Het jaar 2013 kan nu al de geschiedenisboeken in als een uitzonderlijk jaar voor de financiële markten, en dat in meerdere opzichten. Voor het eerst in vijf jaar was er immers geen sprake van een uitzonderlijke financiële crisis die ergens in de wereld oplaaide.
Even leek Japan de volgende in de rij om getroffen te worden door een implosie, maar door het snelle ingrijpen van de Bank of Japan werd die crisis meteen de kop ingedrukt. Dat zorgde prompt voor feestvreugde op de Japanse aandelenmarkten, die met een rendement van afgerond 50% met de trofee Beste Beurs in 2013 aan de haal gaat.
Maar niet enkel op de beurzen ging het er goed aan toe. Ook de wereldwijde economie kwam eindelijk in rustiger vaarwater terecht, met een bescheiden groei van 1 à 2% in de Westerse markten en 4 à 7% in de groeimarkten.
Crisis bestreiden
Uiteraard, veel hebben we te danken aan het extreem soepele monetaire beleid van de centrale bankiers. Ook in 2013 werd er nog een schepje bovenop gedaan, aangezien met name de Federal Reserve voor het eerst haar monetaire stimulans koppelde aan economische doelstellingen.
Meer bepaald een werkloosheidsgraad van minder dan 6,5% en een inflatie van boven 2%. In het kielzog van deze besluiten trok de Fed haar maandelijkse aankopen van schuldpapier op tot 85 miljard dollar.
Het gaat dan ook al lang niet meer om crisissen bestrijden, maar om bankbalansen ondersteunen, overheidsuitgaven financieren en obligatiemarkten in toom houden.
Big Bang
Ondertussen blijft de kern van het probleem van enkele jaren terug – een torenhoge en oplopende schuldenberg – verder toenemen. U hoeft geen raketgeleerde te zijn om te begrijpen dat dit vroeg of laat weer tot uiting zal komen, waarbij de financiële markten opnieuw voor een uitdaging zullen staan.
De enige houdbare uitweg voor het schuldenprobleem is economische groei, maar helaas is het in dit stadium nog amper mogelijk voor Westerse maatschappijen zoals de Verenigde Staten of Europa om zich uit de schulden te groeien.
De kloof tussen inkomsten en uitgaven is mathematisch immers te groot geworden en neemt exponentieel toe. Ooit komt er weer een Big Bang. De vraag wannéér is uiterst moeilijk te beantwoorden. Want tot die tijd zullen de huidige trends intact blijven.
Open vizier
Daarom houd ik een open geest. Staar u niet blind op het een of het andere. Zorg voor een degelijke mix van diverse activa in uw vermogen. Wees alert, maar bovendien flexibel. Zorg voor een riante cashpositie, want je weet maar nooit wat de toekomst in petto heeft.
Nieuwe kansen kunnen zich immers snel aanbieden. En hoewel ik geen glazen bol heb, wil ik u toch enkele scenario’s schetsen voor komend jaar. Zoals steeds richt ik me op mijn vakgebieden: aandelen en grondstoffen.
1. Aandelen
Het voorbije beursjaar werd een nieuw hoogtepunt voor de rally. Niet enkel handelen de Westerse beurzen tussen 15 en 30% hoger, bovendien zetten de belangrijkste indices historische uitbraken neer met absolute records als gevolg.
Dit is een belangrijk signaal als ik naar het grote plaatje kijk. Aandelen braken als het ware vrij van de crisisperiode, zoals u kunt zien op onderstaande grafiek van Bank of America: de S&P 500 sinds 1927.
Nieuwe records
Niet enkel hebben we een vergelijkbare crisisperiode achter de rug zoals in de jaren dertig en zeventig van vorige eeuw, ook de recente doorbraak past redelijk goed in dat plaatje. Echter, ik verwacht dat de uitbraak getest zal worden.
Volgens het boekje van de technische analyse betekent dit dat de vorige weerstand nu een nieuwe steun moet vormen. Voor de S&P 500 ligt die grens op 1550 à 1600 punten.
Ik zie daarom de aandelenmarkten hun recordrace voortzetten in de eerste maanden van 2014, maar de rally zal op de nodige weerstand botsen, wellicht bij enkele symbolische barrières. Mijn inschatting:
- de S&P 500 kan naar 2000 punten
- de Dow Jones heeft ruimte tot 18.000 punten
- de Nasdaq zal zijn historische weerstand op 5000 punten ontmoeten
Turbulent verloop
Inderdaad, de technologiesector zit nog niet in recordterritorium. Beleggen is echter vooruitkijken. Aandelenmarkten lopen zes maanden vooruit op de reële economie. Wie de koersontwikkeling van 2014 wil voorspellen, moet in belangrijke mate de ontwikkelingen in 2015 kunnen inschatten.
