Het komt regelmatig voor dat beleggers onbewust verkeerde beslissingen nemen, door aannames en vooroordelen. Matthew Kemp, Senior Investments Sales Manager bij vermogensbeheerder LGIM, laat zien hoe we onszelf soms onbedoeld in de vingers snijden.
Hij beschrijft de meest voorkomende psychologische denkfouten en hoe die te voorkomen.
Confirmation bias: pas op voor de echokamer
Mensen hebben graag dat hun bestaande ideeën bevestigd worden, en dat leidt vaak tot het negeren van belangrijke informatie die hiervan afwijkt. "Dit valt te voorkomen door je routine te veranderen. Bijvoorbeeld actief bearish marktvooruitzichten opzoeken als je normaal een bullish houding hebt." Kemp ziet tegenstrijdige meningen als iets waardevols en mijdt consensusdenken.
Te veel kijken naar de korte termijn
Bij de zogeheten 'recency bias' wordt er te veel gekeken naar de korte en te weinig naar de lange termijn. Deze denkfout heeft al vaak geleid tot het verkopen van aandelen op het slechtst mogelijke moment.
Het optimale moment om in iets te beleggen is vaak direct na een slechte periode, maar er is dan juist een sterke associatie tussen de negatieve recente gebeurtenissen en de desbetreffende beleggingsklasse. Maar degenen die bijvoorbeeld in 2008 het hoofd koel wisten te houden tot eind 2009, plukten daar later duidelijk de vruchten van.
Verliesaversie: relativeer je verliezen
De 'verliesaversie'-theorie vertrekt uit de vaststelling dat verlies een grotere emotionele impact heeft dan winst maken. Dat is belangrijk, want hoe meer je kijkt naar je portefeuille, hoe meer je je kan focussen op de risico’s.
Je kunt daardoor te veel belang gaan hechten aan een bepaalde gebeurtenis en de impact ervan op je portefeuille, in plaats van het risico in een langer perspectief te zien van een jaar of langer.
Egocentrische vooringenomenheid
"Beleggers praten veel liever over hun successen dan over hun verliezen", vertelt Kemp. "Als beleggers hun fouten erkennen, kunnen we daarvan leren en onze keuzes hier in de toekomst op aanpassen. Ik wil waarde toevoegen, door onder meer alternatieven aan te bieden op vlakken waar het eerder minder goed ging."
Groepsbias: sta open voor andere ideeën
In 1906 schreef William Summer: "Elke groep koestert zijn eigen trots en ijdelheid, waant zich superieur, bestaat in zijn eigen goddelijkheid en kijkt met minachting naar buitenstaanders." Met andere woorden: we zijn geneigd om de ideeën uit onze eigen groep beter te vinden.
Dat kan bijvoorbeeld de verhitte discussie rondom actieve en passieve strategieën verklaren. Ook al is aangetoond dat de twee strategieën elkaar kunnen complimenteren, sommige beleggers blijven stug in het actieve of passieve kamp zitten.
Het is waarschijnlijk onmogelijk om alle denkfouten te voorkomen, maar als je er bewust van bent, is dat toch al een begin. Of zoals Einstein zei: "De maatstaaf voor intelligentie is het vermogen om te veranderen."
Zie ook: 3 fouten die bij een beurscrash desastreus uitpakken
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!
6de psychologische denkfout waardoor je altijd verliezer bent, zelf bij het nemen van vette winst: niemand verkoopt precies op het hoogste punt. Wees niet ongelukkig als je het onderste uit de kan niet hebt gehaald. Ik ben ooit ongelukkig geweest toen ik met 50% winst verkocht en me de haren kon uittrekken toen ze almaar verder stegen tot zelf 100%.
DJ en FTSE bij oprichting: spoorwegmaatschappijen, staalbedrijven, steenkoolmijnen waren de belangrijkste sectoren. Wie kijkt naar een index, dient tenvolle rekening te houden met het voortdurend herbalanceren, bedrijven in en uit. Zelfs in de korte geschiedenis van onze BEL20 blijven er nog slechts enkele sterkhouders van het eerste uur. Dit is één van de factoren die een tracking fout teweegbrengen bij passief indexbeleggen.
Aan Duym. Het is me al meermaals overkomen dat ik te vroeg verkocht. Maar dikwijls ben ik al gelukkig geweest dat ik verkocht had, toe ik een tijd of tijdje later vaststelde dat de koers al veel lager stond dan mijn verkoopprijs. Wie het onderste uit de kan wil is dikwijls de pineut. Laat je haren rustig staan.