DEN HAAG (ANP) - Het nieuwe kabinet doet er verstandig aan de coronasteunpakketten geleidelijk af te bouwen, ook als onverhoopt blijkt dat nieuwe coronavarianten of andere tegenvallers het herstel van de economie in de weg kunnen zitten. Volgens het Centraal Planbureau is er meer financiële ruimte dan eerder voorzien omdat de klap van de coronacrisis tot nu toe meevalt ten opzichte van eerdere ramingen. De overheidsinstantie adviseert de politiek niet om de volledige ruimte te gebruiken, maar keuzes te maken.
Eerder riep het CPB ook al dat het afbouwen van de steunpakketten nodig was, ook om de dynamiek in de economie terug te brengen. Door de tegemoetkomingen in vaste lasten en via loonsubsidies worden bedrijven overeind gehouden. Daarmee is ook de dynamiek op de arbeidsmarkt bevroren. Door de steun af te bouwen, biedt het de economie de kans om zich aan de nieuwe situatie aan te passen. De vraag daarbij is of überhaupt volledig wordt teruggekeerd naar de oude situatie. In de ramingen van het CPB wordt uitgegaan van steunmaatregelen die tot 1 juli in stand blijven.
Dat de overheid eerder besloot de steunpakketten uit te bouwen, is volgens het CPB te rechtvaardigen. Door de tweede golf en de beperkende maatregelen die werden opgelegd werden veel ondernemers geraakt. Het planbureau adviseert ook niet om ineens niets meer te doen, maar er moet worden gekeken naar waar de schade kan worden gerepareerd. Dit gaat om politieke keuzes. Zo zou er bijvoorbeeld een zeer ruime regeling moeten komen om uitgestelde belastingen te innen. Daarnaast zou geld vrijgemaakt moeten worden voor het repareren van de schade in het onderwijs.
Overheid vangt klap op
Ook op de arbeidsmarkt zouden aanpassingen gedaan kunnen worden. Dan gaat het bijvoorbeeld om omscholingsregelingen. Verder zou iets kunnen worden gedaan met de WW-rechten, met name voor jongeren. Daarbij gaat het met name om de duur.
De klap van de coronacrisis is vrijwel geheel door de overheid opgevangen, maar heeft evengoed vooral de flexibele arbeidskrachten en zzp'ers geraakt. Vooral tijdens de eerste golf van het virus werden veel tijdelijke arbeidskrachten bedankt. Bij zzp'ers is de schade niet helemaal duidelijk omdat de terugval in gewerkte uren niet geheel zichtbaar is.
Banken merken volgens het CPB nog geen duidelijke stijging van betalingsproblemen bij klanten. Het is mogelijk dat bepaalde problemen onzichtbaarder blijven door bijvoorbeeld regelingen die zijn getroffen met een huurbaas of door familie die financieel bijspringt. Dat zie je niet in de statistieken.
Het CPB ziet ook geen reden om een faillissementsgolf te verwachten. De dynamiek zal toenemen omdat bepaalde bedrijven in sectoren kunstmatig in leven worden gehouden, maar de terugslag zou wel eens kunnen meevallen. Een van de redenen daarvoor is de koopkracht van huishoudens die in algemene zin in stand is gebleven en mogelijk zelfs verbeterd.