Wat elke investeerder in olie moet weten

op woensdag 18 oktober 2017

Categorie: Column

Wat elke investeerder in olie moet weten

Er kunnen altijd ontwikkelingen zijn die de markten tijdelijk uit het lood doen slaan. Een verandering in aanbod of vraag van slechts 2% is al voldoende om het wankele evenwicht te verstoren.

Of onderstaande vier ontwikkelingen uit gaan komen is niet zeker, maar wat wel zeker is, is dat het goed is om hierover na te denken.

1. Het gasoverschot op de markten gaat langer duren dan het olieoverschot.

Gedurende de periode van hoge gasprijzen van 2009 tot 2014 werd wereldwijd een groot aantal nieuwe LNG projecten opgezet. Met de lange tijd die nodig is om deze reusachtige installaties te bouwen komt het vloeibare gas van deze projecten tussen 2015 en 2020 op de markt.

Dat een bedrijf in die tijd zo’n project opzette valt goed te begrijpen. Dat ze allemaal tegelijk het zelfde deden pakte minder goed uit. Daarbovenop kwam dat de vraag naar gas nu minder snel groeit dan toen werd verwacht. Het overaanbod voor gas lijkt rond 2020 het grootst te worden.

Voor olie daarentegen lijkt het dieptepunt nu voorbij te zijn. Wereldwijd is er nu sprake van een licht onderaanbod. De voorraden beginnen sinds een paar maanden sneller te zakken.

2. Op de korte termijn zit de olieprijs gevangen in de shale band.

Na de OPEC beslissing om de olieprijs toen niet door productieverminderingen te steunen, brak er een turbulente tijd aan voor de oliemarkten. Het duurde bijna twee jaar voordat ze een nieuw evenwicht vonden.

Bij dat nieuwe evenwicht speelt de snelle respons van VS schalieolie op veranderingen van de olieprijs een grote rol. Valt de prijs te ver onder de kostprijs van VS schalieolie (gemiddeld ruim 50 dollar per vat) dan begint de productie daar na enige maanden snel af te nemen. Komt de prijs te ver boven dit niveau dan volgt een relatief snelle toename.

Dat blijkt in de praktijk een ondergrens van ongeveer 45 en een bovengrens van 55 a 60 dollar per vat op te leveren (Brent). Men spreekt wel van de shale band. VS schalieolie heeft de volatiliteit van de olieprijs verminderd. Ik verwacht dat op de korte termijn de shale band van kracht zal blijven maar zich geleidelijk aan naar een iets hoger niveau zal verplaatsen.

Het niveau van 50 dollar per vat waaromheen zich de olieprijs beweegt hoeft niet constant te zijn. Verdere technologische vooruitgang zou kunnen leiden tot lagere break-even kosten voor VS schalieolie. Omgekeerd kunnen – met name als de activiteiten snel aantrekken tot een hoger niveau – de prijzen van boren en fracken daar ook omhoog gaan.

3. Op de middellange termijn leiden de huidige lage investeringen tot een hogere prijs.

Sinds 2014 staan de investeringen in conventionele olie op een laag pitje. De jaarlijkse vermindering van de productie uit bestaande conventionele velden (gemiddeld 8-10% als er niets geïnvesteerd wordt) is toegenomen.

Het aantal nieuwe projecten waarvoor het groene licht is gegeven is substantieel verminderd. Het duurt echter nog een aantal jaren voordat dat effect ten volle wordt gevoeld.

Ook is het niet duidelijk hoe lang VS schalieolie kan blijven groeien in het huidige tempo. Er komt een moment dat er minder ruimte komt voor nog meer putten in de beste sweet spots. Hierbij spelen niet alleen technische aspecten een rol. Men lijkt ook voorzichtiger te worden met het investeren in VS schalieolie. Een hogere rentestand kan hierbij ook een rol gaan spelen.

Met op de achtergrond een stug doorgroeiende vraag naar olie komt er een punt dat de verdere daling van conventionele olie en een minder grote groei van VS schalieolie kan gaan leiden tot hogere prijzen. Twee jaar geleden was de verwachting nog dat dat punt rond 2018 of 2019 bereikt zou worden. Nu denkt men eerder aan 2020.

