- Aandelenmarkten: beperkte volatiliteit, ondanks risicovolle gebeurtenissen
- Inkoopmanagersindices: sterkere groei in de ontwikkelde dan in de opkomende landen
- OPEC-akkoord: trekt de olieprijs blijvend aan?
We beleven bewogen tijden. De inkoopmanagersindices wijzen op stevige groei in de ontwikkelde economieën, maar zijn minder goed in de opkomende landen.
Australië publiceerde zwakke cijfers over de huizenmarkt, wat de kans vergroot dat de centrale bank binnenkort de rente verder verlaagt. In Brazilië deed ze dat al, zoals verwacht.
De OPEC-landen bereikten een akkoord over productiebeperking, waardoor de olieprijs ging stijgen.
In de politieke arena zegevierde de pro-Europese kandidaat, in de Oostenrijkse presidentsverkiezingen, terwijl bij een referendum in Italië een grotere meerderheid dan de peilingen voorspelden het voorstel tot grondwetsherziening van de regering van de hand wees.
Na de Italiaanse nee-stem vielen de euro en Europese aandelen eerst terug en liepen de obligatierente en risicopremies op, maar al snel herstelde de markt. We hechtten inderdaad vooraf al weinig geloof aan een scenario waarin een nee-stem op korte termijn een correctie zou inluiden.
Toch vinden we de tegenvallende groeivooruitzichten, het stokkende hervormingsproces en de zwakke banksector in Italië zorgwekkend. Maandag waren de financiële markten volatiel, maar aandelen eindigden vorige week voor het eerst sinds de Amerikaanse presidentsverkiezingen met verlies.
De roes die het vooruitzicht van hogere economische groei dankzij een expansief begrotingsbeleid had teweeggebracht, ebde weg. Per saldo bleef de volatiliteit op de aandelenmarkten echter beperkt – de obligatiemarkten verkeerden in zwaarder weer.
Inkoopmanagersindices (PMI’s) trekken aan in ontwikkelde economieën
Onze voorlopende wereldwijde, naar bbp gewogen PMI voor de industrie klom in november 0,3 punt hoger tot 52,5, het hoogste niveau sinds september 2014. Dit betekent niet dat de wereldeconomie het tijdperk van zwakke groei achter zich laat, maar wijst wel op een versnelling.
Met name in de ontwikkelde economieën gingen de PMI’s er de afgelopen drie maanden op vooruit. Ook in de opkomende landen was er beterschap, maar minder uitgesproken dan in de ontwikkelde wereld.
De kloof verbreedde doordat China nog steeds ondermaats presteert en ook Brazilië en Zuid-Korea achterblijven. In Mexico daalde de PMI als gevolg van de onzekerheid na de zege van Donald Trump.
In de dienstensector vertonen de PMI’s een gelijkwaardig verloop: algemene vooruitgang in de ontwikkelde landen, terwijl de opkomende economieën achterblijven. Daarin speelde de forse terugval van de PMI in de Indiase dienstensector echter een doorslaggevende rol.
Die noteerde met 46,7 op zijn laagste peil sinds december 2013. Die ontwikkeling houdt ongetwijfeld verband met de demonetisatiemaatregelen van de regering. Zij besliste plots om de bankbiljetten van 500 en 1000 INR af te schaffen, terwijl 98% van de consumententransacties cash wordt betaald.
Zowat 600 miljoen Indiërs hebben geen bankrekening en bankkantoren en pinautomaten zijn niet alom tegenwoordig zijn. Bovendien loopt de vervanging allesbehalve van een leien dakje.
Geen uniform monetair beleid
In de Verenigde Staten waren de cijfers voor november sterk noch zwak. De werkgelegenheid tekende opnieuw een licht vertragende groei op, zoals te verwachten is op een arbeidsmarkt die volledige werkgelegenheid nadert.
De werkloosheid daalde tot 4,9%, het laagste peil sinds augustus 2007, maar deels om de verkeerde reden: een afname van de participatiegraad. De grote afwezige was de loongroei.
Deze arbeidsmarktcijfers lijken ons niettemin overtuigend genoeg om de Federal Reserve deze maand tot een renteverhoging te bewegen. Verschillende maatstaven van de kostprijs van arbeid stegen sterker dan het gemiddelde uurloon.
In de eurozone beslist de ECB op 8 december over haar monetaire beleid. Die dag publiceert ze ook bijgestelde groei- en inflatieprognoses. Aangezien de inflatievooruitzichten wellicht ruim onder de doelstelling van de ECB blijven, verwachten wij dat ze haar programma voor activa-aankopen tot na maart 2017 verlengt, waarschijnlijk met zes maanden.
