Het jaar 2016 kan nu al de geschiedenisboeken in als een van de meest wispelturige jaren van deze eeuw. Dit op diverse fronten: sociaal, politiek, economisch, financieel. Overal was de verandering duidelijk zichtbaar.
Bovendien zette het heel wat autoriteiten, op verschillende onderdelen, op het verkeerde been. De consequenties zullen pas volgend jaar echt voelbaar worden. In meerdere niveaus van onze maatschappij. Het jaar begon echter zoals ik de voorbije jaren al had gekend.
Sociaal en economisch kon ik de situatie best omschrijven als aanmodderen. Vanuit financieel opzicht kwam er zelfs nog een negatieve schep bovenop: de beurzen kenden hun slechtste beursstart in jaren. De negatieve trend van 2015 werd in een hogere versnelling geschakeld, meteen met de ingang van 2016.
Uitzondering op de regel
Historisch gezien hadden de aandelenmarkten een slechte reeks kaarten geschud. In circa 80% van de gevallen resulteert zo’n slechte start ook in een dramatisch einde. Op vlak van kansberekening kiest u dan beter voor de verdediging.
Dit jaar was behoorde echter tot de overige 20%: de uitzondering die de regel bevestigt. Al snel draaide de beurs, en klommen de koersen uit het (soms diepe) dal. Toen ging de beurzen zonder veel twijfelen een haast rechte lijn omhoog.
De meeste experts waren met verstomming geslagen. Tot op de dag van vandaag, in sommige gevallen. De beurs rook al snel dat er iets zat aan te komen. Een omwenteling waar maar weinigen mee rekening hielden:
- Vlak voor de zomer kwam er de Brexit, de afsplitsing van Groot-Brittannië uit de Europese Unie. Dit was de eerste onverwachte gebeurtenis.
- Enkele maanden later werd Donald J. Trump verkozen door het Amerikaanse volk als hun volgende president. Een tweede onverwachte wending, die de gevestigde entiteiten op hun grondvesten deden daveren.
Obligatiemarkten
Maar de markten begrepen al vrij snel dat dit niet automatisch zou uitmonden in een nieuwe crisis. Sterker: het zou weleens de doorbraak kunnen betekenen in de jarenlange malaise waarin de maatschappij verwikkeld zat. Dat kon ik constateren aan de beweging in de obligatiemarkten.
In de eerste jaarhelft schoot dit segment nog fors hoger, als gevolg van de aanhoudende problemen. Maar naartoe Brexit kwam, en vooral toen Trump werd gekozen, kelderden de obligatiekoersen, met name overheidsobligaties, tegen snelheden die ik me eerlijk gezegd niet meteen kan herinneren.
En ik heb al aardig wat koersschommelingen gezien in mijn carrière.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Obligatiestieren
Op de voorgaande grafiek kan u het gewelddadige verloop van de Amerikaanse overheidsobligaties (twintig jaar) zien. Dit is wat mij betreft dé beweging van 2016. Wat mij betreft markeert dit de top van een decennialange stierenmarkt in obligaties.
Ik besef ten volle dat ik me met deze stelling op drijfzand begeef. Menig analist is erop uitgeschoven. Al vele jaren wordt het einde van de stierenmarkt in obligaties aangekondigd, maar telkens wist deze markt een nieuw vervolg aan de jarenlange rally te breien.
De meeste beleggers geloven het zelfs niet meer, als je erover begint. Opvallend genoeg lees je er momenteel ook zo goed als niets over. En dat terwijl de obligatiemarkten de grootste uitschuiver in jaren, mogelijk decennia hebben gemaakt.
Economische voorspoed
Erg apart, en wellicht ook tekenend voor de omstandigheden bij obligaties. Maar als we daadwerkelijk aan de vooravond staan van een nieuwe jarenlange berenmarkt voor obligaties, dan zijn de consequenties maar moeilijk te overzien.
Op de eerste plaats betekent het dat economisch voorspoed z’n (her)intrede maakt. Velen zullen het niet graag horen, maar Trump gaat het mooie weer maken, met z’n beleid. De geweldige beursrally is bovendien een bevestiging hiervan.
Het betekent daarenboven dat inflatie zal terugkeren naar de markten. Dit terwijl ik nog niet zo lang geleden voor een langdurende deflatie, zoals in Japan, vreesde. Ook die projectie kan de prullenbak in, als ik de boodschap van obligaties goed aanhoor.
Waardevaste activa
De grote uittocht uit de obligatiemarkten zal wat mij betreft het belangrijkste beursthema van de komende maanden en jaren worden. De gevolgen kunnen, in tegenstelling tot de algemene opvatting, positief uitvallen voor de economie en de financiële markten.
Uiteraard zal dit gebeuren gepaard gaan met de nodige volatiliteit, maar de richting zal steeds duidelijker worden. Kapitaal zal steeds meer vloeien in de richting van waardevaste activa, waaronder aandelen vallen, maar ook economisch-gevoelige grondstoffen.
Bovendien zal inflatie in een hogere versnelling schieten, mede gestuwd door het omgeslagen rentebeleid van de Fed (als gevolg van de kanteling in de obligatiemarkten). Inflatiebestendige activa, zoals goud of zilver, maar ook bepaald vastgoed, kunnen profiteren van de ommezwaai in obligaties.
De obligatiestier die tot leven kwam in 1981, sterft 35 jaar later: zorg dat uw vermogen hierop afgestemd is in 2017! Ik wens u alvast prettige eindejaarsdagen.