Wat volgt u meer op de voet? De spannende twists en turns van de eurozonecrisis, de voorbereidingen van Oranje of het gewone Nederlandse aandelennieuws?
Vergeleken met de continu dreigende instorting van het complete Europese financiële stelsel en de langzaam groeiende Oranjegekte vallen – zeg nu zelf – de brave cijferrapportages van de AEX- en AMX-fondsen soms een beetje in het niet. Maar toch: het Nederlandse bedrijfsleven is er ook nog en dat gaat temidden van alle financiële stormen redelijk stoïcijns door met waar het goed in is, of dat nu fietsen maken is, of bier verkopen, of reusachtige booreilanden vervoeren naar andere werelddelen.
Misschien is het dan ook geen slecht idee om weer eens het spotlicht te zetten op de èchte economische activiteit die achter de nerveuze koersenpagina’s schuilgaat. Die is vaak opvallend ongevoelig voor de eurocrisis en speelt zich niet zelden in hele andere werelddelen af. Omdat iedereen de komende tijd met een licht oranje waas voor de ogen rondloopt besloten we bij IEX voor de komende weken ook eens een Nederlands elftal samen te stellen. Een aandelenelftal.
We zochten aandelen die in hun sector – hoe groot of klein ook – tot de absolute wereldtop behoren. Kom je dan makkelijk aan elf namen? Ja, dat viel reuze mee; we moesten zelfs vrij dominante bedrijven als Randstad en Unilever op de reservebank zetten.
Hollands Glorie-sectoren
Je kunt er ongetwijfeld over twisten wie er wel of niet in dit elftal zouden moeten staan, maar dat beschouwen we – net als Bert van Marwijk – maar als een luxeprobleem. Ik durf de stelling wel aan dat je in Griekenland – en menig ander euroland – niet zo makkelijk elf krachtige spelers op de wereldmarkt kunt vinden als op het Damrak.
Opvallend: we blijken toch vooral te domineren in Hollands Glorie-achtige sectoren als offshore, olieproductie en zelfs fietsen. Maar dan wel op een hoogwaardig niveau, vaak gebaseerd op superieure kennis en techniek. De komende twee weken belichten we iedere dag een speler uit onze nationale selectie.
We laten onze technische analisten Selwyn Duijvestijn en Edward Loef naar de grafieken kijken en zetten onze fundamentele columnisten aan het werk om de cijfers te analyseren. Want niet iedere marktleider is vanzelf ook een goede belegging. Daar gelden andere criteria voor. Ook komen er CEO’s aan het woord van een paar van deze bedrijven.
Is dit dus een soort kooplijst van elf aandelen? Nee, onze columnisten fungeren de komende weken als scout; zij rapporteren wat ze vinden van de kwaliteiten van deze spelers. En daar mag u mee doen wat u wilt. Wij vinden het vooral leuk om weer eens wat èchte bedrijven, die hun sporen op de wereldmarkt hebben verdiend, te presenteren. En maak u geen zorgen, die eurocrisis blijven we ook op de voet volgen, wees niet bang.
Dit is de basiself die we de komende weken in het veld brengen:
Accell
Als Nederland ergens leidend in zou moeten zijn, dan zouden het toch het fietsen moeten zijn. Toch was de mondiale fietsenmarkt lange tijd een versnipperd en vooral lokaal geheel. Tot Accell het heft in handen nam. Het Heerenveense tweewielerconcerns heeft inmiddels een fraaie portfolio van internationaal vermaarde merken opgebouwd, zoals Batavus, Koga Miyata, Sparta en Tunturi. Daarmee is Accell nu Europees marktleider in fietsen en is het een van de grotere wereldspelers in fitnessapparatuur. Met de recente overname van het Britse Raleigh liet Accell zien dat het écht oog voor Hollands Glorie heeft; voor veel wielerfanaten staat die naam symbool voor de beste periode die het Nederlandse wielrennen ooit heeft gekend.
Arcadis
Nederland geen kenniseconomie? Arcadis doet niets anders dan hoogwaardige kennis verkopen, overal ter wereld. Het bedrijf is één van de tien grootste management- en ingenieursadviesbureaus in de wereld. In Europa en Brazilië neemt Arcadis een Top-5 positie in en op het gebied van milieutechnologie staat het zelfs in de mondiale Top-3. Onder de scheidend topman Harrie Noy heeft Arcadis de vleugels flink uitgeslagen, eerst door de een fusie met het Britse bueau EC Harris en sonds kort met de overname van Davis Langdon & Seah. Door die laatste transactie is Arcadis in één klap marktleider in projectmanagement in Azië geworden.
ASML
High-tech uit Veldhoven. Ooit begonnen als joint venture van (inmiddels) kleine broer ASMI en Philips, is ASML inmiddels uitgegroeid tot dé dominante speler op het gebied van lithografiesystemen voor de chip-productie. De machines die ASML maakt staan onder andere in de productiehalen van Intel en Samsung. Dit jaar maakte topman Eric Meurice bekend dat ASML nu een wereldwijd marktaandeel van 75% à 80% heeft. De strategie van het bedrijf leunt hevig op zware investeringen in research & development.
