Nico Pantelis gaat in Constructieve grondstoffen van 13 augustus in op prijsstijgingen van olie en koper. Hij kijkt naar fundamentele zaken zoals vraag en wisselkoersen. Maar hoe zit het eigenlijk met het aanbod?
Pantelis noemt een afname van de voorraden op de wereldmarkt. Vanuit een heel andere invalshoek had ik het daar in Lekker duurzaam is anders ook over.
Indiase delfstoffenproducenten hebben problemen rondom milieuregels met de overheid en met de lokale bevolking over mensenrechten. Daarom lag de op acht na grootste smelter ter wereld voor een paar weken stil. Dat kwam neer op 60.000 ton minder aan verfijnd koper op de wereldmarkt. Dat is meer dan de helft van de totale productie uit India.
De koperimport in India is in die tijd bijna verdubbeld, net als de lokale dagprijs. Wellicht is dat een verklaring voor de krimpende voorraden?
Helemaal geen tekort
Genoeg over de producenten, er zijn ook nog handelaren (of speculanten). In de Verenigde Staten spelen op dit moment een paar grote rechtszaken over aluminium en stroom. Een van die zaken betreft handelshuis en producent Glencore Xstrata, bank JPMorgan Chase en het grote handelsforum London Metal Exchange.
Het gaat om aluminium en de aanklacht moet nog voor de rechter komen. Een paar grote producenten van frisdranken die veel aluminium gebruiken voor het maken van blikjes, beweren dat partijen hebben samengewerkt om prijzen kunstmatig op te drijven.
Wachttijden bij hun grote opslag- en handelshuizen zouden onnodig lang zijn, terwijl er helemaal geen tekort aan metaal op de wereldmarkt zou zijn. Hoe zal de rechter hier tegenaan kijken?.
Manipulatie stroomprijs
In een andere zaak is een in de Verenigde Staten zo gebruikelijke settlement gesloten. De US Federal Energy Regulatory Commission (FERC) had JPMorgan verweten de stroomprijs te manipuleren. Tegenover de miljoenenwinsten voor de bank zouden onnodige kosten voor consumenten staan.
In het kort komt het neer op een hele simpele strategie. Ze bieden in de avond stroom voor de volgende dag tegen een hele lage prijs aan netbeheerders aan. Hun elektronische systemen zoeken naar de goedkoopste aanbieder en komen dus bij hun terecht.
Op het moment dat de beheerder de stroom in de ochtend wil kopen, vragen ze plots een veel hogere prijs. Dat kan, omdat ze op twee verschillende markten handelen (forward vs spot), en vanwege juridische gaten de beloofde levering niet door hoeft te gaan.
Maar dat wilden ze ook helemaal niet. En zo strijken ze de vergoeding op die de beheerder wettelijk verplicht moet betalen voor het beschikbaar stellen van de stroomcentrale.
Hoogste boete ooit
Waarom is dat zo winstgevend? Omdat ze die centrale voor een appeltje hebben gekocht of huren, oude centrales uit de jaren zestig en zeventig die al lang niet meer winstgevend zijn. Wat het milieu ervan moet vinden dat voor niets een hele centrale wordt aangezet, vergeten we even…
JPMorgan betaalde onlangs in de settlement 410 miljoen dollar, waarvan 285 miljoen boete en 125 miljoen die terugvloeien naar consumenten. Dit is de hoogste boete ooit betaald aan toezichthouder FERC.
Ook zal de bank zo’n 227 miljoen dollar laten varen waarop ze meende nog recht te hebben van een Californische netbeheerder. Niet dat het (onverwacht) de miljardenwinsten en dito het aandeel van JPMorgan drukt – de voorzieningen voor mogelijke juridische ellende waren al lang genomen…
De volgende rechtzaak staat trouwens alweer op stapel. De FERC heeft ook de Britse bank Barclays aangeklaagd, dit keer voor 435 miljoen dollar.