Een piramidespel is u vast welbekend. In café's wordt nog wel eens een pilotenspel opgezet:
- Om aan boord te komen moet je iemand boven je bijvoorbeeld 1000 euro betalen.
- Dan moet je zelf twee passagiers zien te vinden die jou betalen.
- Van de 2000 euro die je ontvangt moet je 500 euro afstaan aan diegene boven je.
Dit is best leuk want je hebt in no-time 50% winst. Het spel gaat dan net zo lang door totdat er geen nieuwe passagiers meer instappen. Op dat moment stort de piramide in met tot gevolg dat de meest recente passagiers al hun geld kwijt zijn.
De mensen aan de top van de piramide hebben zich aanzienlijk verrijkt. Madoff is zo’n voorbeeld die de meesten van u wel zullen kennen.
De voorbeelden
Welnu, de huidige omstandigheden zijn niks meer of minder dan een piramidespel:
- De Chinezen willen dat we Chinese goederen blijven consumeren dus ze zijn bereid geld te lenen aan Europese landen in moeilijkheden.
- De Europese Centrale Bank (ECB) laat toe dat banken rommel als onderpand mogen gebruiken om tegen belachelijk lage rente te kunnen bijlenen.
- Franse banken zijn bereid Griekse staatsleningen (tegenwoordig heeft toiletpapier meer intrinsieke waarde dan Grieks staatspapier, maar ja…) door te rollen.
- Europese ministers van financiën vallen over elkaar om te zeggen dat de euro niet in gevaar is.
- Grote gedeelten van de toekomstige verplichtingen van de staat aan haar burgers worden verzwegen.
- Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) krijgt naar alle waarschijnlijkheid een euroknuffelaar als leider (Lagarde).
- De ECB krijgt een nieuwe president uit een van de PIIGS-landen.
- De Federal Reserve is bereid dollarlijnen open te zetten om Europese banken te voorzien van extra liquiditeiten.
- Basel III-bankregulering wordt zodanig afgezwakt dat de banken gewoon door kunnen gaan met wat ze al deden.
- Bankstresstests zijn zo slap als natte spaghetti.
- Premier Rutte zegt koop gerust nu een huis; twijfel niet!
- En zo verder.
You’ve been Madoffed!
U ziet dat de top van de piramide er alles aan doet om de piramide intact te houden. De burgers (de mensen onderaan de piramide) wordt voorgehouden dat als de piramide instort zij de meeste pijn gaan lijden; dat is dan ook geen leugen.
U en ik zijn degenen die voor dit stomme spel moeten betalen. Dus de top van de piramide wil dat we gewoon doorgaan om de boel in stand te houden. Probleem is dat er zich geen nieuwe passagiers aandienen. Sterker nog, de één na de ander geeft aan het vliegtuig te willen verlaten (zie de Finnen, de Duitsers en de Nederlanders).
De top van de piramide kan dus leuk roepen dat alles goed komt; markten schaamteloos manipuleren; banken forceren staatsschuld te kopen, en zo verder, maar er komt een punt dat de piramide niet meer te voeden valt.
Het vliegtuig stort dan neer en de beredenering dat de meest recente passagiers dit niet zullen toelaten omdat ze dan te veel pijn gaan lijden is niet realistisch. Als nieuwe passagier wil je een toekomst hebben en niet alleen kromliggen om de piramide in stand te houden.
Kortetermijnpijn om dan vervolgens met een schone lei te beginnen wordt dan de geprefereerde optie. Of deze schone lei-verwachting nu realistisch is of niet doet er niet toe; als de perceptie onderaan de piramide zo is (en naar mijn mening gaat het daar naartoe) dan is het game-over voor de wannabe Farao’s.
Een gewaarschuwd mens
Ik heb al vaker gezegd dat de eurozone gaat imploderen. De Zwitserse frank, goud (fysiek), zilver (fysiek), Noorse kronen en dergelijke zijn al een toevluchtsoord voor langetermijnbeleggers die dit scenario ook zien aankomen.
Nu is dit groepje nog relatief klein dus ik verwacht dat als bovengenoemd scenario uit gaat komen er grote stromen kapitaal richting deze toevluchtsoorden zal gaan. U bent (nogmaals) gewaarschuwd.
Voor de kortetermijnbelegger is dit een spannend maar gevaarlijk spel. De traders die ik ken zitten met name in liquide posities, die met behulp van technische analyse-posities heen en weer flippen.