Dat was een pijnlijke openingsweek voor de beurzen wereldwijd. Geen enkel continent bleef gespaard van de verkoopgolf: Amerika leverde 6% in, terwijl Europa 8% liet liggen. In Azië donderde de Chinese aandelenmarkt met 10% naar beneden. Dit zijn weekuitslagen, oftewel voor slechts vijf handelsdagen.
Het zijn uitslagen die we nooit eerder zagen met de start van een nieuw beursjaar. Het vorige record werd geplaatst in de eerste beursweek van 2008, en was de voorbode van een gigantische lawine aan verkopen met een jaarverlies van 35%!
Toch denk ik dat het nog te vroeg is voor een nieuwe beurscrash, maar we zitten wel in de laatste fase van de beurstijging. En de openingsweek van 2016 is een waarschuwingssignaal van jewelste. Beleggers moeten extra waakzaam zijn in de komende weken, want het verdere koersverloop kan veel zeggen over de afloop van dit beursjaar.
Uitgesproken winnaar
De tijd dat u rustig aandelen kon kopen zonder veel omkijken is helaas voorbij. Waakzaamheid is aan de orde bij aandelen. Maar zoals dat steeds gaat op de financiële markten, is er altijd wel ergens een positieve ontwikkeling gaande. De uitgesproken winnaar bij de ingang van 2016 was goud.
De prijs van het gele edelmetaal schoot hoger, om de week met een winst van 3,4% af te sluiten. Dat is een inhaalbeweging van ruim 10% op de gemiddelde aandelenmarkt. Voor u al te enthousiast wordt over deze prestatie, bekijk ook het grotere plaatje.
Hieronder ziet u de grafiek van de goudprijs versus de S&P 500. Zoals u kan zien presteren aandelen sinds 2011 nog altijd beter dan goud, maar er is wel iets aan het veranderen.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Eén zwaluw
De ratio stootte sinds afgelopen zomer al verschillende keren door het 200-daags gemiddelde, beter bekend als de langetermijntrend. Dit gebeurde niet meer sinds 2012. Dit kan wijzen op aanstaande prijsverbetering voor goud, na jaren van verval.
En dat op zich hoeft niet zo te verbazen: een structurele prijsdaling kan nooit langdurig aanhouden. De historie wijst uit dat een prijsdaling van een actief, eender welk actief, meestal vier jaar duurt, om dan een positief jaar neer te zetten. Uiteraard maakt een zwaluw dan nog geen zomer.
In sommige gevallen vervolgt het verval, in andere gevallen is er sprake van een kentering. Bij goud is mogelijk het laatste aan de hand, als we de fundamentele ingrediënten erbij nemen. De structuur van vraag en aanbod verbetert jaar na jaar.
Actieve goudkopers
De jongste gegevens over de vraag laten er weinig misverstand over bestaan: kopers zijn massaal voor goud. Met name de centrale banken en de inwoners van de opkomende markten zijn erg actieve goudkopers.
Dit gegeven kunnen we niet enkel afleiden uit de data van de nieuwe handelsbeurzen in China, maar ook door de nieuwe communicatie van de Chinese centrale bank over haar goudreserves. Sinds de zomer van 2015 rapporteert de People’s Bank of China maandelijks haar goudreserves.
De nieuwste data liegt er niet om: iedere maand dikte China haar goudkluizen verder aan. In zes maanden met maar liefst 100 ton goud. Als we dit cijfer doortrekken op jaarbasis, impliceert dit een toename van 10% van de Chinese goudreserves.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Aanbod slinkt
China volgt hiermee Rusland, dat al jaren een open boek is inzake haar goudaankopen. Daar konden we in de voorbije vijf jaar zien dat de Russische centrale bank haar goudreserve opkrikte van 800 ton tot 1350 ton vandaag. Dit zijn enorme toenames, hoe u er ook naar kijkt.
Aan de andere kant zien we het aanbod van goud steeds verder slinken. De Westerse centrale banken staken al enkele jaren hun goudverkopen, simpelweg omdat ze vinden dat er voldoende reserves werden verkocht. Bovendien staan steeds meer centrale banken op hun gouden strepen.
Diverse centrale banken in Europa lieten een deel van hun goudvoorraden repatriëren van de overzeese goudkluizen in Amerika, Canada en England. Ze willen het fysiek graag in eigen beheer. Dat lijkt ook het geval te zijn voor de eigenaars van goud elders in de wereld.
Indiaas goudplan
In de voorbije maanden lanceerde de regering van India een nieuw goudplan. Door fysiek goud tijdelijk af te staan, krijgen de eigenaars een rente van 2,5%. In een wereld van extreem lage rentes, zou je verwachten dat dit plan een laaiend succes zou worden. Immers, volgens critici is goud een onproductieve investering.
Helaas bleek het goudplan van India tot op heden nog geen schot in de roos. Voor zo ver ik de berichten in de media heb onderzocht, bracht het plan zo’n 2,5 ton goud in de lade. Dat lijkt eerder als een druppel op een hete plaat, want volgens diverse bronnen zit er minimaal zo’n 22.000 ton onder de Indiase bevolking.
Hierbij moet tevens gezegd dat de inbreng hoofdzakelijk van enkele originele sponsors van het Indiase goudplan kwam (goed voor 2000 ton inbreng van goud) en enkele tempels, die letterlijk op gigantische goudbergen zouden zitten.
Goud-ETF's
Een andere belangrijke leverancier van goud in de open markt zijn de fysieke goud-ETF's geworden. Maar ook daar droogde de toevoer in de voorbije maanden op. Terwijl er in de voorbije jaren honderden tonnen goud uit de grootste goud-ETF GLD verdwenen, lijkt de uitstroom op z’n einde te lopen.
Sinds de start van 2015 vloeide per saldo 50 ton goud uit GLD. In het jaar voordien was dit nog ruim het dubbele en in 2013 was de uitstroom nog 500 ton goud! Als u weet dat GLD inmiddels een bepalende factor is in de prijszetting van goud, dan begrijpt u wel waarom de goudprijs tegenwoordig lijkt te stabiliseren.
Nieuwe uptrend
Ik verwacht dat deze stabilisatie in de komende maanden zal doorzetten, hoewel het prijsverloop van goud volatiel zal blijven. Dit kan dan het begin van een nieuwe uptrend voor de goudprijs worden later dit jaar.
Dit kunnen vandaag alvast afleiden uit de prijsactie van de goudmijnaandelen, die altijd als leidinggevende indicator optreden voor de goudprijs. De goudmijnsector stond met de start van 2016 met stip op nummer één van de internationale prestatielijst met 6,6%!
Dit ondanks de beursravage elders. Het onderschrijft de hernieuwde kracht in de goudmarkt: beleggers doen er goed aan om, in deze fase, een goede selectie aan goudmijnaandelen op te pikken voor een beperkt deel van hun portefeuille.