Bij ING zijn ze flink aan het rekenen geslagen. Het resultaat mag er zijn. De bankanalisten kwamen tot de slotsom dat Griekse obligaties de belegger een flink voordeel kunnen bieden. Zelfs als een herstructurering van de staatsschuld met 30% zou plaatsvinden.
Mooi, deze conclusie trok ik al in mijn column van bijna een half jaar geleden. Ik vergeleek destijds een belegging in Griekse en Nederlandse staatsleningen. De conclusie was dat zelfs bij een afwaardering van Griekse schuld met 53%, een langlopende knoflooklening beter zou renderen dan onze eigen tulpenobligaties.
Griekse obligaties
Sindsdien hebben de Griekse obligaties dik 7% gerendeerd, terwijl de Nederlandse tegen een koersverlies van ruim 10% aanliepen. Het rapport van ING komt een beetje laat. De kansen op (relatief) fraaie rendementen zijn niet meer zo evident als een half jaar terug. Desalniettemin ben ik het nog steeds met de ING-conclusie eens dat Griekse obligaties zelfs bij een herstructurering interessant zijn.
Over die mogelijke herstructurering is veel te doen. De EU worstelt met het probleem hoe om te gaan met lidstaten die in financiële problemen verkeren. Er wordt deze week gesproken over een permanent noodfonds dat steun biedt aan wankelende landen. Het ligt allemaal erg gevoelig en de Luxemburgse premier Jean-Claude Juncker sprak voor zijn beurt door te melden dat er een akkoord was. Onze eigen minster van Financiën Jan Kees de Jager reageerde geïrriteerd, want van een overeenstemming was nog geen sprake.
Hulp niet populair
De gevoeligheid van de materie komt doordat hulp aan de zuidelijke lidstaten niet populair is. Doorgaans wordt het beeld opgeroepen dat deze landen, en dan vooral Griekenland, er een potje van maken. Ze bedonderen de mede-Europeanen en hebben een financiële janboel van hun begroting gemaakt.
Het stimuleerde journalist/econoom Mathijs Bouman een column te schrijven waarin het beeld werd gecreëerd van een feestend Zuid-Europa op kosten van de Noord-Europeanen. Zijn visie zal ongetwijfeld veel instemming krijgen. Ik begrijp echter zijn standpunt, en dat van velen anderen, niet.
De achterliggende gedachte van de column is dat wij de Grieken niet moeten belonen voor hun slechte gedrag en beter kunnen stoppen hen steun te verlenen. Dan gaat het land failliet en zal de schuld geherstructureerd worden. Jammer voor de obligatiehouder, maar het zal de Grieken leren!
Gevolg herstructurering
Het vreemde van deze oplossing is dat juist bij herstructurering de Grieken beloond worden voor hun wangedrag. Om in de sfeer van Bouman te blijven, zij vierden inderdaad jarenlang een feestje, maar hoeven bij herstructurering uiteindelijk de rekening niet te betalen. Als dat geen premie op slecht gedrag is...
Wat gebeurt er nu in de praktijk? Griekenland wordt, tot nu toe, eraan gehouden zijn volledige schuld terug te betalen. Tot de laatste cent. Er is in de huidige situatie dus juist geen sprake van een beloning voor slecht gedrag. Daarnaast krijgen de Grieken hulp in de vorm van additionele leningen van het noodfonds. De rente op deze obligaties ligt veel hoger dan de rente die de steungevende landen moeten betalen. Per saldo wordt dus (flink) verdiend aan de hulp.
Strenge begrotingseisen
Natuurlijk zijn er risico's als Griekenland later echt zijn schuld niet (helemaal) kan terugbetalen. Maar die situatie hebben de EU-landen zelf in de hand. Door zeer strenge begrotingseisen aan de lidstaat te stellen, en daar goede controle op uit te oefenen, worden de risico’s verkleind. Naast de extra rente-inkomsten hebben de Noord-Europese landen, in ieder geval Duitsland, mede door de door Griekenland veroorzaakte lage euro, nog een extra economische impuls.
Ik ben van mening dat Griekenland de gevolgen voor zijn slechte gedrag zelf moet dragen. Het onverkort handhaven aan de eis de volledige schuld terug te betalen, het verstrekken van additionele leningen tegen extra hoge rente en het opleggen van een langdurig strak bezuinigingspakket past precies in die gedacht. Het kwijtschelden van een deel van de schuld zou pas echt het belonen van slecht gedrag impliceren. Het feestje in de Zuid-Europese landen is voorbij, dat in Noord-Europa staat op het punt van beginnen.