Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
Van beleggers
voor beleggers
desktop iconMarkt Monitor
  • Word abonnee
  • Inloggen

    • Geen account? Registreren

    Wachtwoord vergeten?
Centrale banken, bubbels en mythen

Centrale banken, bubbels en mythen

Op mijn vorige stukje Rente fake news - over de vermeende correlatie tussen dure aandelen en lage rentes - las ik veel instemmende reacties. Er was ook iemand die erop wees dat de huidige omstandigheden anders zijn dan vroeger door de centrale bank verruimings- of Quantitative Easing (QE) programma’s.

Hiermee zijn we aangekomen bij een ander renteverhaal dat ik grotendeels als fake news zie: de invloed van obligatie-aankopen door centrale banken op prijzen van obligaties en aandelen. Toen de Fed begon met haar opkoopprogramma's hoorde u waarschuwingen dat hierdoor mogelijk (hyper)inflatie ontstond.

Die geluiden verstilden snel, omdat de inflatie hardnekkig laag bleef en zelfs in deflatie dreigde om te slaan. De focus werd al snel verlegd naar koersen op financiële markten. De rente zou dalen door de koopprogramma’s en obligaties, maar ook aandelen zouden tot kunstmatige bubbelniveaus worden opgeblazen. 

  • Het beleid van centrale banken is een graag gebruikte zondebok. Pensioenfondsen die kampen met lage dekkingsgraden wijzen snel met een vinger naar de kunstmatige lage rente veroorzaakt door het ECB beleid.
  • Permaberen die al jarenlang roepen dat aandelenmarkten moeten dalen wijzen naar de manipulatie door centrale banken

Bijna iedereen die scheef zat met zijn visie op kapitaalmarkten geeft de schuld aan de ECB. Als die niet dit, als die niet dat. Zoals mijn opa placht te zeggen: As is verbrande turf. Bij het voorspellen of inschatten van toekomstige ontwikkelingen op financiële markten hoort ook het voorspellen van het centrale bankbeleid.

De ECB is in maart 2015 begonnen met het huidige opkoopprogramma, dat nog minimaal tot september van dit jaar doorloopt. Laten we eens kijken wat dat voor invloed gehad zou kunnen hebben. Ik vergelijk de huidige rentes, aandelenkoersen en andere variabelen van eind januari 2018 met die van februari 2015.

Het is natuurlijk onmogelijk om iets te bewijzen in de (financieel) economische wetenschap. Daarvoor moeten we in een alternatieve realiteit kijken, waarin de ECB geen opkoopprogramma uitvoerde. Wat wel kunnen doen is het vergelijken van de ontwikkelingen binnen de Eurozone met die daar buiten.

  • Het opkopen van langlopende staatsobligaties door de ECB zou als effect (moeten) hebben dat het verschil tussen de lange en korte rente kleiner wordt
  • Ook zouden bedrijfsobligaties en obligaties van zwakkere Eurolanden (Italie, Spanje, Portugal) meer moeten profiteren dan de Duitse staatsobligaties
  • Daarnaast zouden aandelenprijzen moeten stijgen en de valuta verzwakt worden

Ik vergelijk de ontwikkelingen binnen de Eurozone met die in vijf andere grote ontwikkelde economieën: VS, VK, Japan, Canada en Australië, gewogen naar bruto nationaal product. Eens zien of dit past bij het verhaal dat het ECB-opkoopprogramma een prijsopdrijvend effect heeft op obligaties en aandelen.

Dit is duidelijk wat mij betreft. Niet alleen vind ik geen bewijzen dat het opkopen van obligaties door de ECB leidt tot bubbels, maar uit deze data komt eerder het tegenovergestelde naar voren.

Macht centrale banken beperkt

De macht van centrale banken is iets wat veel mensen overschatten. Een mythe die graag in stand gehouden worden door centrale bankiers zelf, want het maakt hun werk gemakkelijker. De macht van centrale markten is echter beperkt, zeker in relatie tot die van de markt zelf, die vaak veel en veel groter is. 

Denk maar aan alle valutacrises, waarin centrale banken probeerden hun munt te verdedigen. Tijdens de kredietcrisis van 2008 bleek overduidelijk dat centrale banken vrijwel machteloos staan tegenover de markten. Mensen houden van (simpele) verklaringen voor toevallige, complexe en onvoorspelbare ontwikkelingen.

Mensen zijn echte verhalenvertellers. Maar ik vind dat als de objectieve data niet past bij een populair verhaal. je dat verhaal niet kunt zien als een logische verklaring. Kortom:

If the data don’t fit, you must acquit.

Nog één ding. Ik had mijn stukje al getikt en ingeleverd en toen kwam Arend Jan nog langs met de opmerking dat de Bank of Japan toch ook nog steeds obligaties en de rest aan het opkopen is. Inderdaad, sterker nog, de BoJ koopt bijna alles wat los en vast zit op de financiële markten op...

Dat zijn niet alleen staatsobligaties, maar ook bedrijfsobligaties, vastgoedfondsen en zelfs gewone aandelen via indexfondsen en trackers. Moet ik dan Europa vergelijken met andere landen die geen QE programma hebben lopen? Of moet ik Europa en Japan samen vergelijken met de rest van de wereld?

