Buiten de krachtige opwaartse beweging in de eerste paar handelsdagen van dit jaar is de maand januari een van de rustigste maanden geworden die ik de afgelopen jaren heb gezien.
In de eerste dagen van dit jaar sprong de AEX omhoog vanaf de steun bij 480,40 naar een nieuwe top in meer dan een jaar tijd bij 489,90. Deze top werd op 3 januari op de borden gezet. Het dieptepunt van deze maand werd op 17 januari bij 480,50 op de borden gezet.
Een beweeglijkheid van ongeveer 9,50 punt tot op heden in de eerste maand van dit jaar. Dat is rond de 2%.
Neerwaartse signalen
Buiten het feit dat dit een van de minst beweeglijke maanden van de afgelopen jaren is, zien we ook niet vaak dat januari een gebrek aan beweging heeft. We hebben nog twee dagen om daar verandering in te brengen, maar of dat zal lukken is de vraag.
Wel ga ik er nog steeds vanuit dat de kans het grootst is dat er binnenkort een correctie zal starten. Er zijn nog steeds veel neerwaartse gerichte signalen aanwezig in zowel de AEX als in andere indices.
Ik geef dit al enige tijd aan, maar had niet verwacht dat er zo’n lange periode van smalle saaiwaartse bewegingen zou plaatsvinden.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Stijgende bodemlijn
Begin december vond een belangrijke test plaats van de sinds februari 2016 stijgende bodemlijn. Hierbij werd een bodem gevormd bij 445,65. Dit is het vierde raakpunt langs deze stijgende middellangetermijnbodemlijn. Deze bodemlijn startte bij de 378,50 en kent raakpunten bij:
- de 410 van juni (Brexit-correctie)
- de 437,50 van november
Begin december gaf ik verder aan dat de kans nog steeds groot was dat richting het einde van 2016 de zone 475 tot 485 zou worden getest. De AEX vormde toen een top bij 484,40. Daarbij was vooral de structurele doorbraak van de 458 van belang.
Deze weerstand lag al sinds juli boven de markt en was de bovenkant van een langdurige zijwaartse handelsfase die perfect paste binnen de grenzen van de stijgende trend. Met het bereiken van de zone 475 tot 485 moesten we alert zijn op topvormingsignalen als startsein van een mogelijke correctieve beweging.
Correctieve beweging
Deze correctieve beweging is tot op heden uitgebleven, maar blijft als belangrijk risico boven de markt hangen. De opwaartse doorbraak begin dit jaar van de 484,40 zorgde voor een overshoot boven de stijgende toppenlijn. Inmiddels is deze stijgende toppenlijn alweer opgelopen naar een niveau van 492,30.
Een eventuele doorbraak boven de 489,90-top kan dan ook zorgen voor een nieuwe overshoot tot aan deze toppenlijn die overigens middenin een oude nog openstaande neerwaartse gap valt tussen de 489,90 en 493,85.
Pas een structurele beweging boven deze weerstanden, die vergezeld zou moeten worden door dezelfde bewegingen in andere indices, zou voor uitstel van de verwachte correctie zorgen. De saaiwaartse consolidatie van de afgelopen weken zou dan slechts een correctie in de tijd zijn geweest en niet in punten.
Eerst 510, dan 564
Mijn verwachtingen van een terugvallende index in de komende weken neemt niet weg dat ik positief ben voor 2017. Ik houd in de eerste helft van dit jaar rekening met een beweging tot boven de top van deze sinds 2009 aanwezige bullmarkt, de top van 2015 bij 510.
In de tweede helft zou zelfs een test van de 564 kunnen plaatsvinden. Een opwaartse beweging wordt echter bepaald door de correctieve tegenreacties en de tijd is nog steeds rijp voor een dergelijke beweging. Wat zijn dan de negatieve signalen van dit moment?
- Als eerste was er begin dit jaar sprake van negatieve divergentie. De koopdruk nam steeds verder af. Inmiddels is een duidelijke dalende tendens te zien in zowel de MACD als de RSI waarbij nog genoeg verder neerwaarts potentieel aanwezig is.
- Verder werd de bovenkant van het stijgende trendkanaal getest waarna de zeer steile opgaande kortetermijnbodemlijn vanaf de 445,65 neerwaarts werd gebroken.
- Verder zien we dat in veel andere indices ook sprake is van vermoeidheid. De S&P 500 brak nog wel net boven de eerdere all time high, maar noteert nog steeds onder de stijgende toppenlijn.
- Als laatste zien we een batterij aan omkeerpatronen vanuit de candlesticks. Begin dit jaar werd in de AEX een tweezers-top en een bearish engulfing gevormd. Die werd vorige week met de bijna hertest van de jaartop, opgevolgd door een dark cloud cover. Inmiddels is ook de recente gap bijna volledig opgevuld.
Steunpunten in het kortetermijnbeeld liggen bij 484,40 en 483,95. Maar een beweging onder de 480,40-bodems is noodzakelijk als laatste bevestiging van de start van een correctieve beweging voor de daaropvolgende periode. Het elastiek staat nu strak gespannen en een diepere terugval is mijn favoriete scenario.