11 april a.s. is een mijlpaal voor een financieel instrument dat het beleggingslandschap in Europa de afgelopen twee decennia gigantisch heeft veranderd: de Exchange Traded Fund ofwel ETF in beursjargon.
De eerste ETF’s werden op 11 april 2000 door Merrill Lynch op de Deutsche Börse gelanceerd, te weten de Dow Jones Euro STOXX 50 en Dow Jones Euro STOXX 50 LDRS ETF's.
Bredere toepassing
De snelle groei van ETF’s de afgelopen tien jaar is opmerkelijk te noemen. Het belegd vermogen in Europese trackers ging begin dit jaar door de grens van 1 biljoen dollar, maar is sindsdien gedaald door de aanhoudende turbulentie op de markt wegens het coronavirus.
Wat vooral opvalt aan het afgelopen decennium, is de veel bredere toepassing van ETF's. Vroeger werden ze met name gezien als tactische instrumenten voor kortetermijnbeleggingen.
Nu worden ze veelal gebruikt als strategische investeringen voor de lange termijn. Grote verschillen tussen nu en 2000 zijn de lopende kostenratio's (LKR) die beleggers betalen voor ETF's en de hervorming van beleggen.
Tarievenoorlog
Een tarievenoorlog tussen een aantal grote spelers heeft ervoor gezorgd dat de jaarlijkse beheerkosten drastisch omlaag zijn gegaan. In de VS zijn er zelfs een aantal fondsen die gratis worden aangeboden.
Kleine instellingen hebben toegang tot hetzelfde product als de grote industrie en de eindbelegger heeft de beschikking gekregen over een breed palet aan uiteenlopende fondsen.
ETF’s zijn ooit ontstaan vanuit een plan van de SEC, een Amerikaans overheidsorgaan inzake het toezichthouden op effectenbeurzen, om meer liquide beleggingsinstrumenten te creëren na de beurscrash in 1987.
In dat perspectief is het goed om te constateren dat ETF’s hun bestaansrecht de vorige maand meer dan bewezen hebben. De bied- en laatspreads waren door onrust in de markt wijder dan gewoonlijk, maar ondanks de grote volatiliteit kon er gewoon doorgehandeld worden.
Ook het stijgende handelsvolume in die periode toont aan dat beleggers zich in tijden van onzekerheid tot ETF's wenden om hun posities opnieuw in evenwicht te brengen of om het risico van portefeuilles af te dekken.
Grote vraagstukken
De evolutie van ETF’s is vermeldenswaard. Ze worden niet langer alleen gebruikt om toegang te krijgen tot markten tegen lage kosten, ze worden nu steeds meer gebruikt als een beleggingsvehikel om positie in te nemen ten aanzien van grote vraagstukken als milieu, technologie, energievoorziening en sociale verandering.
Na een leidende rol te hebben gespeeld in de ontwikkeling van de Europese ETF-industrie in de afgelopen twintig jaar, is dit een trend waarvan ik verwacht dat deze zich zal voortzetten en groeien.
Meer institutioneel gebruik
Ook zullen we in heel Europa in de loop van de tijd meer institutioneel gebruik blijven zien en het is bemoedigend om te zien dat inmiddels centrale banken ETF's ook gebruiken als hulpmiddel in hun monetaire beleid.
Dit is een erkenning dat ETF’s betrouwbaar zijn in het gebruik en geschikte beleggingsinstrumenten zijn heden ten dage en in de toekomst.