Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
Van beleggers
voor beleggers
desktop iconMarkt Monitor

Geen medicijn zonder bijwerkingen

Terug van weggeweest, Robeco-denktank Léon Cornelissen. Voortaan geeft Cornelissen maandelijks, zijn visie op de macro-economische situatie in de wereld.

Welkom terug Léon!
IEX-redactie


Heer Bommel en het einde van eindeloos… In het kader van het Toonderjaar zou dit een mooie titel voor mijn eerste column in tijden voor de IEX-site kunnen zijn.

Deze column gaat over de zich maar voortslepende Europese schuldencrisis waarvan het einde nog lang niet in zicht is. Dus ik geef toch de voorkeur aan de meer precieze titel hierboven.


Helpful hints
De Europese schuldencrisis heeft vele facetten en wijdlopigheid is het grootste risico dat een commentator loopt. Ik wil me beperken tot de geniale vondst van de Europese Centrale Bank (ECB) van 21 december: het aanbieden van een driejaars lening voor banken.

Deze was qua omvang onbegrensd maar uiteraard wel tegen onderpand (waaraan tegenwoordig steeds soepelere eisen worden gesteld). De verschuldigde rente was het vriendenprijsje van 1%.

In de categorie helpful hints past de suggestie van de Franse president Sarkozy aan banken om de goedkope, relatief lange funding deels te gebruiken om hoger renderend overheidsschuld te kopen (inmiddels gedoopt tot de Sarkozy-trade). Maar de voor een niet onaanzienlijke herfinancieringsoperatie gestelde banken waren eveneens geholpen.

Geen risico
In één klap was het risico op het faillissement van een Europese systeembank drastisch ingeperkt. De negatieve en potentieel dodelijke spiraal van oplopende risicopremies voor landen en toenemend onderling wantrouwen tussen banken werd doorbroken.

Wereldwijde aandelenkoersen herpakten zich. De Spaanse tienjaars rente zakte begin dit jaar tot onder de 5,0%. Spaanse banken zijn bij uitstek geholpen omdat zij aanzienlijke verliezen op vastgoed moeten wegwerken.

Maar ook de Italiaanse lange rente zakte meer dan een volle procent. Het vertrouwen dat Italië en Spanje zich dit jaar op houdbare rentes kunnen herfinancieren nam toe. De Italiaanse overheid verkortte de looptijd van nieuwe leningen om die herfinanciering te vergemakkelijken.

Over de Italiaanse yieldcurve is de driejaars rente het sterkst gedaald, wat natuurlijk niet los gezien kan worden van de looptijd van de ECB-lening. Het prettige van de hele operatie voor de Europese Centrale Bank is dat de hele operatie indirect is.

Indirecte operatie
Zij helpt Europese banken en overheden, zonder zich expliciet uit te roepen tot "sovereign lender of systematically relevant sovereigns". Ook hoeft zij niet direct op de tweedehandse markt voor staatsschuld te opereren waardoor al gauw duidelijk zou worden wat de impliciet aanvaardbare risicopremies over Duitsland zijn die de ECB hanteert, wat een gevaarlijke, politiek gevoelige transparantie zou opleveren.

Door haar indirect opereren houdt de ECB druk op de ketel. Het maakt het de ECB mogelijk haar rol van psychopaat (fearless lunatic zie de onvolprezen Economist) te continueren die elke chicken game nu eenmaal wint. Maar de reddingsactie van de ECB is niet kosteloos.

De vrijgevigheid van de ECB maakt het gemakkelijker voor probleembanken te overleven. Zij hoeven de waarheid niet onder ogen te zien. Balansen hoeven minder snel te worden opgeschoond. Verliesnemen op slechte leningen kan worden uitgesteld.

Erger nog, de ECB verschaft een prikkel aan banken om nog meer leningen van discutabele overheden op de balans te nemen in plaats van die exposuse te verminderen. Een paar procentpunten extra verdienen is natuurlijk prima, tenzij overheden uiteindelijk alsnog insolvabel blijken.

Beperkingen
Zombie-banken die zombie-ondernemingen in de lucht houden à la Japonaise is het beeld dat opdoemt. De ECB heeft geen invloed wat banken met de genereus ter beschikking gestelde liquiditeit doen. Hier blijken de beperkingen van het indirect opereren.

Uiteindelijk is er alleen tijd gewonnen. Die tijd is nodig om de eurozone om te vormen tot iets wat veel meer lijkt op een optimum currency area uit de studieboekjes. De arbeidsmarkthervormingen die de Spaanse regering 10 februari aankondigde, zijn een recente stap in de goede richting. Maar verder blijft de voortgang traag.

Een pan-Europees mechanisme om met zwakke banken om te gaan ontbreekt op de tekentafel. Het gênante feit dat de overeenkomst met Griekenland ook afzonderlijke parlementaire goedkeuring nodig heeft van Duitsland, Finland, Nederland, Oostenrijk en Slovenië toont aan dat we nog ver verwijderd zijn van een automatisch risico delend mechanisme dat de economische theorie voorschrijft.

