Om het geringe vertrouwen een steuntje in de rug te geven, is het goed om nog eens naar een aantal grafieken te kijken van de Citigroup Economic Surprise Index. De Economic Surprise index geeft weer of de rapportage van zeer uiteenlopende indicatoren en economische cijfers zoals bruto binnenlands product, werkgelegenheid en banengroei, tegenvallen of meevallen ten opzichte van de gemiddelde prognoses.
Deze index wordt door een aantal instellingen/brokers bijgehouden, zoals Citigroup Research en Commerzbank. De Amerikaanse Economic Surprise index daalse sinds maart 2011. Wij hebben dat toen wel gezien, maar genegeerd, omdat we dachten dat in de tweede helft van het jaar het negatieve effect van hogere commodity-prijzen - onder andere als gevolg van de Arabische Lente - zou worden gecompenseerd.
Dit najaar bleek de Amerikaanse economie veel sterker dan gedacht. En eigenlijk is de Economic Surprise Index al sinds eind mei gestaag aan het stijgen. Nu Europa. Daar ging de index sinds eind juli, na de topconferentie van de Europese regeringsleiders nog eens versneld naar beneden. Inmiddels is de Economic Surprise Index ook voor Europa (duidelijk) aan het stijgen!
Lage horde
Nu kan je hier het effect optreden dat de gerapporteerde cijfers nog meevallen ten opzichte van de neerwaarts bijgestelde verwachtingen, en dat er sprake was van overdrijving, maar dat de trend van de rapportages zelf negatief blijft. Daarom zijn we voor Europa nog voorzichtig. Maar wie houdt er nu nog geen rekening met een recessie in Europa?
De horde ligt dus laag en daar kan goed over heen gesprongen worden. Ook hier is dus alle ruimte voor contrarians. Nadat iedereen, consumenten en producenten, de adem ingehouden heeft, en duidelijk is dat de euro nog overleeft, kan het ook in Europa best eens mee gaan vallen. “Less worse than feared”.
In Duitsland zagen we dat deze week al in de IFO-indices van het ondernemersvertrouwen en mogelijk is daarmee een trend gezet. Natuurlijk we krijgen in Europa nog stevige bezuinigingen van de overheden voor de kiezen. De onzekerheid over de Europese schuldencrisis blijft nog minstens tot het einde van het ratificeringsproces, de goedkeuring van het decemberakkoord door de afzonderlijke parlementen (maart 2012) voortduren.
Ook in de VS zijn niet alle wolken als sneeuw voor de zon verdwenen en blijven begrotingsperikelen en het schuldenplafond zorgelijk. Maar de Economic Surprise Index geeft tenminste wel steun aan de aandelenbeurzen. In het Verre Oosten, Japan en China, ziet er echter nog niet zo positief uit. Mogelijk is dit de reden dat de emerging markets-performance nog blijft tegenvallen.
