Natuurlijk zijn er op dit moment meer belangrijke dingen in de wereld dan beleggen. Elke dag houden we de site van het RIVM in de gaten in de hoop dat er verbeteringen optreden in het aantal ziektegevallen en vooral of het aantal doden daalt.
Als belegger is het echter mijn taak om vooruit te kijken naar hoe de wereld er over drie of vijf jaar uit ziet. Hierbij staat de vraag centraal welke segmenten door de verspreiding van het coronavirus voor altijd veranderd worden.
Het is duidelijk dat enkele industrieën permanent veranderen en dat tegelijkertijd veel consequenties op dit moment nog onduidelijk zijn. Ik begin met een aantal duidelijke voorbeelden.
Digitalisering
In veel segmenten versnelt de digitalisering alleen maar verder. Ook in mijn woonplaats zie ik vanaf mijn thuiswerkplek de laatste weken steeds meer logistiek dienstverleners door de straat rijden om allerlei pakketjes bij mensen te bezorgen.
... zoals maaltijdbezorging
Nu is dit wellicht niet nieuw, maar ik denk dat ook nieuwere gebieden zoals online boodschappen en maaltijdbezorgdiensten langetermijnvoordeel kunnen hebben van de huidige malaise.
Maaltijdbezorgdiensten zien namelijk dat meer restaurants zich aanmelden, omdat bezorgen nog één van de weinige manieren is om omzet te genereren. Tegelijkertijd melden zich ook meer gebruikers aan, omdat vanwege de gesloten restaurants mensen af en toe zichzelf willen verwennen met een lekkere, bezorgde maaltijd.
... en videostreaming
Ook gebieden als videostreaming en video conferencing zien waarschijnlijk een positieve invloed van het thuiswerken. Zeker video conferencing is iets dat tot voor kort zakelijk wellicht af en toe gebeurde, maar de laatste weken en maanden een enorme vlucht heeft genomen.
De langetermijneffecten van social distancing zijn nog niet helemaal duidelijk, maar in de toekomst vragen mensen zich wellicht vaker af of een persoonlijke ontmoeting wel nodig is en of video conferencing niet een beter en duurzamer alternatief is.
Tegelijkertijd is het echter ook goed om in het achterhoofd te houden dat ondanks de stijgende invloed van online interactie, mensen tijdens de thuisisolatie ook meer dan ooit de reële (offline) wereld van restaurants, sociale contacten, voetbalwedstrijden etcetera op waarde weten te schatten.
En dat persoonlijke meetings ook een meerwaarde kunnen hebben, vanwege de sociale praatjes over koetjes en kalfjes vooraf en de mogelijkheid tot een snelle evaluatie achteraf.
Minder cash
Bij veel winkels is het in de huidige tijd niet mogelijk om met cashgeld te betalen. Het virus kan via papiergeld makkelijker verspreid worden en daarom wordt veel klanten geadviseerd om zoveel mogelijk contactloos via de telefoon of met betaalkaarten te betalen.
Deze maatregel wordt vooral genomen vanwege de hygiëne. De focus op het handen wassen en het regelmatig gebruik van antibacteriële gel leidt er waarschijnlijk toe dat hygiëne ook in de toekomst belangrijker blijft. Gaan we weer terug naar het handen schudden bij de begroeting met vreemden of behoort dit straks definitief tot het verleden?
Reizen en grote events
De reisbranche is momenteel natuurlijk volledig stilgelegd, maar de grote vraag is of deze volledig herstelt. Ik kan me zeker voorstellen dat meer zakelijke meetings zoals hierboven beschreven via video conferencing plaatsvinden, maar tegelijkertijd willen we straks nog steeds graag op vakantie en andere culturen ontdekken.
Ik kan mij echter ook voorstellen dat aanbieders van cruises permanent last van deze crisis houden. De verhalen dat mensen drie of vier weken opgesloten zaten op een cruiseschip en niet van boord konden, leiden er mogelijk toe dat minder consumenten deze keuze voor hun vakantie maken.
Wat gaat er veranderen met de plekken waar veel mensen samenkomen, zoals stadions voor sportwedstrijden, pretparken of concerten? De getroffen maatregelen voor massa events duren waarschijnlijk het langst en zullen daarom als laatste herstel vertonen, maar ik verwacht in de toekomst meer (sociale) controle of zelfs temperatuurinspectie om de veiligheid te kunnen blijven garanderen.
Van wereldwijd naar lokaal?
In veel segmenten is ook het risico van de internationale bevoorradingsketen duidelijk geworden. Veel bedrijven hebben, vanwege lagere kosten, voor outsourcing naar lagelonenlanden gekozen, maar het is nu wel duidelijk dat vitale infrastructuur en andere producten op het gebied van gezondheid beter lokaal geproduceerd kunnen worden in plaats van in Amerika of in opkomende markten.
Ook in de politiek en in de rol van de overheid kunnen veranderingen optreden. Trekt de overheid, net als na de crisis in 2008, meer verantwoordelijkheden naar zich toe? En verandert het politieke spectrum, nu we plotseling de waarde van experts zoals virologen en artsen weer meer waarderen? Wat zijn gevolgen hiervan voor de aandelenmarkt?
Inmiddels is opnieuw voor veel beleggers duidelijk geworden dat het terugschroeven van aandeleninkoopprogramma’s of het verplicht stoppen met dividendbetalingen bij veel banken leidde tot enorm negatieve koersreacties.
Langetermijnconsequenties verschillen per segment
Als trendbelegger probeer ik daarom continu een inschatting te maken van de langetermijnconsequenties van het coronavirus op bedrijven, sectoren en de wereld als geheel. Een aantal segmenten maakt een duidelijke sprong voorwaarts (zoals maaltijdbezorgdiensten, videostreaming en e-commerce), terwijl andere segmenten (reizen, evenementen met veel publiek) waarschijnlijk voor altijd de effecten van het coronavirus blijven voelen.
Daarnaast zijn er nog culturele langetermijnverschuivingen waarvan het op dit moment nog te vroeg is om de effecten in te schatten.
Eén ding is zeker: als trendbelegger probeer ik continu de portefeuille zo te positioneren dat we als beleggers kunnen profiteren van een herstel van deze crisis!