonald's KW4-cijfers
16:30 VS Dallas Fed Manufacturing Index jan
26 jan
08:00 Philips KW4-cijfers
08:00 Siemens KW4-cijfers
14:00 Dupont KW4-cijfers
14:00 3M KW4-cijfers
14:00 Johnson & Johnson KW4-cijfers
14:00 Procter & Gamble KW4-cijfers
15:00 S&P Case Shiller huizenprijzenindex nov (cons. 5,7%)
15:45 VS flash services PMI jan (cons. 54,0)
16:00 VS consumentenvertrouwen jan (cons. 97,0)
22:00 Apple KW4-cijfers
22:00 AT&T KW4-cijfers
27 jan
08:00 Duitsland GFK consumentenklimaat
08:00 Santander KW4-cijfers
10:00 BAVA Royal Dutch Shell
14:00 Boeing KW4-cijfers
16:00 VS new home sales dec (cons. 500K)
16:30 VS weekrapport olievoorraden
20:00 Fed rentebesluit (cons: unch 0,25-0,50%)
22:00 eBay KW4-cijfers
22:00 PayPal KW4-cijfers
22:00 Qualcomm KW4-cijfers
22:00 Facebook KW4-cijfers
28 jan
00:50 Japan detailhandelsverkopen dec (cons. -0,1%)
08:00 Deutsche Bank KW4-cijfers
10:30 VK BBP KW4 (cons. 1,9%)
11:00 EU consumentenvertrouwen jan (cons. -6,0)
14:00 Duitsland inflatie CPI jan (cons. -0,8% MoM)
14:00 Harley Davidson KW4-cijfers
14:00 Eli Lilly KW4-cijfers
14:00 Time Warner Cable KW4-cijfers
14:00 Visa KW4-cijfers
14:00 Caterpillar KW4-cijfers
14:00 Ford KW4-cijfers
14:30 VS orders duurzame goederen dec (cons. -0,2%)
14:30 VS Jobless Claims
16:00 VS pending home sales dec
22:00 Amazon KW4-cijfers
22:00 Microsoft KW4-cijfers
29 jan
00:50 Japan industriële productie dec (cons. -0,3%)
08:00 KasBank KW4-cijfers
08:00 Duitsland detailhandelsverkopen dec (cons. 0,5% MoM)
09:00 Spanje BBP KW4 (cons. 0,8%)
11:00 EU inflatie CPI jan (cons. 0,4%)
14:00 Colgate-Palmolive KW4-cijfers
14:00 Chevron KW4-cijfers
14:00 Mastercard KW4-cijfers
14:00 Phillips 66 KW4-cijfers
14:00 AbbVie KW4-cijfers
14:30 VS BBP KW4 (cons. 0,9%)
14:30 VS employment cost indec KW4 (cons. 0,6% QoQ)
15:45 VS Chicago PMI jan (cons. 45,0)
16:00 VS consumentenvertrouwen Michigan jan (cons. 93,0)