Dat zal waarschijnlijk geen herhaling van prijzen boven de 100 dollar per vat te betekenen. Eerder denkt men dan aan een uitbraak naar boven uit de shale band tot een niveau van 70 tot 90 dollar per vat.

4. Op de lange termijn speelt klimaatverandering een steeds grotere rol.

De maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan zullen ongetwijfeld gaan leiden tot een neerwaartse druk op de olievraag. Wanneer dat ook tot een vermindering in absolute volumes gaat leiden is onzeker. Sommige scenario’s zien peak oil al over vijf of tien jaar gebeuren; anderen pas na 2040.

Voorlopig wordt de al lang afnemende vraag in de ontwikkelde OECD landen meer dan gecompenseerd door de toenemende vraag in de rest van de wereld (waar het overgrote deel van de wereldbevolking woont). Misschien is het beter om te spreken van een naderend plateau oil in plaats van peak oil.

Stranded assets zullen voor Westerse oliebedrijven met een reserves/productie ratio van 10-15 geen probleem zijn. En met een afvlakking of lichte vermindering van de vraag kunnen zij op zich ook best leven. De issue voor hen is veel meer of die afvlakkende of licht verminderende vraag ook gaat leiden tot systematisch lagere prijzen. Daarbij is het voor hen vooral van belang dat ze de toekomstige vraag niet overschatten.

Westerse oliebedrijven mogen dan niet op stranded assets zitten – een bedrijf als Saudi Aramco (met een reserves/productie ratio van rond de 70) doet dat wel. Saudi-Arabië kan er voor kiezen om de prijs hoog te houden (iets dat zij al ruim 40 jaar doen door onder hun geologisch potentieel te produceren) of de hoeveelheid olie waarmee zij straks blijven zitten te minimaliseren. Allebei tegelijk zal niet gaan en dat geeft een lange termijn risico voor de olieprijs.

Verder kan men zich afvragen hoe maatschappij en rechtspraak zullen reageren als de gevolgen van klimaatverandering geleidelijk aan steeds duidelijker worden. Worden oliemaatschappijen aansprakelijk gesteld? Komen er hogere speciale belastingen op de winst uit de winning van fossiele brandstoffen?

Mijn inschatting is dat oliebedrijven steeds meer een sin stock zullen worden, vergelijkbaar met de wapen- en sigarettenindustrie. Waarbij ethische gronden een veel plausibeler reden zijn om er niet in te investeren dan financiële.

Jilles van den Beukel is geofysicus. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.
Volg Van den Beukel ook via Twitter: @JillesAppelscha

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

Uw emailadres

Ja, ik blijf graag op de hoogte van de speciale acties en aanbiedingen van IEX Media

Auteur: Jilles van den Beukel

Jilles van den Beukel is geofysicus en energie specialist bij HCSS (the Hague Centre for Strategic Studies). Sinds 2016 schrijft hij over de olie- en gasindustrie op zijn blog JillesonEnergy.

Meer over deze auteur

Recente artikelen van Jilles van den Beukel

jul '21 Vijf redenen voor de stijgende gasprijzen
jun '21 Hoe lang gaat de rally in grondstoffen duren?
apr '21 Een nieuwe wereld voor de oliemarkten

Reacties

Volgen

7 Posts

| Omlaag ↓

Sustainable 19 oktober 2017 08:36
   Sustainable

Lid sinds: 26 jun 2015

Laatste bezoek: 24 apr 2025

   Aanbevelingen

Ontvangen: 238

Gegeven: 217

   Aantal posts: 556
Leuk om weer een olie-gerelateerd artikel te lezen.

Indien de afbouw van voorraden in het huidige tempo door gaat zal de glut in de tweede helft van 2018 verdwijnen. Met het verdwijnen van die buffer zal de olieprijs gevoeliger worden voor geopolitieke en andersoortige verstoringen, met name opwaarts. Bijvoorbeeld een verstoring van de olieproductie in Kirkuk levert nu nog een kleine uitslag op, in de toekomst kan een gelijksoortige verstoring een veel grotere uitslag opleveren. Dat, met de wetenschap dat er veel fragiele evenwichten bestaan in het oliedomein (Iran/US, Nigeria, Libie, Angola, Venezuela), zal mijns inziens tot een volatielere markt leiden.

