Wat een markt. We hebben dit jaar al meer actie gezien dan in heel 2017 bij elkaar, om het saaiste beursjaar te noemen dat ik mij kan herinneren.
Om met de deur in huis te vallen: koop cyclische, afgestrafte en aandelen met issues als u denkt dat we de daling hebben gehad, koop defensieve dividendfondsen als u denkt dat we op een recessie en winstval afstevenen en roteer naar AAA-staatsobligaties als u meent dat ons weer een 2008-2009-achtige crisis wacht.
En toen kwam ik dit plaatje tegen. We leren het nooit, vrees ik. Hoog kopen en laag verkopen...
Ja maar, er komen recessie en winstval aan en dus kunnen we nog veel lager, zegt u misschien. Is dat zo en in hoeverre zijn de koersen daar dan al niet op vooruitgelopen? Een wereldwijde bearmarket is intussen een feit, maar een recessie nog niet. Ik pak mijn zondagse sigarendoos, bierviltjes en Datastream er bij.
Het gaat mij om drie dingen: koersen, winsten en economie. Ofwel, in hoeverre hebben de koersen met die dalingen een recessie en winstval ingeprijsd? Uiteraard is (mijn) langstlopende date weer Amerikaans. Het is een simpele (logaritmische) grafiek: aandelen, ofwel de S&P 500, versus recessies.
U ziet dat om te beginnen regelmaat ver te zoeken is, maar dat er gemiddeld zo eens in de zeven à acht jaar een recessie is van ongeveer een jaar.
Ik knip de grafiek in twee voor scherper beeld. Inderdaad, in de regel lopen de koersen hier op vooruit. Is de recessie eenmaal een feit, dan volgt er meestal nog een flinke koersval (zeg maar overgave) waarna zo'n beetje op het dieptepunt van de economie de koersen weer beginnen te stijgen.
De vorige recessie en regelrechte beurskrach zijn alweer van tien jaar geleden. Wat dat betreft is het niet gek dat de markten nerveus zijn. Het moet toch eens...?
Winsten
Helaas gaan mijn data niet zo ver terug, maar hier dezelfde grafiek waar ik nog de verwachte winsten aan toe voeg. U ziet dat in 2000 de analisten op tijd waren met hun verlagingen, maar eind 2007 niet. In 1990 was de recessie al halfweg, voor ze gingen verlagen. Dat zeg ik nu wel, maar...
...Een recessie wil nog niet per definitie ook winstval betekenen. Meestal wel - en niet zo'n beetje ook - maar kijk eens naar die van 1981. Dat viel reuze mee. Wat te denken van die van 1990, Recessie over en toen pas winsten omlaag: verzin het maar. Uniek was 2008, maar halvering winst op en rond een recessie is niet raar.
Intussen dalen de winstverwachtingen rap:
Ga ik het nu nog ingewikkelder maken.
Nu zit Wall Street sinds september in een bearmarket . Krap aan, want dit is op intradag- en nog niet op slotbasis, maar dit even terzijde. Uitgaande van het recente verleden kan het maar zo dat er inderdaad eind dit jaar of begin volgend jaar een recessie komt en dat de bearmarket nog een jaartje duurt.
We hebben alleen een wereld op twee snelheden. China en het gros van de emerging markets zitten eind deze maand al een jaar in een bearmarket en dat geldt ook voor veel ontwikkelde landen met Duitsland als grootste naam. Last but not least, dit geldt sinds kerstavond ook voor de MSCI World Index.
Het is hetzelfde verhaal als bij de S&P 500, de wereldindex zit intradag- en nog niet op slotbasis officieel in een bearmarket (-20% vanaf de top).
Macro's
De macrodata tenslotte zijn somber. De inkoopmanagersindices, de belangrijkste voorlopende indicatoren dalen samen net als de koersen al een jaar, maar duiden nog steeds op groei:
Vrijdag was er wel dat sublieme Amerikaanse arbeidsmarktrapport waar de koersen op leken te schitteren, maar de arbeidsmarkt is wel een achterlopende indicator. Is dit soms een hoogtepunt feestje rapport...?
Voor wie een uurtje de tijd heeft: Fed-voorzitter Jerome Powell was vrijdag ook laconiek over de economie. Kijk hier meteen even bij de Fed Fund futures . Vrijdagochtend keek ik nog en toen ging nog niemand voor dit jaar uit van zelfs maar één renteverhoging (er zijn er twee beloofd ), maar wat een draai!
