Nee, ik zit niet short en verdien niets aan de huidige koerscorrectie op de beurs. Integendeel, met bijvoorbeeld een longpositie in Royal Dutch Shell lijd ook ik financiële pijn. Toch is de huidige marktturbulentie een welkome en zelfs noodzakelijk afwisseling op de almaar stijgende koersen.
Dan doel ik niet op de juichende media die smullen van de koerscorrectie. Met termen als bloedbad en slachting als duiding van hetgeen gaande is op de financiële markten wordt op bedenkelijke wijze kond gedaan van de beursperikelen.
Onschuldiger maar zeker aansprekend is de alom gebezigde terminologie dat beurswaarde is "verdampt". "Jaarwinst Amsterdamse beurs verdampt" of "Sindsdien is er 5000 miljard dollar aan beurswaarde verdampt". In letterlijke zin kun je je afvragen in welke substantie die beurswaarde dan is verdampt.
Als de beurskoersen weer stijgen zie je zelden de kop dat "5000 miljard aan beurswaarde is gecondenseerd". Het zijn zo van die kleine zaken die opvallen als de beurzen weer eens een flinke correctie doormaken.
Slechte raadgevers
Wat ook opvalt is de gebruikelijke en begrijpelijke reactie van analisten en adviseurs in de financiële sector om niet in paniek te raken door de koersval. Houd het hoofd koel is het geruststellende advies, gevolgd door de mededeling dat angst en paniek slechte raadgevers zijn.
Ik ben het daar niet onder alle omstandigheden mee eens. Als paniek een plotselinge angst of schrik is voor een groot gevaar, dan kan dat een goede (eerste) reactie zijn op een grote gebeurtenis, zoals een koersval op de beurs.
Stel u heeft een enorm grote optiepositie of met geleend geld aandelen gekocht. Een (kortstondige) paniekreactie is dan behulpzaam snel het (dreigende) gevaar af te wenden door onmiddellijk de positie af te bouwen.
Belangrijk is natuurlijk wel er voor te zorgen dat geen enkele beursontwikkelingen het noodzakelijk maakt in de stress te geraken. Dat betekent dat u vooraf uw huiswerk moet doen en nagaan of uw portefeuille robuust is om elke (financiële) storm te doorstaan, voordat die zich daadwerkelijk ontwikkelt.
Weer risicobewust
En daarmee kom ik op mijn punt dat koersdalingen af en toe noodzakelijk zijn. Ten eerste maakt een koersval beleggers weer bewust van de risico's die er aan aandelen en andere zakelijke waarden kleven. Juist als u voordat het noodweer losbreekt een robuuste portefeuille wilt opzetten, is dat bewustzijn onontbeerlijk.
Het gevaar van langdurige periodes met bijna ononderbroken koersstijgingen is dat risico uit het bewustzijn verdwijnt. Adviseurs en analisten die waarschuwen voor risico worden in die situatie steeds meer roependen in de woestijn.
Voorzichtige beleggers die bijvoorbeeld hun posities met opties afschermen en/of beperkte aandelenposities innemen, vragen zich dan steeds meer af waarom ze dat eigenlijk doen. Bij voortdurende stijgende koersen heeft een voorzichtige risicomijdende houding een hoge rendementsprijs.
De verleiding wordt steeds groter die risicomijdende houding dan maar te verlaten met alle gevolgen van dien. Regelmatig (flinke) koersdalingen helpt die te relaxte houding tegen te gaan
Voortdurende beweging
Er is nog een ander reden waarom de koersdalingen uiteindelijk ook in het belang van beleggers zijn, met name beleggers die zich richten op de lange termijn. Het rendement op aandelen wordt natuurlijk in de eerste plaats verkregen door de prestaties van de onderliggende bedrijven.
Als Unilever op lange tijd winst maakt en deze winst voortdurend groeit, komt het rendement voor de langetermijnaandeelhouder als vanzelf. Maar een andere deel van het rendement wordt bereikt door het (koers)risico dat verbonden is aan een aandelenbelegging.
Ook in dit geval gaat het in de eerste plaats om het risico of het bedrijf wel zijn verwachte winstgroei laat zien. Maar een tweede risico is de voortdurende beweging van de aandelenkoeren. Werd gisteren nog 40 euro voor Unilever betaalt, vandaag kan dat 35 euro zijn.
Rendement verdwijnt
Die op de loer liggende dreiging van een flinke daling van de koersen is medebepalend voor het te behalen rendement op aandelen. Stel koersen zouden nooit dalen omdat bijvoorbeeld centrale banken, waarvan de hulp ook onder de huidige omstandigheden door sommigen wordt gewenst, de markt met accommoderend beleid ondersteunt.
Als ze dat zodanig doen dat algemene koersdalingen nooit meer zouden optreden, verdwijnt dat deel van het aandelenrendement. Iedereen wil dan immer beleggen in aandelen zonder (kennelijk) koersrisico.
Kortom, natuurlijk is het voor veel individuele beleggers niet fijn dat de koersen zo hard dalen. Maar voor de langetermijnaandelenbelegger is het de brandstof voor toekomstige mooie rendementen. Dat maakt dan toch weer een beetje vrolijk in deze gure beurstijden.