Gezien de winstverwachtingen steeds hoger oplopen, voorzie ik de nodige hoogtevrees tegen die tijd. Dat zal zich vertalen in een turbulenter beursverloop volgend jaar, mogelijk al voor de zomerperiode.
Hoewel ik niet negatief ben, vermoed ik dat de aandelenmarkten het succesjaar 2013 niet snel zullen overdoen. Ik verwacht een bescheiden plusje (5 à 7%) voor de traditionele markten. Beleggers moeten op zoek naar winstgroei (technologie) en de achterblijvers – de groeimarkten – oppikken om een hoger dan gemiddeld rendement te realiseren.
2. Grondstoffen
Zo hevig als het er op de aandelenmarkten aan toe ging in 2013, zo stil bleef het op de meeste grondstoffenmarkten. Belangrijke (economisch relevante) grondstoffen lieten amper iets van zich horen. Terwijl olie het jaar met een lichte stijging uitgaat, staat de koperprijs ietwat lager dan een jaar geleden.
Ook in de agrarische sector zagen we een gemengd beeld tussen de granen en de softs. Voor het echte prijsspektakel moest u in het voorbije jaar ook weer bij de edelmetalen zijn, maar ditmaal wel in negatieve zin.
Vvorig jaar voorspelde ik al dat aandelen wel eens de pretbedervers voor goud en zilver konden worden. En precies dat scenario kwam uit. Ik geef ook meteen toe dat mijn finale inschatting van de goudmarkt niet de juiste was, aangezien ik een hogere goudprijs had verwacht.
Maar goed, je mag er wel eens een jaartje naast zitten als je al meer dan vijf jaar op rij een correcte voorspelling hebt afgeleverd, toch?
Goudprijs
Klik op de grafiek voor een grote versie
Goudcorrectie
Zoals u op de bovenstaande grafiek kunt zien, ging er behoorlijk wat stoom van de ketel voor de goudprijs in 2013. Maar als je het sentiment erop naslaat, zou je denken dat goud in een moeras is weggezonken.
Niets is minder waar! Hoewel de goudprijs het afgelopen jaar corrigeerde met bijna 30%, toch staat de koers nog altijd 3x hoger dan tien jaar geleden. De opwaartse seculaire trend is meer dan intact. Ik geef het gele edelmetaal dan ook nog niet zomaar op.
Ook dergelijke goudcorrecties zagen we eerder in de jaren zeventig. Toen ging het er zelfs nog wat heftiger aan toe met een tussentijdse correctie van bijna 50%, met alle doemdenken van dien. Vervolgens maakte de goudprijs rechtsomkeert om 8x hoger te schieten in de volgende vier jaren.
Herstelwerkzaamheden
Ik ga hier niet beweren dat u nu een vergelijkbaar scenario moet verwachten, maar de goudrally is naar mijn inzichten nog niet aan zijn zwanenzang toe. Voor 2014 verwacht ik dan ook een stabilisatie en de eerste herstelwerkzaamheden bij goud.
Wie het fundamentele plaatje erbij neemt, kan niet anders dan besluiten dat de vraag naar goud ongekend hoog is (enkel China alleen al kocht in 2013 de volledige jaarproductie van goud op), terwijl het nieuwe goudaanbod mogelijk zal slinken (door een lage goudprijs).
Mijn inschatting voor de goudprijs over een jaar is dat de koers wel eens opnieuw kan aankloppen bij de historische recordprijs. Ook voor zilver verwacht ik een herstelbeweging, maar nieuwe recordprijzen lijken mij nog een brug te ver.
Inflatoire druk
Voor de overige grondstoffen verwacht ik ook een opwaartse druk. De structureel hogere prijzen van de voorbije jaren zullen hun traject immers voortzetten. Niet enkel als gevolg van een toenemende wereldwijde vraag, maar ook door de monetaire ingrepen van de centrale bankiers.
De inflatoire druk zal vroeg of laat zijn uitwerking krijgen binnen het grondstoffencomplex.
Flexibiliteit
Samengevat hanter ik voor 2014 een open geest, waarbij de huidige trend leidinggevend blijft, maar een verhoogde turbulentie voor wijzigingen kan zorgen. Daarom is flexibiliteit, in de vorm van een royale cashpositie, een must voor iedere belegger in het nieuwe jaar.
Nieuwe kansen en uitdagingen kunnen zich immers ieder ogenblik voordoen. Ik richt mijn pijlen in 2014 op technologieaandelen, Chinese aandelen en goud- en zilvermijnaandelen.
