De obligatiemarkt wordt met de dag interessanter. Ik kom terug op mijn
column van vorige week, waarin ik aangaf een rente van circa 8% redelijk
te vinden op de Rabobank Contingent Notes. Deze obligaties worden na tien jaar
afgelost, tenzij de solvabiliteit van Rabobank tussentijds onder de 7% zakt.
Dan wordt 75% van de nominale waarde afgeschreven en krijgt de belegger slechts
25% van de nominale waarde direct uitgekeerd. De 8% rendementseis onderbouwde
ik mede naar aanleiding van de actuele rendementen op perpetuele obligaties.
Een aantal lezers vond die vergelijking onterecht, want obligaties met een
eeuwigdurende looptijd zijn per definitie riskanter dan die met een vaste afloopdatum,
zoals de contingent notes.
Ik ben het eens met de gedachte dat een langere looptijd
van een obligatie een groter risico impliceert.
Geen kernkapitaal
Maar het gaat uiteindelijk om het totaal aan voorwaarden. De kans, hoe klein
ook, op 75% verlies blijft als een molensteen om de nek van de contingentbelegger
hangen. In de discussie over het verschil in risico tussen de perpetuals en de Rabo-notes kan ik een tegenvraag stellen.
Als de perpetuals inderdaad riskantere
obligaties zijn, waarom tellen deze dan (waarschijnlijk) in de toekomst niet
meer mee als kernkapitaal. En waarom zou dat nu juist wel gelden voor de contingent
notes, zoals de Europese toezichthouder naar alle waarschijnlijkheid gaat beslissen?
Ik blijf bij mijn stelling dat dit nieuwe product, hoe mooi op zichzelf ook, grotere risico's heeft dan een perpetual. Dat brengt mij op de vraag hoe we
nu naar een belegging in de eeuwigdurende obligatie moeten kijken. De koersen
zijn het afgelopen jaar sterk opgelopen. Dat heeft te maken met de toegenomen
stabiliteit van het bankwezen.
Geen zin
Maar ook de gedachte dat deze obligatie, als het er op aankomt, voor de belegger
minder riskant is dan op het dieptepunt van de crisis werd gedacht, speelt een
rol. Weet u nog dat de 8% ING perpetual vorig jaar maart op een koers van circa
37% was te bemachtigen.
Wie op het dieptepunt had toegeslagen heeft in een jaar
tijd bij de huidige koers van 100% een rendement behaald van circa 170% (inclusief
8% coupon)!
Een andere reden voor de sterke koersstijging van de eeuwigdurende leningen
is de opvatting dat de uitgevende instellingen deze obligaties mogelijk vervroegd
zullen aflossen.
Immers, als deze obligaties niet meer tot het kernkapitaal
gerekend kunnen worden, heeft het voor financiële instellingen geen zin
om een hoge rentevergoeding te betalen.
Overslaan
Eventuele vervroegde aflossing zal plaatsvinden tegen een koers van 100%. Dat
maakt eerder uitgegeven perpetuals, die ver onder de nominale waarde noteerden,
aantrekkelijk. Maar let u op, voor de meeste perpetuals is vervroegde aflossing
helemaal niet zeker.
Ten eerste heeft de Europese Commissie nog niet besloten
dat de perpetuals niet meer tot het kernkapitaal behoren.Ten tweede is de waarde van deze obligaties voor financiële instellingen
niet alleen afhankelijk van het oordeel van de commissie over de kwalificatie
van deze leningen.
Ongeacht of deze leningen tot het kernkapitaal kunnen worden
gerekend, zijn er voordelen voor de uitgevende instellingen. Zo blijft de mogelijkheid
bestaan in een voor de uitgevende instelling moeilijke situatie, coupons over
te slaan.
Niet altijd voordelig
Daarnaast is de bank verlost van herfinancieringperikelen in mogelijk turbulente
tijden. Maar het belangrijkste is dat in veel gevallen vervroegde aflossing
niet op voorhand voordelig is voor de banken en verzekeraars. Dat geldt in ieder
geval voor obligaties met een lage vaste coupon, maar ook voor perpetuals met
een variabele coupon.
Ik kan mij voorstellen dat de 8% en 8,375% eeuwigdurende obligaties van respectievelijk
ING en Eureko te zijner tijd (in 2013) voor vervroegde aflossing in aanmerking
komen. Maar voor de 6% perpetual van Eureko (mogelijk vervroegde aflossing in
2012) is dat met de lagere coupon al veel minder vanzelfsprekend.
Dat geldt helemaal voor de eeuwigdurende obligaties met variabele coupon, die
aan de 10-jaars rente zijn gekoppeld. Er zijn heel wat obligaties die elke drie
maand de 10-jaars rente (van staatsleningen) uitkeren met slechts een beperkte
renteopslag.
Eeuwig mooi rendement
Dat blijft voor de banken zeer goedkope financiering, en ik kan
mij niet voorstellen dat zij onder de huidige, maar zelfs ook toekomstige omstandigheden,
deze leningen van de balans willen. Wat moet de belegger met deze perpetuals? Natuurlijk moet u rekening houden
met de risico's van deze specifieke obligaties.
Maar de rendementen van 7,5%
of meer zijn wat mij betreft nog steeds een aantrekkelijke belegging. Zelfs,
of misschien wel juist zonder de mogelijkheid van vervroegde aflossing. Want
voor eeuwig een mooi rendement, wie wil dat nou niet?
Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en was hiervoor werkzaam op het ministerie van Financiën. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Uw reactie is welkom op
tak@iex.nl.