De AEX consolideert nog steeds op een hoog niveau. Het potentiële topvormingsproces is daarbij nog steeds intact en de kans op een neerwaarts vervolg in de komende week acht ik reëel. In de laatste vijf handelsdagen werd er in vier handelsdagen een relatief platte body gevormd.
De slotkoers lag relatief dicht bij de openingskoers. Dit resulteerde in een aantal toppatronen maar ook in twijfel in de markt. Platte body’s in de candlesticks staan veelal bekend als doji’s, ofwel twijfel over het vervolg van de markt.
Veel van deze candlesticks hadden echter ook andere uiterlijke kenmerken, die wijzen op de potentiële topvorming in de markt:
- Een week geleden werd het eerste toppatroon gevormd, een shooting star (met kleine body). Die werd gevormd op de dag dat ook de jaartop op de borden werd gezet bij 537,84.
- Een dag later werd een hanging man geplaatst.
- In de afgelopen twee dagen werd verder nog twee maal een hanging man op het bord gezet.
- Vorige week donderdag was er sprake van een relatief grote body. Dit resulteerde toen echter in de vorming van een tweedaagse bearish engulfing.
Hiermee werden in vijf dagen tijd dus vijf potentiële toppatronen gevormd. Zolang de AEX onder de 537,84 sluit, blijven deze toppatronen intact.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Vals signaal
Het is echter wel belangrijk dat deze toppatronen in de komende dagen een neerwaarts vervolg krijgen om niet te verzanden in een vervolg van deze consolidatie die uiteindelijk een volgende opwaartse versteiling zal starten. Dit blijft een risico in de huidige zeer euforische markt.
Er zijn nog steeds veel beleggers die voorlopig niet uitgaan van een diepere terugval, laat staan een forsere correctie. Buiten de vorming van deze toppatronen in de afgelopen dagen brak de AEX eind vorige week ook neerwaarts door een zeer steile opgaande kortetermijnbodemlijn.
Deze bodemlijn startte in april bij de bodem van 509,40 en werd destijds gevormd nadat een krachtig correctiesignaal werd gegeven. De index brak toen namelijk door de sinds december stijgende bodemlijn.
Dit correctiesignaal bleek echter opnieuw (zoals we de afgelopen maanden vaker hebben gezien) vals en mondde slechts uit in de vorming van een bodem bij 509,40. Vanaf deze bodem is de AEX in slechts enkele weken tijd zeer steil opgelopen, een stijging van bijna 30 punten.
Bevestiging nodig
De bodem bij 509,40 zorgde verder voor de contouren (blauwe lijnen) van een nieuw stijgend trendkanaal sinds begin dit jaar. Vanaf de 509,40 steeg de AEX in bijna een rechte lijn naar de bovenkant van dit trendkanaal en brak intraday zelfs kortstondig door deze toppenlijn.
Deze stijging van 30 punten had echter ook de contouren van een stijgende wig (bodems lopen sneller op dan de toppen) wat een potentieel toppatroon is. De bijbehorende oranje bodemlijn werd enkele dagen geleden neerwaarts gebroken, en dat is ook een topvormingssignaal is.
Om deze topvorming te bevestigen moet de AEX in de komende dagen neerwaarts door de bodem van vorige week breken, de bodem van de bearish engulfing. Deze bodem ligt bij 532,50.
Nog geen correctie
Daaronder ontstaat ruimte voor een verdere daling naar de onderkant van het sinds begin dit jaar stijgende trendkanaal dat nu rond de 520 is te vinden, gelijk aan de belangrijke horizontale steunzone van 519 tot 520.
Pas een structureel slot onder deze zone en onder de (blauwe) sinds begin dit jaar stijgende bodemlijn zou een verdere verzwakking in het middellangetermijnbeeld opleveren en aangeven dat de eerste correctie van dit jaar kan worden voortgezet.
Zolang dat niet gebeurt, blijft de huidige en 20-punten brede opgaande trendkanaal intact. Opvallend is dat het 50-daags gemiddelde momenteel ook bijna gelijk loopt aan deze opgaande bodemlijn.
In meer indices is een smalle consolidatie te zien.
- De S&P 500 consolideert onder de meervoudige toppenzone, net boven de 2400 punten.
- De Nikkei brak wel opwaarts door de toppen van eerder dit jaar, maar testte daarna een belangrijke langetermijnweerstand.
- De Chinese index en de DJ Transportindex zitten zich nog steeds in een normale correctieve fase.
Versteiling?
Zodra indices als de Stoxx Europe 600 en de S&P 500 structureel boven de toppenzone van de afgelopen weken sluiten, lijkt de versteiling door te kunnen zetten. Voor de AEX betekent dit een slot boven zowel de jaartop van 537,84 als de stijgende toppenlijn sinds begin dit jaar, vandaag bij 538,90.
Zodra deze niveaus worden gebroken, zal de versteiling vanaf de 509,40 doorzetten en wordt de eerste correctiemogelijkheid van 2017 verder uitgesteld.
In het langetermijnbeeld blijft mijn doel voor de rest van dit jaar onveranderd liggen bij 564, de top van 2007. Ik acht de kans echter groot dat de AEX voor het behalen van dit doel nog een tot enkele forsere correcties voor zijn kiezen krijgt.
De huidige stijging vanaf de decemberbodem (92 punten in ruim 5 maanden) zonder correcties is te groot en te steil. Correcties zijn nodig om de contouren van de stijgende middellangetermijntrend aan te geven.
Het is nog niet eerder voorgekomen sinds de start van deze bullmarkt in 2009 dat er een periode van vijf maanden was zonder correcties.