Geldstroom Nederlandse beurs stokt

De recente AEX-correctie is in gang gezet door de felle stijging van de kapitaalmarkrente. Tegelijkertijd valt op dat er geld aan de Nederlandse aandelenbeurs wordt onttrokken. Mijn verwachting op basis van deze drie-eenheid is, dat de malaise op de financiële markten slechts tijdelijk is.  

In korte tijd is de AEX best stevig teruggevallen. Wat de laatste tijd opvalt is dat het verlies van de AEX wordt vergezeld door hogere omzetten. De neerwaarts draaiende money flow-indicator geeft aan dat er geld aan de markt wordt onttrokken. Zoals gezegd is tegelijkertijd de kapitaalmarkrente hard opgelopen van 2,20% naar 2,51%. 

Rente is gestegen, terwijl aandelen daalden

Dat er geld aan de markt wordt onttrokken, wordt dus mede beïnvloed door recente stijging van de kapitaalmarkrente. De parallelle ontwikkelingen tussen dalende aandelen en weglekkende geldstromen wordt dus bevestigd door de recente rentestijging. 

Overigens verwacht ik dat de rentedaling technisch alsnog wordt hervat, want het patroon met lagere toppen op de rentegrafiek is nog geheel intact. Dat impliceert dus ook dat de correctie van de AEX op z'n laatste benen loopt. 

Hoe zagen die parallelle ontwikkelingen er precies uit? De AEX in de periode eind december tot en met 10 januari: aandelen omlaag, rente omhoog en moneyflow omlaag

• De daling van de AEX is eind december ingezet vanaf de top rond 796, daarna is de beurs gedaald naar 774 (intradaylow op 10 januari)
• Deze daling ging gepaard met een rentestijging. Sinds eind december is de rente opgelopen van 2,20% tot 3,51%. 
• Tegelijkertijd is de moneyflow sinds eind december hard gedaald, wat aangeeft dat er geld aan de beurs is onttrokken

Dit proces is voorafgegaan door een tegenovergestelde beweging in de periode tussen oktober en eind december: aandelen omhoog, rente omlaag en moneyflow omhoog

• Eind oktober vormde de AEX een  bodem op 712,77, waarna de beurs 8,5% is hersteld tot ruim 796
• Na een top begin oktober op 3,33% is de Nederlandse rente hard gedaald naar 2,54%
• Sinds oktober is de moneyflow stevig opgelopen, wat aangeeft dat er weer geld naar de beurs is toegestroomd

In trek op basis van deze parallelle ontwikkelingen de conclusie dat aandelen en vastrentende markten communicerende vaten zijn. Ik heb dit gegeven hier eerder ook besproken, toen in omgekeerde richting. 

Vandaag zet ik het koersverloop van de AEX nogmaals af tegen dat van de Nederlandse rente. Ook beoordeel ik de money flow-indicator. 

AEX-index oogt zwak

De AEX-index is in de afgelopen weken  technisch bezien verzwakt. De AEX-index laat met de doorbraak van de stijgende trend en de koersbodem van eind december rond 782,61 een technische verzwakking zien. Deze signalen geven lichte verkoopdruk aan. Rond het december-low op 782,61 mag nu tussentijdse verkoopdruk verwacht worden. 

De Nederlandse beurs maakt technisch naar onderen ruimte vrij voor een verdere koersdaling, in het slechtste geval richting steun 752,81 punten (bodem van 17 november 2023). Weerstand ligt op 795,20 punten (gevormd op 28 juli 2023).

De oorsprong van de recente daling ligt op de top van 20 december rond 796. De start van de rentedaling vond eveneens eind december plaats op het low van 2,20%. 

Na oktober is de rente hard gedaald van 3,33% (eind oktober) naar 2,20% (eind december). Ook de eindejaarrally van de AEX, die eind oktober is ingezet vanaf het low rond 712,77, is mogelijk door een rentedaling veroorzaakt. 

De ontwikkelingen van rente lijken dus die van aandelen duidelijk te beïnvloeden. Zoals gezegd zijn twee communicerende vaten. 

Nederlandse rente hard opgelopen

De Nederlandse rente is recent opwaarts gedraaid. Maar de structurele dalende trend van de rente is niet gebroken. De bovenzijde van het dalende trendkanaal van de rente bevindt zich thans iets onder de 2,6%. Verder zien we dat het consistente patroon met lagere rentetoppen intact is. 

Weerstand is gevormd op 2,99% (top van 4 oktober).

Kapitaalvlucht

De parallelle ontwikkelingen tussen aandelen en rente zien we ook terug in de geldstromen. De money flow-indicator heeft eind december de stijgende trend (van oktober, november en stukje december) verlaten. Sinds kort is er dus sprake van kapitaalvlucht uit de aandelenbeurs. Dit loopt vrijwel exact samen met de stijging van de kapitaalmarktrente en de AEX-daling.

De geldstroomindicator gaf in de periode  oktober, november en stukje december een stijgend verloop weer. Dit bevestigde de instroom van nieuw kapitaal richting aandelen. Parallel hieraan is de aandelenbeurs gestegen en de rente gedaald.

De money flow kan verborgen koop- of verkoopdruk blootleggen. Deze indicator is afgeleid van het volumeverloop: de money flow-indicator van de AEX geeft de onderliggende geldstromen van de Nederlandse beurs weer.

Uitleg money flow (geldstroom)

De money flow wordt afgeleid van het volumeverloop. Zo geeft de money flow-indicator van de AEX de onderliggende geldstromen van de Nederlandse beurs weer. Op de TA-desk van IEX houden we van elk individueel aandeel de money flow bij.

De money flow moet altijd vergeleken worden met het verloop van de AEX-index en kent verschillende standen:

• Beurs zijwaarts met oplopende omzetten: de money flow stijgt. Er is instroom van vers kapitaal.
• Beurs zijwaarts met afnemende omzetten: de money flow daalt. Er is een kapitaalvlucht.
• Beurs omhoog met hoge omzetten: de money flow stijgt. De opmars van de beurs wordt gevalideerd, dus er is instroom van vers kapitaal.
• Beurs omhoog met lage omzetten: de money flow blijft achter. De opmars van de beurs wordt niet ondersteund door omzetten, dus geen instroom van vers kapitaal.
• Beurs omlaag met hoge omzetten: de money flow daalt. De zwakke beurs wordt bevestigd door hoge omzetten, dus uitstroom van kapitaal.
• Beurs omlaag met lage omzetten: de money flow blijft stabiel. De zwakke beurs wordt niet bevestigd door hoge omzetten, dus geen uitstroom van kapitaal.

In de berekening van deze indicator worden de beursomzetten op het Damrak en het koersgedrag cumulatief verwerkt. Het volume van een positieve dag (als de AEX hoger sluit dan de dag ervoor) wordt bij de cumulatieve waarde van de indicator opgeteld. En dat van een negatieve dag (een waarop de koers lager sluit dan de dag ervoor) wordt ervan afgetrokken.

Een stijgende money flow duidt dus op de instroom van vers kapitaal. Een dalende money flow geeft aan dat er geld aan de markt wordt onttrokken. Een zijwaarts tenderende money flow geeft aan dat de geldstromen in evenwicht zijn.

De geldstroom is voor het eerst beschreven door Joseph Granville. Hij noemde deze indicator On-Balance Volume, in zijn boek 'New Key to Stock Market Profits'. De money flow die de analisten van Tostrams gebruiken is direct afgeleid van de On-Balance Volume-indicator van Granville.