Laat ik het voor de volledigheid maar allebei doen:

Conclusie: de yieldcurve werd steiler in landen met QE en vlakker in landen zonder QE. Het opkopen van obligaties door centrale banken leidde juist tot relatief lagere koersstijgingen van obligaties. En ook aandelen deden het veel slechter in landen met QE ten opzichte van de rest van de wereld.`

Het lijkt erop dat de BoJ meer impact heeft dan de ECB. Misschien omdat ze relatief meer koopt, dat breder doet en ook vastgoed- en aandelenfondsen koopt? Wie het weet mag het zeggen. Maar ook in Japan heeft QE niet het gewenste/verwachte effect: de inflatie wil maar niet 2% worden.


Ben Leppers is handelaar voor eigen rekening in aandelen en obligaties en heeft als specialisme obligaties. Leppers is long wereldwijde indexfondsen, staatsobligaties en valuta. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Ben Leppers

Auteur:

Ben Leppers was ooit handelaar in bedrijfsobligaties voor ABN Amro, had kortstondig een eigen beleggingsfonds en handelt sinds 2003 voor eigen rekening en risico. Hij handelt op kwantitatieve basis in Europese en Amerikaanse midcaps, en voor de langere termijn in diverse wereldwijde indexfondsen, staatsobligaties en valuta. ...

Reacties

28 Posts
Pagina: «« 1 2 | Laatste | Omlaag ↓
  1. forum rang 10 DeZwarteRidder 25 februari 2018 11:15
    quote:

    Ikkenietweten schreef op 25 februari 2018 10:54:

    Het beleid is er al jaren op gericht om de big bang zo lang mogelijk uit te stellen. Een ieder, die met z'n eigen portemonnee, zo omgaat (alles op de pof)was allang failliet gegaan.
    Zolang je het ene gat met het andere kunt vullen is er ogenschijnlijk niets aan de hand maar du moment dat er maar één schakeltje breekt (voorbeeld Lehmann) begint de ellende. Eigenlijk is het wachten op dat moment. Het moment waarvan iedereen weet dat het komt alleen niet wanneer. De wereld is al lang failliet.
    Dit is natuurlijk vreselijke nonsens; de wereld kan en zal nooit failliet gaan.
    Een crash als Lehman zullen we nooit meer mee maken en was trouwens totaal onnodig als de FED niet zulke domme fouten had gemaakt.
  2. [verwijderd] 25 februari 2018 23:13
    Het werkt als volgt.
    Het zuiden kocht haar gesecuritiseerde staatsobligaties terug.
    Dat kon omdat beleggers liever Duitse kochten (en wat Nederlandse)
    De verkopers kregen een tegoed bij hun centrale bank
    De noordelijke centrale banken staan nu groen bij de ECB en de zuidelijke €800 mrd rood. En nu wil men één Minister van Financiën en een fiscale unie!
  3. Fritski 26 februari 2018 07:46
    Zelden heb ik een verhaal op de IEX gelezen waarover ik zulke tegenstrijdige gevoelens heb. Ik vind het erg fijn dat Ben via de yieldcurve aantoont dat QE een ander effect dan gedacht heeft. Fijne no nonsense. Echter het kan nooit zo zijn dat meer aanbod de prijs = rente doet dalen. Dan is er wat aan de hand. Bovendien QE is maar een van de ingrepen van de centrale banken. Het begon natuurlijk in 2008 met wereldwijd triljoenen in de financiële markten te pompen om het systeem te redden. Die interventies zijn nooit gestopt ondanks dat het zo goed gaat. De stijging van de beurs is bijna volledig te danken aan het opkoop programma van bedrijven zelf die met gratis geld via leningen de aandelen van de beurs halen. Dat is het probleem nu. De traditionele econoom zoekt verklaringen maar er zijn veel zaken die hij niet kan weten ( de unkown unkowns) Dat zie je ook bij de QE van centrale banken dat heeft allerlei ongewenste effecten die men ook niet meer controleren kan. Mijn conclusie is nog simpeler. Als je de patiënt steeds meer medicijnen geeft dan gaat hij daarna kapot. Het is allemaal een kaartenhuis en mensen geloven in sprookjes daarom heb je nu ook bitcoin. Het is een illusie dat Italie of Griekenland ooit terug gaat betalen maar de politiek wil dat de mens laten geloven anders verliezen ze hun zielige baantjes in Brussel als de EU opblaast.
  4. [verwijderd] 26 februari 2018 09:14
    quote:

    BEN RisQuant schreef op 21 februari 2018 19:00:

    Typische vorm van macro-economie model blindheid. We kijken naar naar het daadwerkelijke gedrag, maar bedenken een soort gedrag wat logisch zou kunnen zijn en bouwen daar een model op. Het resultaat laat zich raden.
    Garbage in = garbage out.

    Niet verifieerbaar nieuws en beweringen verwerken in een macro-economisch model levert teleurstellende toetsresultaten.

  5. fritscrach 26 februari 2018 13:13
    Goed dan: het eurogebied is een eiland en als de ECB besluit geen euro meer te stimuleren via kapitaalmarkten dan gebeurt er niks?
    Doel is steeds geweest om de economie te stimuleren. Dat is impliciet inflatoir. Je kan me veel wijsmaken maar QE dmv opkopen van obligaties en aandelen(!)is idioterie van de hoogste categorie. En let wel, het is nog steeds een experiment. Kinderen spelen met vuur. Meestal eindigt dat in janken...

28 Posts
Pagina: «« 1 2 | Laatste |Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.