'Ik maakte Obam defensiever'

"Weg is weg". Rolf Stout mag dan medio volgend jaar toetreden tot de raad van commissarissen van het fonds waaraan hij 21 jaar leiding gaf, met die korte uitspraak wil hij maar duidelijk maken dat hij zijn opvolger – Peter Ranty – niet voor de voeten gaat lopen. Het venijn van die 21 jaar zat duidelijk in de staart. In 2008 verloor het fonds meer dan 60% en ook veel meer dan de benchmark. In 2009 werd het verlies voor een deel weer goedgemaakt toen de aandelenmarkten opveerden en, toen nog, Fortis OBAM nog iets harder omhoog ging.

Onder leiding van Stout veranderde het bekendste fonds van Nederland sterk van karakter, mede als een gevolg van de veranderende financiële markten en verhoudingen. Stout: “Toen ik het fonds eind 1989 overnam, had het de reputatie van een weduwen en wezenfonds.” Nu staat BNP Paribas Obam bekend als een fonds dat eigenzinnig zijn eigen gang gaat, los van de benchmark (MSCI World Gross Return index) en uitgesproken over- en onderwegingen heeft.

“Maar ik denk dat de tracking error ten opzichte van de benchmark toen misschien wel groter was dan nu”, denkt Stout. “Weduwen en wezenfondsen bestaan niet meer. Het is nu een kwestie van fondsen die dicht bij de benchmark blijven of juist niet.” Destijds – 1989 – zat Obam nauwelijks in Japan en voor 33% in Nederland. “Wij zijn relatief gezien misschien wel defensiever geworden, maar de markt is een stuk volatieler geworden. Sentiment is belangrijker geworden”, blikt Stout terug.

En dat heeft geleid tot meer kuddegedrag en het zorgt ervoor dat het soms langer duurt voordat de koers van een aandeel de echte waarde van een onderneming reflecteert. En dat is lastig voor een beleggingsfonds dat voor de lange termijn moet worden gekocht, maar dat vaak op de korte termijn wordt afgerekend. “Verzekeraars en pensioenfondsen konden vroeger nog wel eens hun hand onder de markt houden, maar door de gezakte dekkingsgraad kunnen ze dat niet meer.”

”Sterker nog, ze worden dan ook gedwongen om te verkopen en versterken daarmee de marktbewegingen.” Bijna zou je denken dat er daarmee een tijdperk is aangebroken waarin Stout, als laatste der Mohikanen, ook eigenlijk helemaal niet meer past.