Zeg AEX, je laat ons toch niet zitten, hè?
Dat geldt dan voor de bulls. De bears gniffelen hier vast om. Dit is de AEX vanaf 1 november vorig jaar, de hele bear market sinds halverwege die maand is zichtbaar. Ja, die drie toppen. Zowel intradag- als op slotbasis is het iedere keer net even lager. Er zitten maximaal zes indexpunten tussen, niet eens een procent.
Maar lager is lager, zou oma zeggen.
Het is natuurlijk nu nog ieders vraag of de index daalt en misschien wel een nieuwe bodem neerzet, of dat de eindejaarsrally zich voortzet. Daarom een kijkje om ons heen of er iets zinnigs valt te zeggen over welke kant de AEX uit kan gaan. Misschien kan het u helpen bij het schrijven van een scenario, of om keuzes te maken.
Want richting kiezen waarna de markt u volgt, is het allermooist. Van vanochtend voorbeurs: Alibaba is met de wijsheid achteraf eind oktober 2020 het eerste grote fonds gebleken dat eindeloze koersstijgingen voor eindeloze koersdalingen inruilde. De neergaande trend staat nu onder druk, maar sein veilig zou ik het niet noemen.
Nou bestaat dat sowieso niet, maar de beer ligt er hier zeker nog niet gestrekt bij. Wel staat er alweer ruim +40% op het bord sinds de bodem. Zo blijkt maar weer, de meeste winst of verlies zit op en rond bodems en toppen. Bij timen of puur technisch handelen is de kans groot dat u die mist. Zeker omdat het altijd snel gaat.
Recessie
Van de economie hoeft de AEX, om te beginnen en zoals het er nu naar uit ziet, het niet te hebben de komende tijd en misschien wel komend jaar. Of nog langer, wie weet. Vanochtend kwam het CPB al met een huilrapport hierover, hoewel we ook niet moeten overdrijven:
Het bleek gisteren ook uit de gillende winstwaarschuwing van broker FlatexDeGiro: de koopkracht en daarmee ook de beleggings- en handelsbudgetten staat onder druk:
Van vorige week: onze nationale Nevi inkoopmanagersindex industrie over november - en dan vooral deelcomponent nieuwe orders - duidt erop dat Nederland in recessie gaat, of is:
Winstverwachtingen
Hoewel onze bedrijven nog van geen winstrecessie willen weten - hoe knap is dat - en de analisten die (nog) niet voorzien, staan de omzetten en winsten van onze beursbedrijven wel onder druk. En wat u niet in beeld ziet: de marges ook. Ergo, aandelen worden bij iedere stijging minimaal één-op-één en anders nog sneller duurder.
U ziet ook die waardering van 12,7 keer de verwachte winst. Dat is een koopje vergeleken met de 22 keer die het vorig voorjaar nog was, maar historisch gezien is het aan de forse kant gezien onze rente van momenteel 2,15%
Rente
Nog een risico voor aandelen is dat de rente in de opgaande trend blijft, en stijgt. Net zo goed bestaat overigens de kans dat die weer daalt. De wereldwijde economische neergang drukt op de rentes, maar vooral op energieprijzen. Het risico is dat misschien zakkende, maar aanhoudend hoge inflatie de rentes weer opjaagt.
Dit is de hele AEX-historie; vergelijk de gerealiseerde waardering maar met de rentes. Misschien zijn voor uw gevoel aandelen goedkoop gezien bijvoorbeeld veel horrorafstraffingen dit jaar, maar volgens de data zijn ze dat niet.
Dollar
Ongeveer 40% van de AEX-omzetten en -winsten is in dollars. Ergo, hoe hoger de dollar, des te beter is dat voor onze aandelen. Die dollar blies het hele jaar vol in de rug van het Damrak, maar nu niet meer. Dit is de hele euro-historie. Eigenlijk loopt die al sinds de Kredietcrisis tegen ons bezit in, maar met de AEX mee.
Kanaries
Tech-reus Alibaba was zoals gezegd de kanarie in de berenkolenmijn. Wat zeggen de vroegcylische aandelen, fondsen en indices? Want in principe geven die de richting aan, waarna de brede markt volgt en laat-cyclische fondsen als vastgoed het economische verhaaltje uitblazen. En we weer vrolijk opnieuw beginnen.
