Als nog allemaal een: Merry Crisis… en alvast a happy New Bear. Vorige week begonnen we al met terugblikken. Hoewel we met de Lage Landen portefeuille bijna niet verloren hebben - en dat met een speculatieve aandelenporto - terwijl de AEX wel bijna 18% in de min staat, kijken we met zijn alle niet terug op een topjaar.
Dat terwijl ik de sleutel van alles in handen had en deze ook met jullie deelden. Wat was het geval? Vorig jaar zo begin van het jaar kwam ik met een column met een vooruitblik. Ik wees op de toen nog komende reset periode van Amerikaanse hypotheken in augustus 2011. Aangezien de piek van vorige resets in 2008 toevallig samenviel met de teloorgang van grote banken, ging ik er in mijn wijsheid toen van uit dat dit in 2011 opnieuw een groot effect moest hebben.
Groei door het putje
Maar gaandeweg het jaar werd ik door het nieuws verblind en/of afgeleid. Hierdoor dacht ik pas tijdens mijn vakantie in augustus aan deze voorspelling. De media gaven Griekenland de schuld maar hoe toevallig viel dit probleem samen met de Alt A problemen?
ING was een van de spelers op de Amerikaanse Alt A hypotheekmarkt en ging in augustus hard omlaag. Als er inderdaad, zoals ik denk, een relatie tussen dit event en de daling in augustus is, dan zijn de Amerikanen wel experts in de aandacht afleiden van hun problemen. Immers, wij zaten te schelden op de Grieken en het waren juist de Europeanen die hard onderuit gingen in augustus.
Nogmaals, als er iemand is die een slechte huizenmarkt heeft en als er iemands is die hier jarenlang economische groei aan ontleend heeft dan zijn het wel de Amerikanen. Kijk voor de grap eens wat er met de Amerikaanse huizenmarkt is gebeurd… of anders naar deze interactieve grafiek
Jaren groei zo door het putje en daar ligt het probleem direct bij de banken. Immers, je kunt zo de sleutel inleveren bij je bank en daarmee al je problemen overdragen aan de bank.
Minder hefboom
Ondertussen willen wij dat de Nederlandse banken minder risico’s aangaan, dus minder vaak hun (ons) geld uitlenen. De overheden en toezichthouders willen dat de banken net als wij allemaal gaan deleveragen: minder schulden, geen grote roodstand en geen aflossingsvrije hypotheek. Kortom veel minder krediet aan consumenten en bedrijven.
Daarmee roepen we een depressie over ons zelf af. Wat je juist uit economisch oogpunt nu nodig hebt zijn kredietkranen die vol open staan. Helemaal omdat de problemen als het fout gaat hier niet bij de banken liggen, maar bij de consument.
Ik zie dus grote problemen als iedereen minder hefboom krijgt, juist omdat het een hefboom op een hefboom is kan het heel hard gaan. Met een hefboom kan ik de wereld laten bewegen zei Aristoteles, maar zonder hefboom staat de wereld economie stil. Juist om die reden hoop ik dat de overheden wijze besluiten nemen en de kredietgroei niet beperken.
Foutje bedankt
Nu hebben we verzuimd om in goede tijden onze schulden als overheden en consumenten te verkleinen en dit is achteraf gezien extreem dom geweest. Helemaal omdat velen met mij in de jaren van voorspoed opperden om dit wel te doen. Maar het is nu crisis en om dan juist nu te bezuinigen en minder leverage in te zetten is in mijn ogen heel dom.
Het lenen betreft namelijk niet alleen de huizenmarkt, ook werden andere jaren grote overnames met geleend geld gedaan. Als de overnamegolf definitief over is dan kan er een hoop muziek uit de beurs verdwijnen en zie ik het alsnog heel somberder in.
Zelfs zo somber dat ik zelfs wel even gitzwart wil zijn en voorspellen dat in de nabije toekomst mogelijk door de economische krimp winkels en betaalautomaten een paar dagen dicht zijn. De hele economie is dan krakend en piepend tot stilstand gekomen. Maar dat is alleen als de overheden en politiek niet begrijpen hoe belangrijk leverage is voor de wereld. De enige landen zonder schuld zijn de arme landen…
Om nog even door te somberen
Om opnieuw de aandacht af te leiden van alle problemen, zullen we mogelijk een escalatie van het Iranese kernenergieconflict gaan zien, of te wel gewoon oorlog waarbij het nog maar de vraag wordt of de Chinezen en de Russen wel de goede kant kiezen…
Kortom, in deze gitzwarte gedachte is het beter om vast geld en eten voor een paar dagen in huis te hebben. Sla maar vast voedsel in voor een paar dagen, want doordat de winkels steeds langer en vaker open zijn hebben we geen ouderwets voorraad meer en doet een hick-up meer pijn dan ooit. In dit scenario kan de Dow Jones met gemak naar de 7.500 punten.
Maar voor we allemaal weer naar de drankkast rennen, dit is maar een van de vele mogelijke scenario’s voor 2012. Voorlopig verwacht ik een verdere rally en meer goed nieuws in de trend van BAM, waarbij bedrijven dus nog wel verkopen van bedrijfsonderdelen weten te organiseren.
De volatiliteit kan nog verder terug en daarom is het goed om in spreads te handelen. Met alleen gekocht opties kan het zelfs bij de juiste richting hard gaan als de bewegelijkheid en de tijdswaarde er uitloopt.
Kortom, 2012 wordt een jaar een beetje in de lijn van 2011 en pas in 2013 worden de problemen echt nijpend. Want pas dan zijn ook alle reorganisatie trucjes en stimulatie trucs uitgewerkt.
Dus als we volgend jaar we onszelf wel focussen op de spreekwoordelijk bal en ons niet door de media laten afleiden moet het allemaal goed komen. Helemaal als we weten dat we voorlopig geen hypotheekresets voor ons hebben moet 2012 zelfs een beter jaar dan 2011 kunnen worden.