Boskalis
Zeg je bagger, dan zeg je Boskalis. Dat klinkt wat oneerbiedig, maar dat is het allerminst, want er wordt wat afgebaggerd in de wereld. Dat varieert van bijzondere kustprojecten in Dubai tot compleet nieuwe zeehavens in China en van dijkophoging tot het uitdiepen van dichtslibbende rivieren. Grote kans dat daar, waar ter wereld het ook gebeurt, sleephopperzuigers of andere gespecialiseerd materieel van Boskalis aan het werk zijn.
Dockwise
Zeker niet het grootste bedrijf dat aan de Amsterdamse beurs staat genoteerd, maar wel met afstand beschikkend over het grootste materieel van iedereen. Met immense ‘half-afzinkbare’ transportschepen zorgt Dockwise voor probleemloos en efficiënt vervoer over de hele wereld van booreilanden, olieproductieplatforms, zelfs complete raffinaderijen en vliegdekschepen-in-aanbouw. Vrijwel de gehele olieindustrie is klant bij Dockwise, evenals het Amerikaanse leger.
DSM
Een van de meest geslaagde corporate makeovers in de geschiedenis. Als voormalig staatsmijnbouwbedrijf omgevormd tot bulkchemiereus en inmiddels wereldspeler in en heel andere markt, die van de life sciences. Met innovatie hoog in het vaandel en een scherp oog voor grote veranderingen in de wereld, zoals vergrijzing, de opkomst van de ‘nieuwe wereld’ en duurzaamheid heeft DSM haar productportfolio volledig gericht op biotechnologie, vitamines en kennis van materialen, waarin het op meerdere fronten marktleider is.
Fugro
Voor er geboord of gezocht kan worden naar grondstofen in de bodem, moet die bodem eerst worden onderzocht en in kaart gebracht. Kolfje naar de hand van Fugro, dat op dat gebied een van ’s werelds marktleiders is. Dat is ook het streven; onlangs meldde CEO Arnold Steenbakker zelfs te overwegen een divisie voor onderzees seismisch onderzoek van de hand te doen omdat het in die markt nog niet is gelukt om verder dan een Top-4 positie te komen.
HES Beheer
Kan een bedrijf dat vooral in de Rotterdamse haven opereert een ‘wereldspeler’ zijn? Ja, want die Rotterdamse haven is tenslotte een van de grootste ter wereld en HES Beheer, groot in de overslag van ‘droge en natte bulk’ – denk aan graan, kolen en olie – heeft inmiddels ook de vleugels uitgeslagen tot ver buiten het Rotterdamse. Inmiddels leegt en vult HES ook schepen in Groot-Brittannië, Frankrijk, België en Polen. In de overslag van kolen kan niemand aan HES tippen, volgende doel van de onderneming is de (groeiende) markt voor ‘natte bulk’ verder veroveren.
Royal Dutch Shell
Tja, Shell. Alleen het feit al dat je het maar over “De Koninklijke” hoeft te hebben en dat iedereen dan weet dat het niet over een lid van de koninklijke familie gaat, maar over een oliemaatschappij zegt al genoeg. De hoeksteen van menig aandelenportefeulle, al meer dan eeuw lang. En wereldspeler? RDS is nog altijd trots lid van de club van vijf ‘supermajors’ (met BP, Chevron, Exon Mobil en Total), die samen met de diverse staatsbedrijven uit olieproducerende landen de markt beheersen.
Ten Cate
"Eigenlijk is alles wat geel is, qua hulpverlenerskleding, gemaakt door Ten Cate," zei CEO Loek de Vries een paar maanden geleden tegen IEX, en voegde daar en passant aan toe dat Ten Cate 55% van de Amerikaanse brandweermarkt in handen heeft. De brandwerende danwel kogel- en bermbombestendige weefsels en vederlichte, maar ijzersterke materialen van Ten Cate vinden over de hele wereld aftrek, van het Amerikaanse leger tot de vliegtuig- en ruimtevaartindustrie. Oh, en dan vergeten we nog Ten Cate’s wereldwijde leiderschap in kunstgrasmatten.
Vopak
Aardgas is een wereldwijde groeimarkt en Vopak is wereldmarktleider in de opslag ervan. Het Roterdamse bedrijf – fusieproduct van oude beursfondsen Van Ommeren en Pakhoed – is actief in 31 landen, waar het 84 terminals heeft die de opslag en doorvoer van gas en andere producten faciliteren. Strategisch gelegen, verbinden de Vopak-terminals alle belangrijkste scheepvaartroutes. De totale capaciteit van meer dan 28 miljoen kubieke meter (voor chemicaliën, olieproducten, petrochemische producten, biobrandstoffen, vloeibare gassen en plantaardige oliën) moet in 2014 vergroot zijn tot meer dan 33 miljoen kubieke meter.
