In december heb ik u opgeroepen om een TA-visie te schrijven voor 2016. In de afgelopen weken heb ik op de woensdagen deze gast TA’s geplaatst in plaats van mijn visie op IEX. Mijn dank is groot voor uw inzendingen. Vandaag de laatste plaatsing van een inzending van een lezer: ehrd.
Waarheen leidt de weg?
Ik begin met het uitgangspunt dat ik niet geloof in het voorspellen van koersen door middel van traditionele technische analyse. Waarom dan toch een outlook op basis van diezelfde technische analyse?
Omdat ik wel geloof in het principe dat door middel van het in kaart brengen van tijd en prijsontwikkelingen uit het verleden relevante kaders aangegeven kunnen worden voor de nabije toekomst waarbinnen vervolgens met een hogere waarschijnlijkheid op winst posities kunnen worden ingenomen.
Dat is iets fundamenteel anders dan een exacte koers op een exact moment voorspellen. Ik ben geen TA-specialist of professioneel handelaar, maar toch durf ik hierbij wel een deel van mijn eigen outlook voor 2016 te delen.
De discussies in het dagelijkse TA-draadje zijn namelijk van een dusdanig inhoudelijk niveau dat de huis-, tuin- en keuken-lijnentrekkerij van mij niet misstaat. Beschouw het als goed bedoeld amateurisme.
Wat is er achter ster en maan?
De eerste behoefte ten aanzien van andermans visie zijn vaak de koersdoelen: waar gaat de koers heen (liefst met twee decimalen achter de komma)? En direct daarna: wanneer precies? Dan kopen we een paar turbo’s en kunnen we achteraf in ieder geval die ander de schuld geven als die verwachting niet uitkomt en onze net liquidation value wat lager is. Want het was immers niet onze eigen analyse en verwachting.
Op de twee verwachtingsvolle vragen heb ik één simpel antwoord: geen idee. Ik heb de stand van de zon, de maan en de sterren daarvoor niet goed genoeg bestudeerd. Iemand die alleen maar wenst te weten of het omhoog of omlaag gaat kan deze outlook dus gelijk terzijde schuiven: ja het zal omhoog gaan en ja het zal omlaag gaan...
Wat ik in het kader van mijn eigen verwachtingsmanagement regelmatig doe, is het in kaart brengen van een technische situatie op een lange (meerdere jaren), middellange (jaar) en kortere termijn (kwartaal). Binnen die grenzen kan ik naar behoefte maand-, week- en dagscenario’s maken.
Er zijn altijd meerdere scenario’s mogelijk, er is meestal een voorkeurscenario, maar die kan op basis van nieuwe data wijzigen. Een voorkeurscenario wordt daarbij ook nog eens vaak gekleurd door reeds ingenomen posities waardoor de observer bias ontstaat en het dus helemaal geen objectief scenario blijkt te zijn.
Succes met het vooraf bepalen van de voorkeur dus. Achteraf is het altijd vanzelfsprekend...
Outlook 2016
Voor mijn initiële jaaroutlook gebruik ik als basis een meerjarige AEX-maandgrafiek (van 24 december 2015). De langetermijngrafiek vanaf 2009, de start van de huidige bullrun, kan er als volgt uitzien:
Maandgrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Er loopt een opgaande steunlijn onder de bodems. Parallel daaraan kan een opgaande weerstandslijn over de toppen getrokken worden. Er is dan een opgaand trendkanaal te onderscheiden. Er loopt vanuit de 2007-top een dalende weerstandslijn boven de top van 510,55.
In 2014-2015 heeft een andere dalende weerstands- en steunlijn uit 2007 een belangrijke rol gespeeld. Dit is een eerste afbakening van het mogelijke speelveld. Maar wat wordt nu het spel?
Een opwaarts scenario:
De opgaande steunlijn blijft intact. De dalende weerstandslijn over de 510,55-top speelt een belangrijke rol maar wordt overwonnen en in een pullback bevestigd als steun. Daarboven ontstaat verdere ruimte richting de bovenkant van het trendkanaal.
Een zijwaarts scenario:
De opgaande steunlijn blijft intact. De dalende weerstandslijn over de 510,55-top speelt een belangrijke rol maar wordt niet overwonnen. De index fluctueert tussen de oplopende steunlijn en de dalende weerstandslijn.
Een neerwaarts scenario:
De opgaande steunlijn wordt structureel doorbroken en in een pullback bevestigd als weerstand. Daaronder ontstaat vervolgens ruimte richting de 2011-top. In dat geval zal waarschijnlijk het meerjarige scenario opnieuw bekeken moeten worden.
Het huidige voorkeurscenario:
Een trend is een trend: de huidige voorkeur is een opwaarts scenario zolang de oplopende steunlijn intact blijft. Dit betekent, tot dat anders geconcludeerd moet worden, een belangrijke prijszone net boven het 500-niveau. De koersontwikkeling in deze zone bepaalt de voorkeur voor het vervolg.
Echter, met iedere stap ontvouwt zich de weg: als eerste zal de koersontwikkeling rond de 455 met interesse bekeken worden. Het kan alle kanten op, zinloos dus zo’n outlook?
Voor mij is het uiteindelijke doel van een technische analyse het feitelijk beargumenteren van een toekomstige tradebeslissing: onder welke meetbare condities ben ik bereid iets te kopen of iets te verkopen (met als uiteindelijke doel winst te maken).
TA werkt niet?
Een eenvoudige snapshot zoals hierboven is daarvoor zeker niet voldoende, vermits u simpelweg wat wil gokken. De outlook zal in deelanalyses opgedeeld moeten worden. Een startpunt daartoe kan zijn het analyseren van week- en daggrafieken. Alleen wat lijntjes trekken in één grafiek is daarbij niet voldoende.
Er zal continu ingezoomd en uitgezoomd moeten worden. Relevante indicatoren moeten het gewenste analysedoel ondersteunen. Deze indicatoren komen weinig aan bod in het TA-draadje, die laat ik gemakshalve en omwille van de ruimte dus ook maar weg.
TA werkt niet. Ter illustratie onderstaande intradag AEX-grafiek. De neergaande lijnen die erin staan zijn berekend in een excelletje en zijn in de middag van 3 december 2015 voorwaarts geplot vanaf een high van 471,66. De opgaande lijn komt vanaf de low op 29 september 2015.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Succes riding the waves van de AEX in 2016. Laag kopen, hoog verkopen. Wel even bepalen wat laag is en wat hoog. Da’s nog wel een dingetje trouwens…
Disclaimer: dit is een aanbeveling tot het doen van eigen technische analyses, dit is zeker geen advies tot het nemen van enig investeringsbeslissing op basis van de hier geschetste outlook, integendeel...