De Amerikaanse banken moesten voor 8 juni een herstelprogramma indienen, hoe ze op eigen kracht hun kapitaalbuffers kunnen versterken. Deze deadline is gehaald. Nu willen z zelfs versneld de staatssteun uit het
Tarp-programma terugbetalen.
De grote banken zijn er op gebrand de noodleningen snel af te lossen, omdat het reddingsprogramma strenge voorwaarden stelt. In de media ligt veel nadruk op de grotere vrijheid op het gebied van het beloningsbeleid.
Een belangrijker reden is dat de noodkredieten gewoon veel geld kosten en dat de banken zich goedkoper kunnen herfinancieren.
Weliswaar leidt de uitgifte van nieuwe aandelen tot verwatering van de winst per aandeel, maar met het nieuwe kapitaal kunnen de banken weer duurdere noodkredieten aflossen. In feite zijn dit (cumulatief) preferente aandelen.
Geen winstverwatering
Beneden de streep blijft dan per saldo meer over voor de gewone aandeelhouders en is van winstverwatering juist geen sprake. De banken hebben in ruil voor deze kapitaalinjecties ook warrants (een soort opties) verkocht aan het Ministerie van Financiën. Bij een sterk herstel van de koersen valt de winst hierop toe aan de schatkist.
Zelfs die warrants kopen de banken nu goedkoop terug. Ze zijn nog ver out-of-the-money, omdat de uitoefenprijs nog ver boven de huidige aandelenkoers ligt. Critici stellen dat de banken hiervan profiteren, ten nadele van de belastingbetalers, omdat zij een koerss betalen die veel lager is dan de theoretische marktwaarde.
Desondanks vindt minfin Timothy Geithner het waarschijnlijk prima dat de leningen worden afbetaald. Hij kan het geld goed gebruik voor andere steunprogramma’s, zoals voor auto-industrie. De kritiek klinkt wel aan dat aan de vervroegde aflossing door de banken zeker de nodige haken en ogen kleven.
Vijf à zes banken aanwijzen
Een grotere vrijheid op het gebied van het beloningsbeleid versterkt de concurrentiekracht van het Amerikaanse bankwezen. De bonussen hebben niet alleen betrekking op de beloning van CEO’s, maar ook op die van handelaren. Juist hun handelsdesks leveren de Amerikaanse banken veel op.
Ze willen de braindrain naar de kleinere zakenbanken, de investment boutiques en de hedge funds stoppen. De mogelijkheid om de noodleningen af te lossen wordt ook als een teken van kracht gezien. Op de langere termijn is overheidssteun een teken van zwakte naar aandeelhouders, personeel en klanten toe.
Het Amerikaanse Ministerie van Financiën, dat het Tarp-fonds van 700 miljard dollar onder zijn hoede heeft, zou een groep van vijf á zes banken willen aanwijzen die het geld mogen terugstorten. Omdat de economie er nog steeds slecht voor staat, dreigen er nog steeds problemen zoals bijvoorbeeld in de sector commercieel vastgoed.
50 miljard dollar?
De autoriteiten blijven daarom bezorgd dat de financiële instellingen opnieuw in geldproblemen kunnen raken door de oplopende faillissementen. Tegelijkertijd vrezen ze dat met te krappe balansratio’s de kredietverlening niet op gang komt, die natuurlijk cruciaal is voor het herstel van de economie.
Het relatieve gemak waarmee de banken nieuw kapitaal hebben kunnen aantrekken, moet de toezichthouders toch enigszins geruststellen. Analisten houden er nu rekening mee dat het niet meer gaat om het oorspronkelijke door de ministerie geschatte bedrag van terugbetaling van 25 miljard dollar, maar om meer dan tweemaal zoveel.
Een aantal kleine banken heeft al eerder toestemming gekregen om het noodkrediet af te lossen. Volgens Bloomberg is nu nog maar 313 miljard dollar van de 700 miljard dollar gebruikt. Om te voorkomen dat sommigen sterk profiteren worden de aanvragen voor terugbetaling niet individueel, maar groepsgewijs behandeld.