- Vast niet geheel toevallig gingen de vooral in 2020 hard gestegen niet-winstgevende groeiaandelen als eerste op de terugtocht. Hier vertegenwoordigd door de Ark Innovation ETF van Cathie Wood gingen deze fondsen op 16 februari vorig jaar in de achteruit. En zitten daar nog steeds in
- Een paar dagen laten volgde de Nasdaq Internet Index met een top. Dat is zeg maar de Nasdaq 100 minus Big Tech en chippers
- De Nasdaq 100 zelf ging pas in november vorig jaar in een bear market, net als de AEX
- De chippers, hier onder de vlag van de Philadelphia Semiconductor Index (SOX), hesen echter pas op de eerste handelsdag van dit jaar de witte vlag. Dat was gelijktijdig met de S&P 500. Eigenlijk klopt dat niet, want chippers zijn vroegcyclisch, zie ook maar alle winst- en omzetwaarschuwingen en ook die megadalingen dit jaar
Het plaatje is in prijzen en geïndexeerd vanaf de top in Ark Innovation ETF. U ziet het grote verschil in de lucratieve (Big Tech) Nasdaq 100 en SOX (de Nvidia's, TSMC's en ASML's van deze wereld verdienen bakken met geld) en de techs waar even grof gezegd nog altijd geld bij moet. Soms heel veel en nog heel lang.
En dat is met de exploderende, maar nu stagnerende rentes dit jaar een van de slechtste beleggingscategorieën gebleken. Logisch: wie financiert er nu nog (Amerikaanse) tech voor, waarvan u maar moet hopen dat het ooit geld verdient, als er nu meteen geheel risicoloos tot bijna 4% op VS- of dollar-staatspapier te beuren valt?
Wat u ook aan dit plaatje afleest: Ark Innovation ETF en de Nasdaq Internet Index maken nog geen aanstalten om met hun neergaande trend te breken. Onderschat alleen niet hoe torenhoog de stijgings- en dalingspercentages zijn van de op het oog vrijwel zijwaarts bewegende prijzen van die twee. Het zijn dikke double digits.
Volatiliteit
Dat er geen paniek in de markt is, laat de volatiliteit zien: de CBOE VIX-index. Die staat dit jaar consequent boven officieuze onrustgrens 20 en dat is te hoog voor een standaard-bull market. Dat kan van het ene moment op het andere veranderen, maar het kan nog jaren duren voor het gebeurt.
Grondstoffen
De Bloomberg Commodity Index tot slot, een gewogen mandje, lijkt ook eerder op recessie dan op bull market te wijzen. Minder economische activiteit = minder grondstoffengebruik, simpel.
Merk op dat deze lange grafiek niet eens logaritmisch hoeft. Zegt alles over grondstoffen als belegging. Dat zijn ze niet, omdat ze geen aandeelhoudersreturn kennen: louter prijs en dus pure handelswaar. Tussendoor: ik hoop voor deze meneer dat dit goed gaat, maar hopen is voor mij geen beleggingsstrategie.
Doorkrabbelen
Dit alles voorspelt, afgaande op de boekjes en naar mijn bescheiden inschatting, weinig goeds voor de bull market in de komende tijd. Ik denk alleen niet in extremen - geldt zeker ook voor koersuitslagen, zoals de laatste jaren zo gewoon is geworden. Ik denk nu eerder aan:
- bescheiden winstrecessie
- langdurige en hardnekkig recessie
- langdurige, hardnekkige en maar langzaam afkomende inflatie
- net iets lager dan het historisch gemiddelde rentes van 2-4%
- blijvend dure, maar niet nog duurdere aandelen
En nu komt het: ik denk hierbij aan een zijwaartse markt. Zo eentje als we eigenlijk al sinds dit voorjaar hebben. En zijwaartse markten kunnen heel lang duren en grote bewegingen laten zien, zie het plaatje hieronder maar. Voor mijn manier van beleggen maakt het niet uit; ik blijf maandelijks middelen. Laf, maar effectief.
Wat zijn uw scenario en strategie?