Dat de loongroei vrijdag uitkwam op een onverwacht hoge 3,2% op jaarbasis lijkt mij hier vooral debet aan. Niet veel, maar merk op dat er mensen hun geld zetten op een verlaging dit jaar. Of zelfs twee.
Resumerend, zoals gewoonlijk kom ik er weer niet uit waar we naar toe gaan. Ik ben wel geneigd te denken dat natuurlijk verloop (economische cyclus) en vooral de handelsoorlog tussen met name VS en China de grootste boosdoeners zijn van de gedrukte verwachtingen en teruglopende economie, winsten en macrodata.
Wat dat betreft kan de echte klap op de markten nog komen, als er inderdaad een wereldwijde recessie komt, de winsten misschien halveren, consumenten en bedrijven de hand op de knip gaan houden en er ook weer een financiële crisis uitbreekt en een geopolitieke storm op steekt. Alles kan. Dat geldt echter ook andersom.
Misschien kiezen VS en China eieren voor hun geld en sluiten ze een handelsakkoord, halen bedrijven en consumenten opgelucht adem en gaan we weer boomen . Er staat tenslotte ook nergens in het handboek voor deze aardkloot dat er na tien jaar een recessie moet komen. Of dat de winsten dan halveren.
Juist omdat iedereen die verwacht... Het zou wat zijn, want dan hebben we misschien op kerstavond de bodem gezien. Ik kan het me niet voorstellen, maar ik zit wel vaker mis. En hoe. In de adrenaline van de dag zei ik van de week op het gedaal dat we het eerste vijf dagen van het jaar effect alvast kunnen vergeten.
Dat zullen we nog wel eens zien, antwoordde Mr. Market vrijdag meteen. En bedankt :-) Nog iets: toeval of niet, de meeste markten piekten eind januari vorig jaar toen president Donald Trump de handelsoorlog uit riep. Nog meer toeval of niet: de Amerikaanse economie en beurs lijken dit keer achter te lopen op de rest.
Wall Street is sowieso onnavolgbaar. In september nog all time highs en in de december een bearmarket. Ja, het is rap gegaan.
Agenda
Over naar de agenda en tenzij er een winstwaarschuwingen tsunami aan komt, worden we niet zoveel wijzer. Het cijferseizoen laat nog een weekje op zich wachten en pas in de laatste week van januari gaan we echt los. Dan komt ook alles tegelijk. Voor ons is Uur U 23 januari, als ASML als eerste AEX'er doorkomt.
Over ASML gesproken, het is tien jaar geleden dat het aandeel op apegapen lag, het orderboek geheel leeg was en een deel van het personeel in een tijdelijke WW-regeling zat. En nu daalt de koers tegen de omzet- en winstverwachting in. Voorbode van nieuwe ellende of een eens in de zoveel jaar koopkans?
Deze week zijn er eigenlijk alleen inflatiecijfers - belangrijk genoeg - en bij ons melden Takeaway en Rood hun omzet. Dat is het wel. Winstwaarschuwers laten zich niet voorspellen - wellicht nog wat techjes...? - maar na Apple denk ik niet dat de markten nog erg schrikken. Alles went.
7 jan 08:00 Duitse fabrieksorders nov -0,2% MoM 08:00 Duitsland detailhandelsverkopen nov 0,3% MoM 16:00 VS fabrieksorders nov 0,7% MoM 16:00 VS ISM non-Manufacturing PMI dec 59,7 8 jan 06:30 Nederland inflatie CPI dec 08:00 Duitsland industriële productie nov 0,3% MoM 11:00 EU consumentenvertrouwen dec -6,2 14:00 Esperite: jaarvergadering 14:30 VS handelsbalans nov -54,0B 9 jan 06:30 Nederland industriële productie nov 08:00 Vervoerscijfers Air France-KLM 11:00 EU werkloosheid nov 8,1% 10 jan 02:30 China inflatie PPI dec 1,6% 02:30 China inflatie CPI dec 2,1% 08:00 Takeaway.com Q4-cijfers 08:30 Rood Microtech omzetcijfers Q4 14:30 VS wekelijkse jobless claims 11 jan 10:30 VK industriële productie nov 0,3% MoM 14:30 VS inflatie CPI dec 0,0% MoM
Wat mag u nog meer verwachten deze week? Er is een dikke techshow in Las Vegas:
Onze overzeese buren gaan weer soebatten.
Wacht even, bedrijven moeten niet zeuren, maar gewoon doen in China?
Eerlijk gezegd had ik niet raar opgekeken van ook een winstwaarschuwing van Facebook:
Gun ik het laatste woord weer aan Corné:
VIDEO
Tot morgen, tot voorbeurs.