ASML is sinds 1995 beursgenoteerd en is ontstaan vanuit een samenwerking tussen ASM International en Philips. ASML is de bouwer van zeer complexe, ruim 30 miljoen euro kostende, machines waarmee chips worden gemaakt.
De procedure
De machines van ASML projecteren met een lichtbron (nu nog laser) een patroon op een schijf (wafer) van silicium dat met lichtgevoelig materiaal is bedekt. De projectie van de ASML–machines is een zeer precieze aangelegenheid waarbij een verkleinende lens nodig is om de minuscule patronen op het silicium te krijgen. Nadat een patroon op het silicium is geplaatst, wordt er een nieuwe laag lichtgevoelig materiaal op de al bewerkte wafer gelegd en een volgende patroonlaag geprojecteerd.
Deze procedure wordt vele malen herhaald waardoor een siliciumschijf vol met complete halfgeleiders (chips) is ontstaan. De uitdaging van ASML is om die producten te leveren, waarmee er steeds kleinere details en schakelingen kunnen worden aangebracht in een chip.
Geavanceerde techniek
De techniek die ASML in zijn machines stopt, is van het allerhoogste niveau en voor een leek nauwelijks te beseffen. De patronen die de machines van ASML op de wafers kunnen plaatsen, hebben een nauwkeurigheid (golflengte) van ongeveer 20 nanometer.
Met de wetenschap dat de dikte van een haar 80.000 nanometer is, wordt duidelijk over welke geavanceerde techniek ASML beschikt. Maar zelfs bij deze enorme nauwkeurigheid moet de techniek nog verder verfijnd gaan worden.
ASML is met een marktaandeel van 85% de onbetwiste marktleider als het gaat om machines waarmee chips worden geproduceerd. Ik kan rustig stellen dat zonder de machines van ASML de smartphones en de tablets niet waren geworden tot wat deze nu zijn.
Om geavanceerde technische apparaten nog sneller te laten werken, nog zwaardere toepassingen te laten draaien en toch minder energie te laten gebruiken moeten chips telkens verder ontwikkeld worden.
De Wet van Moore die stelt dat elke twee jaar het aantal transistoren verdubbeld op hetzelfde chipoppervlak, was zelfs tot recent nog van toepassing. Toch lijkt er aan deze verdubbeling van capaciteit een einde te zijn gekomen, tenminste als ASML niet overstapt op een ultraviolette lichtbron.
EUV-machines
Al in 2006 produceerde ASML twee machines die met een golflengte van 13,5 nanometer konden werken door gebruik te maken van extreem ultraviolet (EUV) licht. ASML leverde de demonstratiesystemen in 2006 aan twee ontwikkelcentra maar ASML is nu bijna zo ver dat het zijn klanten kan gaan voorzien van EUV-machines.
Voor de EUV-machine, de NXE:3300B, heeft ASML al elf opdrachten ontvangen en in de tweede helft van 2012 zal ASML beginnen met het uitleveren van de eerste machines. De EUV-machines van ASML moeten het in 2017 mogelijk maken chips te produceren met behulp van machines die werken met golflengtes van onder de 10 nanometer.
Naast lagere golflengtes zal EUV ook efficiëntere productieprocessen brengen en ook de kosten voor de productie van chips naar beneden brengen. De “oude” techniek die ASML tot op de dag van vandaag toepast blijft ook bestaan nadat EUV is geïntroduceerd en nog verder doorontwikkeld gaan worden.
De doorontwikkeling en de introductie van de nieuwe techniek vragen van ASML flinke investeringen die uiteindelijk zo’n zevenmaal groter zijn dan die van de naaste concurrent Nikon. Door de grote investeringen heeft ASML een kennisvoorsprong opgebouwd waardoor het definitief de concurrentie heeft verslagen.
Deze spits van het IEX-Oranjeelftal zal de komende jaren alleen maar beter worden. Toetreden op deze markt lijkt nagenoeg onmogelijk en dus lijkt er een gouden toekomst voor ASML weggelegd te zijn.
Goed voor beleggers
Maar ASML is niet alleen voor zijn klanten goed, het bedrijf uit Veldhoven probeert ook de belegger tevreden te stellen. ASML heeft een groot kasgenererend vermogen en heeft daarom de laatste jaren veel van de overtollige kasgelden teruggegeven aan de aandeelhouders.
Door middel van inkoopprogramma’s kocht ASML sinds 2006 al voor ongeveer 3 miljard euro eigen aandelen in. Door het aandeleninkoopprogramma is het aantal uitstaande aandelen ASML met ongeveer 30% afgenomen.
Aan het einde van het eerste kwartaal had ASML nog bijna 300 miljoen euro beschikbaar van het laatste 1,13 miljard euro grote inkoopprogramma. Het is zeer aannemelijk dat na afronding van het huidige inkoopprogramma ASML weer een nieuwe ronde van inkoop van eigen aandelen zal gaan starten.
Naast het inkopen van eigen aandelen keerde ASML ook een dividend van 0,46 euro per aandeel uit over 2011. Voor 2012 herhaalde ASML in april de eerder uitgesproken omzetverwachting voor de eerste helft van 2012.
- In de eerste drie maanden van 2012 zette ASML 1,25 miljard euro om met de verkoop van 52 machinesystemen en geleverde onderhoudsdiensten.
- In het tweede en derde kwartaal verwacht ASML een omzet te scoren die in lijn ligt met het eerste kwartaal.
Aan het einde van het eerste kwartaal had ASML voor 1,6 miljard euro aan orders in de boeken staan. De nieuwe orders die ASML recent ontving, komen vooral van de Aziatische fabrikanten die in opdracht van derden chips produceren.
Voor dit jaar verwachten analisten een winst per aandeel van 2,70 euro en in 2013 moet de winst per aandeel oplopen naar 3,25 euro. Het aandeel ASML lijkt zeer kansrijk te zijn tegen nog geen 12 maal de 2013-winst.
Particulier en professional
Echter door de onzekere macro-economische ontwikkelingen zouden beleggers de beurzen de rug nog verder kunnen toekeren en dat zou het koerspotentieel van ASML kunnen temperen.
De noodzaak van ASML-machines voor de verdere ontwikkeling van geavanceerde elektronica voor particulier en professional maakt het echter ondenkbaar dat ASML’s productie stil komt te vallen.
ASML blijft een spits van wereldformaat en die blijft altijd een goede boterham verdienen, zelfs als de wind even op de neus blaast.