Goldman Sachs, JP Morgan Chase en American Express zouden in ieder geval in de eerste groep zitten. Zij hebben respectievelijk 10 miljard, 25 miljard en 3,4 miljard dollar geleend van de overheid. Zelfs Bank of America wil voor tientallen miljarden dollars aan staatssteunleningen vervroegd aflossen.
De laatste heeft sinds vorig najaar voor 45 miljard dollar steun ontvangen uit het Tarp-programma en heeft voor meer dan een bedrag van 35 miljard dollar aan kapitaal opgehaald. Deze mogelijke vervroegde aflossing komt voor veel analisten als een verrassing. Zij gingen er juist van uit dat BoA een van de laatste zou zijn!
Het idee dat de banken weer op eigen benen kunnen staan, gaf beleggers sinds begin mei vertrouwen. Dat is niet alleen te zien aan de aandelenkoersen, of soms zelfs helemaal niet, maar vooral aan de credit default spreads (CDS), de risicotoeslag, een verzekering tegen faillissement, die de banken moeten betalen op de kapitaalmarkt.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Zwart schaap Citi
Zo daalde de aandelenkoers van BoA sinds 7 mei, maar de credit default spreads zakten de afgelopen maanden van bijna 350 basispunten (3,5%) tot 1,5%. Een discussie over de banken, de resultaten van de stress tests en over het noodkredietenprogramma is alleen niet compleet zonder
Citigroup, dat 45 miljard dollar kreeg.
Voor Citigroup zijn de risicotoeslagen behoorlijk gedaald, maar ze blijven niettemin aan de hoge kant. Gezien de enorme omvang van de steunoperatie valt niet te verwachten dat Citigroup de Tarp-leningen en andere noodkredieten snel zal kan afbetalen. Bovendien raakte het aandeel haar plekje in de Dow Jones kwijt.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Nieuwe Gouden Eeuw?
Sommige analisten voorspellen zelfs al weer een nieuwe
Gouden Eeuw voor het Amerikaanse bankwezen, omdat de voornaamste problemen nu achter de rug zouden zijn, er nog geen dramatische reregulering heeft plaatsgevonden en de meeste banken nu met de recente emissies over grote kapitaalbuffers beschikken.
Met de huidige steile yieldcurve, verdienen de banken door met de lage geldmarkttarieven en de hoge rente op lang geld en de hoge risicotoeslagen geld als water, ondanks de oplopende kosten voor slechte leningen. Sommige banken hebben overnames gedaan met een negatieve goodwill (badwill).
Bij de overhaaste en riskante overnames van het hypotheekbedrijf hebben ze overnames onder de boekwaarde gedaan. Dit kan een positieve herwaardering opleveren. Op sommige giftige leningen is mogelijk ook teveel afgeschreven. Het onderpand zou meer waard zijn dan de resterende boekwaarde na de grote afboekingen.
Of juist niet?
Er zijn ook veel analisten die sceptisch blijven over het Amerikaanse bankwezen en die vooral wijzen op de gevaren van verdere afboekingen. Zij wijzen er bovendien op dat de handel in de giftige leningen door middel van het Publiek-Private Investerings Programma (PPIP), maar moeizaam van de grond komt, misschien helemaal niet.
Een nieuwe Gouden Eeuw zie ik persoonlijk nog niet direct in het verschiet liggen. Als het herstel van de financiële sector echter zo snel vorm krijgt dat de grootbanken nu al hun noodkredieten afbetalen, dan voorzie ik wel een breder economisch herstel.
Deze bijdrage is geschreven door Wim
Zwanenburg, werkzaam als beleggingsstrateeg bij Degroof
Vermogensbeheer N.V.. De
beloning van de auteur staat direct noch indirect in relatie tot de aanbevelingen
uit deze publicatie. De auteur heeft geen persoonlijk belang in de effecten uit
deze bijdrage. Deze publicatie is niet bedoeld als (individueel) beleggingsadvies
noch als een uitnodiging of een aanbod effecten of andere financiële instrumenten
te kopen of te verkopen. Een ieder die informatie uit deze publicatie ten grondslag
legt aan aan- en verkooptransacties in financiële instrumenten, doet dat op eigen
risico. De uitgebreide disclaimer vindt u hier.
Klik hier