De vraag is in hoeverre de shale uit de US in deze gevallen een dempend effect kan hebben. Naast logistieke en downstream beperkingen is ook de reactietijd een issue. Het duurt zo'n 3 a 6 maanden voordat shale kan anticiperen op wijzigingen in de behoefte, ondanks de grote hoeveelheid DUC's . De swing producer Saoudi Arabie kon en kan bij wijze van spreken instantly de productie laten toenemen met een druk op de knop en heeft baat bij price spikes in spotprijzen. Daarentegen voor shale is het minder aannemelijk dat een tijdelijke verstoring (en prijsstijging) zal resulteren in een structurele investering in putten, ondanks de relatief kortere time to market dan bij de grotere projecten. Natuurlijk zouden de shale producers toekomstige productie kunnen hedgen, maar ze zijn hierbij afhankelijk van de futurescurve. Bij een verder evenwicht zal deze een grotere mate van backwardation gaan vertonen. Daarnaast is het klimaat voor de shale producers veranderd. Waar het tot 2015 alleen maar om groei ging is er een toenemende druk vanuit de financiële markt op winstgevendheid.

Al met al verwacht ik dat door deze onzekerheid de olieprijs in de tweede helft van 2018 al verder zal gaan oplopen, nog voordat een prijsstijging zichtbaar zal worden in 2019-2020 vanwege een eventueel tekort aan olie door de beperkte investering in grote projecten.

2
”
Quote Reageren

Niet oké
Falcone 19 oktober 2017 19:42
   Falcone

Lid sinds: 02 dec 2016

Laatste bezoek: 24 dec 2023

   Aanbevelingen

Ontvangen: 57

Gegeven: 2

   Aantal posts: 117
Als investeerder in olie, via RD., Dank voor deze informatie. Helpt me om een beeld te vormen hoe olie en gas het gaan doen.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
Ronald Engels 20 oktober 2017 00:52
   Ronald Engels

Lid sinds: 09 jun 2015

Laatste bezoek: 24 apr 2025

   Aanbevelingen

Ontvangen: 2623

Gegeven: 53789

   Aantal posts: 2.532
Jilles, uitstekende informatie, heb echter reeds voorgesorteerd en ben ruwweg 3 maanden geleden voor 25 % totale beleggingen terug in olie, gas en Canadian tarsands gestapt met veel succes voorlopig.

Ter info: had in december 2012 conform mijn persoonlijke olie en gas supply en demand trends reeds min of meer voorzien dat prijs WTI in begin 2018 rond de 60 USD/barrel zou moeten zijn, en Brent op 65 USD/barrel. Was helaas toen onvoorbereid op de WTI prijs stijging tot ruwweg 120 USD, gevolgd door de daling tot ruwweg 30 USD.

Je moet de energie, olie en gas markt dagelijks nauwkeurig volgen met kennis van zaken en hierop een visie baseren, wil je niet hopeloos het schip in gaan.

Met dank voor je informatie, ik zelf ben een gepensioneerd commissioning en productie manager Raffinaderij, Petrochemie en Polymeer Plants, wereldwijd, soms concurrent van Shell.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
[verwijderd] 6 november 2017 02:02
   [verwijderd]

Lid sinds: 01 jan 0001

Laatste bezoek: 01 jan 0001

   Aanbevelingen

Ontvangen: 0

Gegeven: 0

   Aantal posts: 0
U verslag gaat over een wedstrijd tussen klimaat en schoorvoetende investeerders en niks over formatie performance en geld terug op investering.
U gebruikt het woord 'moet' als enige ander Nederlandse inboorling die 'mismoedig' of negativiteit vermijd en desnoods discrimineert om in a permanente Utopie van geluk denkend te kunnen zijn. Kortom geloof-waanzin maar dan de klimaat-kerk, gerechtelijk: men 'moet' niks.
Formatie performance is zoals een fles vonkelwijn die je open maakt: spuit krachtig voor een paar secondes en stimuleert productie door te schenken. Het spuiten volgt een afgaande exponentieel kracht curve met een halfleven van ongeveer twee jaar. De diepe gas lagen heeft kraken nodig om te schenken en de ondiepe dikke stroop olie lage gebruiken stoom of verdunning middel. Dit alles heeft geld nodig waar velen landen zich in de schulden zetten die groter zijn dan wat Moeder Aarde bestaat. Nu is het een wederijver tussen contant stroom naar schulden wat wiskundig een rechte lijn scheef altijd naar boven en een afgaande gespuit van een champagne fles, dus investeerders zitten nu in de helft wat ze kunnen krijgen.
Het zal worden: of rente omhoog en schulden omlaag of geld jatten van mijn Oma.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
[verwijderd] 7 november 2017 12:11
   [verwijderd]

