benito c. schreef op 17 juli 2014 07:53:
[...]Ja, wat is vroeger. Toen ik begon met beleggen ergens in de zestiger jaren, en ook in de zeventiger jaren, was het dividendrendement op aandelen hoger dan op obligaties. De redenering was dat aandelen risicovoller waren, en derhalve een hoger direct rendement moesten geven. Kw-verhoudingen waren in die tijd ook laag, van 3, 5 tot 10. En de aandelen die op 3x de winst noteerden waren echt niet bijna failliet.
Later zijn de waarderingen van aandelen fors opgelopen, dat begon in 1982, en eigenlijk zonder onderbreking tot 2001, met hier en daar een (achteraf gezien) kleine terugval. Door die fors hogere koers-winstverhoudingen zijn de dividend-rendementen gedaald.
Een aardig voorbeeld van de ontwikkeling van een bedrijfstak zijn de bankaandelen. Die werden eigenlijk als obligaties gezien, stabiele winsten en redelijke dividenduitkeringen. Dat waren geen aandelen die je had om veel koerswinst te maken. Opeens veranderde dat na 2000. De winsten stegen enorm, en beleggers die bankaandelen hadden, deden enorm goede zaken. In het begin van dat proces begreep ik niet erg hoe dat mogelijk was. Ik heb er toen enorm van geprofiteerd, ING en ABN-Amro waren de hoeksteen van de portefeuille, en het bod op ABN-Amro was al helemaal geweldig. Nu begrijpen we beter hoe die winsten opeens zo konden stijgen.
Er is sprake van golfbewegingen, met het kabinet Den Uyl in de zeventiger jaren steeg de arbeidsinkomensquote(dat is het deel van het nationaal inkomen dat naar arbeid, dus loonkosten, gaat) tot ongekende hoogte. De vakbonden waren sterk, en er werd over vermogensaanwasdeling gedacht, dat was waardestijging in ondernemingen afromen tgv. de factor arbeid. Nu lijkt dat alles geheel te zijn omgeslagen, en weet niemand meer wat die begrippen betekenden. Toch zie je nu recentelijk weer een discussie op gang komen, of we niet weer de andere kant op moeten gaan.
Daar komt bij, dat de jaren van Angelsaksisch kapitalisme misschien wel weer wat teruggedrongen gaan worden. Het maatschappelijk belang komt meer op de voorgrond. Flexibilisering van arbeid lijkt ook wat op de weg terug, je mag wel ontslaan, maar de kosten van dat ontslag worden hoger. Besparing op kosten door verhuizing naar lage lonenlanden heeft ook zijn grenzen, ook in de lage lonenlanden stijgen de lonen. Ook al door de tragere economische ontwikkelingen lijken de jaren van forse winstgroei achter ons te liggen.
Ik weet niet waar de golfbeweging ons dit keer gaat brengen. Maar dat het ´this time different is´ wil er bij mij niet in. In zijn algemeenheid denk ik dat het optimisme te groot is, en dat selectiviteit geboden is. Er is iedere dag te winnen en te verliezen op de beurs. Volgens mij is de tijd van het over de hele linie stijgen wel voorbij.