Na sterke stijging van de Bovespa richting 57.000 werd onze stoploss op 51.000 gebroken. Dit gaf een verkoopsignaal richting in eerste instantie de horizontale steunzone van tussen 45.000 en 46.000.
Deze zone bleek maar enige dagen steun te bieden, waarna de volgende verkoopgolf ontstond. Met het bereiken van onze stoploss destijds rond de 51.000 punten werd ook de langjarige bullmarkt in Brazilië afgebroken.
Voor de lange termijn staat onze opinie op short, voor de korte termijn verhogen wij naar long. Dit heeft te maken met het feit dat de Bovespa het laatste belangrijke 61,8% Fibonacci-niveau sinds de bullmarkt begon in 2002 heeft bereikt.
Meerdere emerging markets hebben - net als Brazilië - een ongekende bullmarkt meegemaakt sinds 2002/2003.
Halvering van de koers
De Bovespa noteerde toen rond de 8000 punten, na een terugval vanaf bijna 19.000 punten. Net als destijds vond er in de afgelopen maanden opnieuw meer dan een halvering van de koersen plaats. De top van de Bovespa rond de 74.000 werd bereikt na de vorming van een omgekeerd hoofd-schouderpatroon.
In de grafiek is te zien dat sinds 2005 drie versnellingen plaatsvonden in de stijgende trend (donkergroene stijgende bodemlijnen). Zoals u weet gaan zowel stijgende als dalende langere trends vaker gepaard met het getal drie. Zodra de laatste en meest steile stijgende bodemlijn werd gebroken, ontstond een kort verkoopsignaal
Klik op de grafiek voor een grote versie
Dubbele bodem
Hierna kon de langste en minst steile stijgende bodemlijn getest worden. Deze beweging vond in augustus dit jaar plaats, en op basis daarvan verhoogden wij onze opinie naar long. Pas de neerwaartse doorbraak van deze stijgende bodemlijn gaf een sterk verkoopsignaal.
Waarom nu long voor de korte termijn? Het belangrijkste ijkpunt voor onze de korte termijn is de vorming van een dubbele bodem rond 33.500. Wij verhogen onze langetermijnopinie (nu: short) pas als de MACD een positieve crossing geeft of als de belangrijke horizontale zone tussen 45.000 en 46.000 opnieuw positief wordt gebroken.
De kans op nog een test van dit niveau is aanwezig, maar houd u wel een eventuele draai in de MACD in de gaten. Wanneer er namelijk een positieve crossing op deze lage niveaus in de MACD plaatsvindt, is de kans groot dat er een belangrijke langetermijnbodem is gevormd rond 33.500.
Buy-the-dip
Sinds de start van de voormalige langetermijnbullmarkt in 2002 rond de 8000 punten en de recente all-time high rond de 74.000 is ook het belangrijke 61,8% Fibonacci-retracementniveau te vinden rond de 33.500. De recente test met een dubbele bodem rond dit niveau geeft aan dat dit mogelijk het dieptepunt was.
Uiteindelijk is er pas sprake van een definitieve, belangrijke, langjarige bodem als de zone tussen 45.000 – 46.000 wordt doorbroken. Pas een slot onder de 33.500 geeft een nieuw verkoopsignaal richting 24.000 punten. Vooralsnog gaan wij hier niet vanuit en houden ons aan een buy-the-dip-scenario.
Een beweging op korte termijn richting de 45.000 – 46.000 zou wel aanleiding zijn om de huidige longopinie tijdelijk te neutraliseren. Pas een opwaartse doorbraak van deze zone geeft een verhoging aan voor zowel de korte- als lange termijn naar long.
Bas Heijink & Ruurd Haan zijn verantwoordelijk voor de visie op basis van Technische Analyse binnen ING Bank Private Banking. Heijink is Senior Salestrader en Haan is Manager van de Centrale Salestrading Desk. De informatie in deze column behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling op basis van Technische Analyse waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren. ING Bank NV is verantwoordelijk voor het uitbrengen van de hierboven opgenomen beleggingsaanbeveling. Klik hier om een reactie aan de auteurs te sturen.