Lid sinds: 01 jan 0001

Laatste bezoek: 01 jan 0001

   Aanbevelingen

Ontvangen: 0

Gegeven: 0

   Aantal posts: 0
www.thuiskokklaasculinair.nl

0
”
Quote Reageren

Niet oké
[verwijderd] 14 november 2017 04:34
   [verwijderd]

Lid sinds: 01 jan 0001

Laatste bezoek: 01 jan 0001

   Aanbevelingen

Ontvangen: 0

Gegeven: 0

   Aantal posts: 0
4de kwartier 2017: Aanbod 98.36 miljoen vaten per dag, vraag 97.88 en productie 80.85??? . Zo'n 17 miljoen vaten kort tegen 700 barrels per boortoren. Dus zo'n 24 duizend boortorens moet er aangesleept worden voor productie stabilisatie. Dit jaar was zo'n 100 boortorens. Het schiet op.
Olie wordt gebruikt om gratis rente op schuld te betalen, De FED wilt van zijn 4.5 triljoen schuld af en dat is ongeveer gelijk aan 90 biljoen vaten met een rente van 0.01 % = 900 miljoen vaten. VSA productie = zo'n 9 miljoen per dag dus 100 dagen niet rijden om gewoon rente te betalen. Nu wilt de FED de rente omhoog zetten naar twee en mijn Oma der pensioen naar 7 en zakelijk risico 15%.
Bevolking van ongeveer 400 miljoen zuipt ongeveer 9 miljoen per dag.
Het lijkt het gaat Amerika gewoon niet lukken om hun huidige beleid van leningen en rente met energie te betalen want der is geen gewoon geen belang of interesse om zoveel te kunnen ontvangen. Of de ontvangende land moet 100 dagen meer rijden en om 465 dagen in een jaar te gaan rijden zie ik ook niet zitten want der zit maar 365 dagen in een jaar en de vraag en aanbod in de ontvangende land zit vanwege de belasting spelregels; muurvast.

0
”
Quote Reageren

Niet oké
[verwijderd] 15 november 2017 13:44
   [verwijderd]

Lid sinds: 01 jan 0001

Laatste bezoek: 01 jan 0001

   Aanbevelingen

Ontvangen: 0

Gegeven: 0

   Aantal posts: 0
De schulden markt is 1-en-al verwarring. De schroot-schulden zitten in een ballon van 10% denken ze, olieschulden zijn te duur maar opkomende markt regering schulden grootste vertrouwen die in lokale munt zo' 10% geeft. Dus landen die olie produceren heeft men geen vertrouwen in hun bonden, dat maakt Venezuela en Amerika maatjes, dus, dus vertrouwen in schroot zolang het niet met olie heeft te doen. En landen die hun handel reserves in Yuan willen uitdrukken trekken veel buitenlandse schulden aan. Niet vergeten Zimbabwe die met het dollar structuur meespeelt en nu in een regering onthoofding proces zit. Dus naar mijn's inzien: als investeerder blijft met je takken van de olie en dollar af of; investeer nu met goedkope geld snel in een frek&krek djop, produceer in en tank om het later voor een duurder munt te verkopen.
Opslag ruimte Saldanahbaai moeten ze binnen een maand oprotten met 10 miljoen vaten die voor 28 verkocht was, of was het nou tegen 3 dollar per vat zo'n 20 jaar terug toen gekocht voor 35 en het is nog steeds dezelfde olie???
Dit voor uw informatie, niks moeten.

0
”
Quote Reageren

Niet oké

7 Posts

|Omhoog ↑

Aantal posts per pagina:

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.