Zelfs na goedkeuring is de Griekse kwestie trouwens nog lang niet uit de wereld: elke drie maanden komt de trojka de Griekse regering weer de maat nemen, totdat... Ik verheug me er niet op. Op 29 februari schrijft de ECB een nieuwe lening uit. De eurozone zal nog meer tijd winnen, maar zachte heelmeesters…

LTRO is geen panacee en niet zonder bijwerkingen. Hervormingen en veel verdere integratie zijn de sleutel.


Léon Cornelissen is Hoofdeconoom bij vermogensbeheerder Robeco. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.Hij houdt uitsluitend posities in open-ended-beleggingsfondsen aan.

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Léon Cornelissen

Auteur:

Léon Cornelissen studeerde monetaire economie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Sinds 1990 werkt hij bij Robeco waar hij diverse functies op de afdelingen Treasury, Fixed Income Management, Risk Management, IRIS en Financiële Markten Research heeft bekleed. Sinds 2009 is hij bij Robeco Chief Economist/Hoofdeconoom....

Recente artikelen van Léon Cornelissen

  1. Geen medicijn zonder bijwerkingen
  2. Bull run op Chinese aandelen

Reacties

11 Posts
| Omlaag ↓
  1. forum rang 5 The Third Way... 15 februari 2012 16:36
    LTRO is geen panacee en niet zonder bijwerkingen. Hervormingen en veel verdere integratie zijn de sleutel.

    Door de ltro's van Draghi kan Italie (en/of Spanje) niet meer alleen failliet gaan, wij en Duitsland worden dan ook meegesleurd. Daarom is het opkopen van die schulden, zoals Soros doet, niet een weddenschap op die landen maar op de gehele Eurozone. Corzine's idee was wat dit betreft derhalve niet verkeerd.

    Dat die sympathiek ogende Monti meteen na de ltro naar Merkel roept dat die de periferie, naast het opleggen van austerity, ook moet steunen, is dan ook een vileine opmerking die bedoeld is om de nieuwe machtsverhoudingen te duiden.

  2. [verwijderd] 16 februari 2012 00:42

    Léon, ook welkom. Hopelijk ben je een beetje stressbestendig, want er zijn toch haaien hier dat wil je niet weten.

    Je stelt o.m.

    "Erger nog, de ECB verschaft een prikkel aan banken om nog meer leningen van discutabele overheden op de balans te nemen in plaats van die exposuse te verminderen. Een paar procentpunten extra verdienen is natuurlijk prima, tenzij overheden uiteindelijk alsnog insolvabel blijken.

    Beperkingen
    Zombie-banken die zombie-ondernemingen in de lucht houden à la Japonaise is het beeld dat opdoemt. De ECB heeft geen invloed wat banken met de genereus ter beschikking gestelde liquiditeit doen. Hier blijken de beperkingen van het indirect opereren."

    Of er een prikkel tot onbezonnen uitlenen, wordt verschaft, betwijfel ik. We kennen de precieze in and outs niet van het ECB-opereren en dus ook niet eventueel nevenvoorwaarden. Komt bij, dat via Basel de banken voorzichtiger zullen moeten worden. Tijdwinnen is volgens mij alleen maar goed.

    Een en ander neemt niet weg dat je er terecht wijst op iets dat scheef zit. Het betreft een gelijkwaardige behandeling van banken.

    Toen onze banken in de problemen kwamen, heeft de Nederlandse overheid ingegrepen. Daarmee is gewerkt volgens het principe: elk Europees land helpt zijn eigen banken.

    Nu ziet het er naar uit dat wij onder mom van de Grote Europese Gedachte ook nog eens een keertje via een omweg gaan opdraaien voor zuidelijke banken. Dat is tegen het gelijkheidsbeginsel en discriminatie!

    De Nederlandse regering moet er attent op zijn dat de kosten van bijvoorbeeld E 100 steun voor een zuidelijke bank voor E 100 terecht komt bij het betreffende zuidelijke land.

    Kan dat niet; dan E 100 voor die zuidelijke bank, maar dan ook E 100 voor een Nederlandse bank op kosten van de zuidelijke landen. Het beste lijkt mij om met aandelenparticipaties van overheden in banken te werken bij de onderlinge verrekening. Daarmee breng je er ook weer een termijn in, want de oplossingen (budgetreducties,structurele hervormingen,afbouw bankparticipaties overheden e.d) zullen pas op termijn effecten hebben.

    Groet, Jonas

  3. [verwijderd] 16 februari 2012 07:48
    Overigens een van de weinige heldere, kritische artikelen over het handelen van de ECB die ik ben tegengekomen. Prima stuk!

