De neerwaartse weg naar lagere kortetermijnbodems werd gisteren in alle hevigheid weer ingeslagen. Het eerder gevormde tweedaagse omkeerpatroon in de vorm van een piercing line (halve bullish engulfing) werd gisteren ook opgeheven.
Inmiddels is de AEX vanaf de recente top bij 451,40 alweer 32 punten kwijt, een daling van ongeveer 7% Dit is de zesde correctie van dit jaar. Ik houd een daling van minimaal 5% aan als ondergrens van een normale correctie. In de afgelopen jaren waren er telkens zes correcties per jaar.
Dat quotum is nu al relatief vroeg in het jaar behaald en de vraag is waar de teller aan het einde van het jaar op staat. Het blijft een lastige en zeer volatiele markt bij vooral de aandelenindices. Opvallend (en positief) is de relatieve rust in veel andere intermarkt-indicatoren:
- De euro-dollarkoers beweegt bijvoorbeeld in een langzaam stijgende opgaande trend sinds het einde van het eerste kwartaal van dit jaar.
- Ook de goudprijs en de olieprijs blijven de laatste tijd opvallend stil na de eerdere zeer volatiele uitslagen.
Voorlopers?
De grote uitslagen in deze commodities vonden echter al plaats voor de augustus-correctie in de aandelenmarkten. In de tienjarige rente heeft de grootste beweging ook al eerder dit jaar plaatsgevonden.
Na de doorbraak van de dalende middellangetermijntrend (rond de 0,27%) vond een enorme opgaande beweging naar de 1,20% plaatst. Hierna viel de koers terug naar de zone 0,70% tot 0,90% waar de rente momenteel ook beweegt.
Na het eerder aangegeven koopsignaal (rond de 0,27%) gaf ik een koersdoel af van 1,50% voor dit rentepercentage. De huidige langere terugtest zie ik als vorming van de eerste hogere middellangetermijnbodem.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Verzwakking
Ook in de aandelenmarkten blijf ik van mening dat zij bezig zijn met de vorming van de eerste hogere kortetermijnbodem. Na de neerwaartse doorbraak van de onderkant van een langere zijwaartse consolidatie (429 tot 430 als ondergrens), was een test mogelijk naar de 422,75, de bodems van 25 en 26 augustus.
Inmiddels is de AEX hier onder gezakt. Dit geeft een verzwakking aan, maar een eventuele lagere top in de AEX in het middellangetermijnbeeld bij 451,40 wordt echter pas bevestigd onder de eerdere augustusbodem van 402. Zover zie ik het niet komen.
Ondanks de opheffing van de piercing line, blijf ik ook van mening dat we zeer alert moeten blijven op omkeerpatronen. Een van de patronen die nog steeds intact is, is de dalende wig. Hierbij dalen de toppen sneller dan de bodems.
Terug naar 2014
De slotprijs van gisteren lag bij de bodemlijn van dit patroon. Vandaag ligt de onderkant van dit patroon bij 419,70 en geldt als eerste steunpunt.
In de afgelopen dagen gaf ik belangrijke steunniveaus aan vanuit de weekgrafiek van de AEX. Daar moeten we terug naar 2014 om ze te vinden. Er zijn twee niveaus tot aan het jaardieptepunt van dit jaar bij 402 aan te geven:
- de eerste is de juli-top van 420
- de tweede ligt bij de dubbele top vanuit de eerste maanden van 2014 bij 409
Gisteren sloot de AEX precies bij de juli-top van vorig jaar. Ondanks deze zesde correctie van dit jaar en de recente verhevigde neerwaartse druk, blijft de opzet van het einde van de vijfde (forse augustus) correctie nog steeds intact.
Koopsignalen
De technische indicatoren handhaven nog steeds hun eerder afgegeven koopsignalen en het blijft een feit dat de dalende toppenlijn van de voormalige augustus-correctie al eerder werd gebroken. Deze terugval blijft ook naar mijn mening de zoektocht naar de vorming van de eerste hogere kortetermijnbodem.
Pas onder de 402-bodem is er te spreken in het middellangetermijnbeeld van de vorming van een lagere top bij 451,40 en dat blijft een scenario waar ik niet vanuit ga. We moeten dus alert zijn op bodemsignalen waarbij de onderkant van de stijgende wig gisteren werd getest.
Steunniveaus liggen bij 420, 419,70 en daaronder ontstaat ruimte naar 409. Het belangrijkste te breken niveau ligt vandaag bij 435,20. Hier ligt niet alleen de onderkant van een recente neerwaartse gap, maar ook de dalende toppenlijn vanaf de 451,40-top.
Dit is de weerstandslijn van de zesde correctie en de bovenkant van de dalende wig. Een opwaartse doorbraak hiervan zou het einde van de zesde correctie betekenen en een aanzienlijk opwaarts potentieel vrijmaken. Tot aan deze weerstand liggen nu nog puntjes bij 425,25 en 429.