Ontvang nu dagelijks onze kooptips!
word abonnee
sluiten ✕
Energie in EU: produktie, bronnen etc
Volgen
RWE Power Takes Unit D in Niederaussem Off Grid From 31 December 2020, RWE Power will decommission the 300-megawatt Unit D at its Niederaussem lignite power station. Decommissioning this unit forms part of the process of exiting from coal, initiated by Germany’s Commission on Growth, Structural Change and Employment in 2019 and codified by both houses of the German parliament this summer in the Coal-fired Power Generation Termination Act, Kohleverstromungsbeendigungsgesetz. Decommissioning Unit D will mean a loss of about 300 jobs in the overall lignite process chain from sourcing the raw material in opencast mines to operating and maintaining the power station. By the end of 2022, by which time RWE will have taken 2.8 gigawatts of power station capacity out of the system, this figure will rise to about 3,000 jobs. By 2030, as much as two-thirds of RWE’s lignite-based power station capacity will have been decommissioned, affecting 6,000 jobs in total. The collective agreement concluded at the end of August will ensure there are no redundancies, and that the decommissioning process will be socially cushioned. During the first few years of the process, RWE will bear the brunt of the exit from lignite in Germany. In addition, RWE will terminate hard-coal generation in Germany on 31 December after winning the tender at the first nationwide decommissioning auction for hard-coal power plants for the 800-megawatt Unit E at Kraftwerk Westfalen power station in Hamm and the 800-megawatt Unit B at Kraftwerk Ibbenbüren power station. At the same time, the company is continuing to push ahead with the expansion of renewable energies. Since it was first put into service on 1 May 1968, Unit D has operated for 390,000 hours and generated more than 115 billion kilowatt hours of electricity using 129 million tonnes of lignite. In purely arithmetic terms, that would be enough to supply all electricity consumers in Düsseldorf for almost 30 years. Decommissioning the unit will result in a reduction in carbon emissions of about 2.5 million tonnes per year. Effective October 2019, five other 300 MW units belonging to RWE have been out of full-time operation but have each been retained on standby for a four-year period. Depending on when the standby arrangement began in each case, these will be definitively decommissioned in October 2021, 2022 and 2023 respectively. Source - Strategic Research Institute
Experts vrezen overal windmolens: ‘Ons land gaat in de uitverkoop’ Nederland krijgt er de komende jaren honderden windmolens en tienduizenden voetbalvelden aan zonneparken bij. Broodnodig om de klimaatdoelen te halen. Maar de weerstand groeit, want niemand wil windturbines van 250 meter hoog in zijn achtertuin. Paolo Laconi < 9 jan. 2021 Laatste update: 12:07 Deze site inventariseerde de energieplannen van alle Nederlandse regio’s. Samen willen zij uiterlijk in 2030 ruim 50 terawattuur aan groene stroom opwekken. Dat komt neer op zo’n 3180 windmolens en 68.900 voetbalvelden vol zonnepanelen. De plannen zijn vastgelegd in regionale energiestrategieën. Experts zien grote problemen. Ze vrezen voor verloedering van het landschap en veel weerstand van burgers. 1. Wat ons te wachten staat Daar moeten ze komen, wijst Han Meerbeek. Op nog geen duizend meter van zijn woning. Vijf windturbines met een tiphoogte van 250 meter. Tussen de Bolksbeek en het lieflijk meanderende riviertje de Berkel. Midden in het Achterhoekse landschap. Vanuit Neede, Eibergen, Haarlo en Noordijk kijken de mensen straks tegen de draaiende reuzen aan. ,,Het is van de zotte”, zegt Meerbeek. ,,Zó hoog, zó dichtbij woonkernen…” Initiatiefnemer Stichting Achterhoekse Wind Energie bracht het windplan afgelopen maart naar buiten. We gaan het zélf doen, zeiden vijf lokale ondernemers met een ‘groen hart’. De subsidies en opbrengsten van het windpark moeten in Berkelland blijven en niet wegvloeien naar één of andere buitenlandse investeerder. Er ligt al een deal met de grondeigenaren en ook de gemeente is positief. Alleen de bevolking moest zich nog achter hun plan scharen. Tegenstanders van het windpark in Neede protesteren voor het gemeentehuis in Borculo. © Arjan Gotink Dat liep anders. Nog amper bekomen van de schrik verenigden omwonenden zich in de Stichting Bewoners versus Windturbines en namen een advocaat in de