Het zit al in de prijzen, stupid!

Tussen 20 februari en 25 september 2011 verloor de AEX-index ruim 31%. In zeven maanden tijd werd de collectieve verwachtingswaarde als het ware met eenderde teruggeschroefd. Nadien heeft de Nederlandse aandelenmarkt vanaf het laagste punt een technisch herstel van een kleine 20% getoond.

Dit laatste boezemt enig voorzichtig optimisme in voor de resterende acht weken van dit beleggingsjaar. De afgelopen maand ging immers geen dag voorbij of er kwam een ware stortvloed van negatief nieuws over de beleggingswereld heen.

De Griekse saga en de houdbaarheid van de euro bleek kennelijk onvoldoende om de beurs nog lager te zetten. Naar mijn mening kan de marktconsensus momenteel als volgt worden samengevat:

1. We gaan ervan uit dat op korte termijn een vangnet voor slechte schulden (Griekenland, Portugal, Ierland) wordt gespannen in combinatie met een overeengekomen herkapitalisatie van banken. Enkele van de minst solvabele banken worden genationaliseerd. Vriend en vijand zijn het erover eens dat een en ander niet de schoonheidsprijs verdient, maar de ergste vrees voor een totale ineenstorting van de euro is voorlopig geweken. Voldoende voor een relief rally, zo lijkt mij.
   
   
2. Analisten hebben de laatste twee maanden hun winsttaxaties verlaagd met gemiddeld 20 – 50%. Aan de onderkant van deze range zitten diegenen die voor het komende jaar een (middel)zware recessie verwachten. Het zou wel eens kunnen zijn dat deze somber gestemde lieden hun verwachtingen weer iets opwaarts moeten bijstellen als blijkt dat van een doemscenario voorlopig geen sprake is.
   
   
3. De rente blijft voor onbepaalde tijd laag. Dit betekent dat er voor hoog renderende aandelen (4 - 5% dividendrendement is geen uitzondering meer) niet of nauwelijks serieuze alternatieve beleggingen voorhanden zijn. De periode 2008-2009 heeft aangetoond dat er voldoende beursgenoteerde bedrijven zijn die ook in een recessieve omgeving winstgevend kunnen opereren en dividend blijven uitkeren.
   
   
4. De financiële positie van de meerderheid van de genoteerde ondernemingen is ontegenzeglijk veel sterker dan drie jaar geleden, vlak vóór de ineenstorting van Lehman Brothers. We (ondernemers en beleggers) hebben geleerd van wat er destijds in korte tijd gebeurde en hebben onze bedrijfsvoering en portefeuille-samenstelling erop afgestemd. 
   
   
5. Er zit nog altijd veel short in de markt. Een meerderheid van beleggers houdt rekening met (veel) lagere koersen in de nabije toekomst. In anticipatie hierop zijn door deze groep veel aandelen reeds verkocht met als doel deze tegen lagere koersen weer terug te kopen. Dit betekent dat, wanneer dit scenario bewaarheid mocht worden, er op lagere niveaus weer kopers zullen opstaan. Mochten de bears ongelijk krijgen, dan is een onvervalste rally op basis van gekillde shorts niet onmogelijk. Krijgt het hypervolatiele jaar 2011 een passend einde.

Kortom, de verrassing zou de komende maanden wel eens in een verdere stijging van de aandelenmarkt kunnen liggen. Luidt het gezegde niet voor niets: “Juist voor den dageraad is het op z’n donkerst?”