    Deze LTRO (leave the risk on?) is natuurlijk slechts bedoeld om de FRL ponzi en staatsgreep van de banksters te laten voortduren, en meer risico's en schulden te kweken dan we al hadden. Gevolgen zijn natuurlijk gruwelijk op termijn, maar voor de KT kunnen de guillotines in de kast blijven.

    Juan
  4. [verwijderd] 16 februari 2012 08:13
    quote:

    Duit in het Zakje schreef op 15 februari 2012 16:55:

    Ik vraag mij af, waar al dat bijna gratis geld uiteindelijk naar toe gaat ? De Beurs ? en hoeveel zal deze vrijgevigheid, groter dan QE1 en QE2 tezamen, de beurs op stuwen, 15 %, 25 % of zelfs meer ?
    LTRO en QE zijn backstops om de ergste deflatie (door bancaire verliezen en soevereine tekorten/bezuinigingen) tegen te gaan. Dat een deel daarvan wordt gebruikt om de aandelenmarkten op te pompen en te bespelen is correct, maar het zal slechts tijdelijk zijn.

    Iedereen die long aandelen is omdat hij 100% vertrouwt op het socialistische valsspelen door de FED en GS, eh ECB, die is in mijn ogen in voor een hele grote verrassing. In het grotere plaatje zal deflatie m.i. de overhand krijgen en alle assetprijzen omlaag drukken, ongeacht wat de centrale banksters doen met hun BS explosies sinds 2008.

    Juan

    “With the exception only of the period of the gold standard, practically all governments of history have used their exclusive power to issue money to defraud and plunder the people.”
    - F.A. von Hayak
  5. [verwijderd] 16 februari 2012 10:41
    Zou het niet verstandiger zijn om LTRO beschikbaar te stellen voor MKB en particulieren, zodat die hun hypotheken kunnen aflossen bij hun bank en oversluiten bij ECB tegen 1% ?

    Door aflossing bestaande hypotheek wordt automatisch solvabiliteit van banken hersteld EN neemt liquiditeit van Burger en MKB toe, waardaar bestedingsruimte toeneemt (door renteverschil).

    Voorwaarde is dat banken bereid moeten zijn hun afgesproken rente met klant laten vervallen, lijkt me geen probleem aangezien ze bereid zijn om 50 % verlies te pakken in Griekenland.

    Hierdoor Boost voor reeele economie en vallen banken uit hun "zielige rol" van too big to fail. Tevens zet je een dijk op tegen het wassende water van de manupilatie en chantage van banken EN loopt een hoop valse lucht uit financiele systeem (CDS, derivaten )

    Zal tevens enorm veel vertrouwen wekken in de samenleving als ECB met dit voorstel naar Maatschappij komt.

    Ik praat hier niet over 3-jarig LTRO, maar over 25-jarige lening, om zekerheid op lange termijn te geven naar burger/economie toe ( N.B geen nieuw krediet dus, maar omzetting bestaande hypotheken ).

    Ik heb het hier over een mega-operatie van triljoenen euro (ficief)geld, waarin ALLE particuliere en MKB schulden worden omgezet naar 1% ECB, met daaraan gekoppeld strenge aflossingsvoorwaarden (kan uit renteverschil worden betaald). Banken staan volledig buitenspel en kunnen administratie voor ECB gaan doen, toezicht houden dat Burger zijn aflossingverplichting nakomt etc.

    Hierdoor worden op termijn ook de schulden weggewerkt vanuit reeele economie, door de samenleving zelf .

  6. [verwijderd] 16 februari 2012 11:05
    aanvulling bovenstaand ;

    de rollen worden in mijn voorstel dus RADICAAL omgedraaid, LTRO naar samenleving (reeele economie) i.p.v banken (fictieve econ./parasitair ).
    Hierdoor verschuift de macht in 1 keer van banken naar maatschappij.
    Ook zijn we in 1 keer af van de handel in produkten die in de ondergang van de westerse wereld speculeren.

    Opschoning van een parasitair systeem en beginnen met schone lei, waarin aan werkelijke afbouw van schulden kan worden gewerkt.
    Ook zal het vertrouwen van financiers /investeerders hierdoor geweldig toenemen (China, etc.)

    Mijn zienswijze gelijktijdig in Europa (ECB) en USA (FED) uitvoeren, zodat je banken en speculanten geen kans geeft om te infitreren.

    Ben mezelf bewust van het feit dat het bewustzijn ,intentie en gedrag van onze "Leiders" (ECB, FED, politiek, etc ) eerst radicaal veranderd moeten worden,
    Egootjes moeten gekraakt worden, dit zal de meeste weerstand geven.
  7. [verwijderd] 16 februari 2012 11:49
    Interessante orginele gedachte Carex. Ben benieuwd naar de reactie van Leon.

    Zelf zie ik toch enigszins gevaren bij de superbank ECB. Bij die geldverschaffing aan hypotheken zal toch een toets etc moeten plaatsvinden om te vermijden dat de ECB met de rotzooi blijft zitten.

    Groet, Jonas
11 Posts
|Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.