Mogelijk verlaagt ze het bedrag van haar aankopen tot 70 miljard euro per maand gezien de relatief sterke groei van de economie in de eurozone en de schaarste op de obligatiemarkt. Dat probleem is al deels verholpen door de recente stijging van de obligatierente.
Daardoor komen meer Duitse obligaties voor het programma van de ECB in aanmerking. Niettemin versoepelt de centrale bank misschien andere zelfopgelegde beperkingen op welke obligaties ze mag kopen.
Twee argumenten pleiten tegen een vertraging van het aankoopprogramma:
- het gevaar dat de rente in het kielzog van het Italiaanse referendum hoger schiet
- het smeulende debat over de afbouw van de kwantitatieve versoepeling door de ECB
Wij zijn er niet van overtuigd dat de ECB een negatieve reactie van de markt wil riskeren. Het is dus best mogelijk dat ze het aankoopvolume ongewijzigd laat. In Brazilië verlaagde de centrale bank de rente zoals verwacht met 25 basispunten.
Doordat de reële rente nu 5,2% bedraagt en het economische herstel de laatste tijd teleurstelt, moet de bank de rente wellicht veel verder terugschroeven.
Volgens ons hielden de internationale ontwikkelingen en de recente zwakte van de Braziliaanse real haar tegen om forser in te grijpen en de rente met 50 basispunten te verlagen.
Nadat ze de rente dit jaar al twee maal verlaagde, zal de Australische centrale bank de rente deze week waarschijnlijk ongemoeid laten. Het aantal nieuwe bouwvergunningen lag in oktober echter het laagst sinds oktober 2011 en de bouwsector kende in het derde kwartaal zijn zwakste periode sinds eind 2000.
Dat na zwakke cijfers over de detailhandelsverkoop, de loongroei en de arbeidsmarkt nu ook de huizenmarkt teleurstelt, kan de verwachting aanwakkeren dat de centrale bank de rente verlaagt. Vandaag houden beleggers daar amper rekening mee.
OPEC bereikt een akkoord
De belangrijkste betekenis van de productieafspraken die de OPEC-landen maakten, is misschien wel dat het kartel van olie-exporterende landen hiermee vermijdt irrelevant te worden. Doordat hun begrotingstekorten onhoudbaar hoog opliepen, was voor sommige leden een productieverlaging broodnodig geworden.
Het akkoord voorziet in een verlaging van de productie met 1,2 miljoen vaten per dag, terwijl niet-OPEC-landen hun productie met 600.000 vaten per dag zullen terugschroeven. Binnen noch buiten de OPEC bestaan er echter garanties dat alle landen zich aan de afspraken houden.
Bovendien kunnen hogere prijzen de productie van schalieolie in de VS nieuw leven inblazen. Wij betwijfelen dan ook dat er een duurzame stijging van de olieprijzen komt.
Assetallocatie: overweging in inflatiegelinkte obligaties gesloten
We sloten het laatste deel van onze overweging in inflatiegelinkte obligaties. Zoals we vorige week al stelden, is het basiseffect van de energieprijzen nu grotendeels uitgespeeld. Omdat we nog geen verbeteringen in de loondynamiek zien, beslisten we om geleidelijk winst te nemen op de strategie.
Vorige week verloren aandelen uit de ontwikkelde landen voor het eerst sinds de Amerikaanse presidentsverkiezingen terrein.
De economische cijfers ogen voorlopig goed, maar de markten lijken in te zien dat het tij kan keren nog vóór het expansieve begrotingsbeleid, de verlaging van de vennootschapsbelasting en vooral het gunstregime voor de repatriëring van in het buitenland gestalde winsten enige rol van betekenis kunnen spelen.
Door de duurdere Amerikaanse dollar, de hogere obligatierente, de hogere olieprijzen en het vooruitzicht dat de Federal Reserve de rente mogelijk sneller verhoogt om te voorkomen dat de inflatie eind 2017 of in 2018 al te snel oploopt, zijn de financiële voorwaarden in de VS verkrapt.
Dat kan het klimaat voor aandelen wereldwijd moeilijker maken.
Geschreven op 5 december 2016
Meer Beleggingsideeën van BNP Paribas
Mede-auteur van deze analyse is Colin Graham, CFA, CAIA, CIO, Multi Asset Solutions.
Klik hier voor alle assetallocatieposities van Multi Asset Solutions (voor professionele beleggers).