Deze week viel er het één en ander te lezen over een rapport (?) van Dylan Grice, de strateeg van Société Générale. (Bijvoorbeeld op Allphaville en op Business Insider.) Hij wist de headlines te halen met de voorspelling dat de Nikkei in 2025 op 63.000.000 zou uitkomen.
Of althans, dat was wat ik er van begreep, want ik heb het rapport zelf niet in handen gehad. Ik ga dus af op de informatie die ik elders lees. Nikkei 63 miljoen doet uiteraard denken aan het beroemde boek Dow Jones 36.000 dat in 1999 door Glassman en Hassett werd gepubliceerd. Toen was de internetbubbel nog niet geknapt en handelde de Dow Jones op een niveau net boven de 10.000.
Binnen enkele jaren zou dat dus naar 36.000 zijn opgelopen, gebaseerd op wat zij de perfectly reasonable price noemde. Qua timing kon dat boek het niet veel slechter, want niet lang daarna knapte de bubbel en kwam aan de opmars van aandelenkoersen abrupt een einde.
Rendement van 80%
Sterker nog: ongeveer tien jaar na de publicatie van het boek, bodemde de Dow op een niveau van 6.500… Maar Nikkei 63 miljoen is van een totaal andere orde. Het is jammer dat Glassman en Hassett indertijd geen duidelijke tijdslimiet aan hun voorspelling hebben vastgekoppeld, want daardoor is het wat moeilijk rekenen.
Maar laat ik veronderstellen dat ze een opmars van 10.000 naar 36.000 in vijf jaar verwachtten. In dat geval ging hun veronderstelling uit van een jaarlijks rendement van 29%. Als de Nikkei van de huidige 10.000 (ik kijk niet op de afronding) naar een niveau van 36 miljoen in 2025 kan stijgen, gaat dat om een jaarlijks rendement van 80%... Ik zou er bijna mijn goud voor gaan verkopen!
Een strateeg die van een dergelijke überbullish scenario uitgaat, dat roept vragen op. En het antwoord op die vragen blijkt toch niet zo heel bullish te zijn. Grice kijkt naar de Japanse economie en ziet dat overheidsbestedingen in combinatie met de vergrijzing tot een onhoudbare situatie gaan leiden.
Vergelijking met Israël
De enige oplossing is het laten draaien van de geldpers, wat uiteindelijk tot aanzienlijke inflatie zal leiden. Hij vergelijkt daarbij Japan met Israël in de periode 1972-1987, waarbij de jaarlijkse inflatie gemiddeld 84% bedroeg.
Een rendement van 80% met een inflatie van 84% is niet bepaald positief. Ook de Israëli hebben meer dan vijftien jaar moeten wachten om een positief reëel rendement te bereiken, als ik de onderstaande grafiek mag geloven.
Bron: Business Insider
Termijntransactie
Nou kunt u denken dat Europeanen geen last hebben van de Japanse inflatie; zolang de Europese Centrale Bank (ECB) haar lage inflatiedoelstelling maar handhaaft, kunt u er niet wakker van liggen dat de sushi in Japan elke maand gemiddeld 5% duurder worden. Dat argument loopt echter spaak vanwege de yen: die zal echt niet onveranderd blijven als de Japanse inflatie zo hoog is.
De waarde van uw belegging teruggerekend naar euro’s zal in lijn met de verhouding euro-yen in waarde veranderen. Daar gaat uw winst. Maar daar is iets tegen te doen: een termijntransactie afsluiten! Op dat gebied ben ik zeker geen expert en ik neem aan dat de markt niet echt liquide is, maar theoretisch behoort het tot de mogelijkheden.
Sterker nog, puur kijkend naar het vijftienjaars renteverschil op de SWAP-curve, ligt de Japanse rente (1,44%) momenteel lager dan de Europese (3,05%). Anders gezegd, in de forward curve staat een waardestijging van de yen ingeprijsd! Een forward afsluiten levert u dus zelfs nog wat extra rendement op, mits je een partij vindt die de transactie aan wilt gaan.
Waardestijging yen
Ik zie slechts twee risico’s die de weg naar miljonairsschap in de weg staan. De eerste is een kleine. Japan volgt inderdaad het pad van Israël en er komt hoge inflatie. Handenwrijvend zit ik tot 2025 met een bestelformulier van een zwembad in mijn hand te wachten op De Grote Dag, om op die dag tot de ontdekking te komen dat mijn tegenpartij in de forward-transactie failliet is gegaan.
Gebeurt wel vaker, namelijk, dat banken omvallen bij dit soort crisissen. Teruggerekend naar de dan geldende verhouding euro-yen blijft er van mijn miljarden yens waarschijnlijk genoeg over voor een kopje koffie. Goed gezien, niets verdiend. De tweede is wat groter.
Japan blijkt helemaal geen Israël te zijn. Naast hoge inflatie is het namelijk ook nog mogelijk dat de Japanse overheid voor een andere optie kiest: default. Aandelen zakken in een dergelijk scenario alleen maar verder weg en omdat vraaguitval nieuwere deflatie in de hand werkt, ligt het risico op een waardestijging van de yen - na de initiële schokreactie - zelfs nog op de loer.
Daar zit ik dan met mijn 36 miljoen open shortpositie in de yen… Daarnaast zijn er allerlei andere vervelende consequenties mogelijk, waaronder het bevriezen van kapitaalstromen, beslaglegging of een faillissement van mijn bankinstelling in Japan, et cetera. Een leuk verhaal. Ik zou er alleen niets mee doen.
Lukas Daalder is werkzaam als Strateeg bij Robeco. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Hij heeft momenteel (al dan niet gedekte) longposities in Fortis en ING. Bovendien heeft hij posities in meerdere open-end beleggingsfondsen van onder ander de ING, Robeco, ABN Amro en Fidelity. Elk AEX- of AMX-fonds beschouwt hij als een potentieel interessante belegging, alles wat hij schrijft moet vanuit die optiek worden gelezen.