arm. Spandoeken met leuzen als ‘Neede zegt Nee tegen windmolens’ verschenen in het straatbeeld. Er werd gedemonstreerd tijdens een informatieavond over het windpark en in juli fietsten ruim zeshonderd inwoners van Neede - boos blazend op fluitjes - naar het gemeentehuis in Borculo. ,,Een helder signaal”, sprak de burgemeester toen hij een petitie met tweeduizend handtekeningen in ontvangst nam. ,,De mensen willen die dingen hier niet”, zegt Meerbeek, inmiddels voorzitter van de Stichting Bewoners versus Windturbines. ,,Als ze er eenmaal staan, kom je er nooit meer vanaf. Kijk naar Flevoland, waar windmolens van nog geen twintig jaar oud alweer massaal worden vervangen door nieuwe, veel grotere exemplaren.” (De tekst gaat verder onder de interactieve afbeelding) De polarisatie in de Achterhoek staat niet op zichzelf. Vrijwel overal waar plannen zijn voor windparken komen inwoners in actie en ontstaat georganiseerd verzet. Soms zelfs tot bedreigingen en brandstichting aan toe. Lange bezwaarprocedures bij de Raad van State zijn eerder regel dan uitzondering. Dat moet anders, met minder weerstand onder inwoners. Daarom is in 2019 in het klimaatakkoord afgesproken dat lagere overheden voortaan zelf beslissen waar windparken en zonnevelden komen. Laat gemeenten en provincies samen met lokale organisaties en inwoners bepalen hoe en waar er in hun regio groene elektriciteit wordt opgewekt en er ontstaat als vanzelf draagvlak - is het idee. Het land is opgedeeld in dertig energieregio’s die allemaal hun eigen regionale energiestrategie (RES) hebben gemaakt. Daarin staan harde afspraken over hoeveel duurzame stroom in 2030 per regio moet worden opgewekt en of dat via windturbines of zonnepanelen moet gebeuren. Meestal is het een combinatie van beide. Het gaat hierbij uitsluitend om projecten op land, de regio’s gaan niet over windparken op zee (in 2030 moeten er 1100 windturbines op zee staan). De RES’en liggen inmiddels op tafel en wie ze bekijkt, duizelt het al snel. Miljardensubsidies Samen zijn de regioplannen goed voor ruim vijftig terawatt-uur. Omgerekend gaat het om zo’n 3180 windmolens van 3 megawatt en 34.500 hectare aan zonneparken. Dat zijn circa 69.000 voetbalvelden volgelegd met zonnepanelen. Niet alle plannen zullen de eindstreep halen, maar minimaal 35 terawattuur aan wind- en zonneparken móét over tien jaar klaar zijn. Daarmee zijn we er nog niet, want in 2050 moet een veelvoud daarvan aan groene stroom worden opgewekt. Al die windturbines en zonneparken worden voornamelijk gebouwd door commerciële bedrijven. Een selecte groep energiereuzen zoals Vattenfall, RWE, Eneco en Essent neemt het gros van de windparken voor zijn rekening. Bij zonneparken is de markt veel meer versnipperd en zijn tientallen, relatief jonge, projectontwikkelaars actief. De overheid subsidieert deze projecten volop via de stimuleringsregeling duurzame energieproductie (SDE). Tussen 2016 en 2024 is er zo’n 50 tot 60 miljard euro aan subsidies beschikbaar. Een rij molens in Middenmeer. © Pim Ras De energiestrategie van veel regio’s is al zeer concreet, zoals die van de Cleantech regio. In Apeldoorn en zes omliggende gemeenten moeten over tien jaar 62 windturbines staan en ruim duizend hectare aan zonneparken, zo’n tweeduizend voetbalvelden. Een ‘complexe opgave’ noemt Evelyne van de Vlekkert dat. Zij is coördinator van de RES Cleantech regio en praatte de afgelopen anderhalf jaar heel wat af om de plannen concreet op papier te krijgen. De energieregio’s hebben de opdracht om hun inwoners bij de plannen te betrekken, maar dat blijkt in de praktijk lastig Ze organiseerde lokale ‘ateliers’ met ‘stakeholders’ zoals waterschappen en energiecoöperaties, hield een enquête onder drieduizend inwoners en zocht naar ‘zoekgebieden’ voor windmolens en zonnevelden. Die werden gevonden bij plaatsen als Klarenbeek, Epe, Voorst, Heerde, Brummen, Lochem en Zutphen. ,,De plannen leggen beslag op de schaarse ruimte en er is veel weerstand tegen windparken en zonnevelden”, heeft Van de Vlekkert inmiddels gemerkt. De energieregio’s hebben de opdracht om hun inwoners bij de plannen te betrekken, maar dat blijkt in de praktijk lastig. De gesprekken gaan vooral tussen ambtenaren en mensen die professioneel betrokken zijn bij de energietransitie, zoals netbeheerders en adviesbureaus. Marcel Boogers, hoogleraar Innovatie en Regionaal Bestuur aan de Universiteit Twente. © Remco Zwinkels ,,Tot nu toe is inwoners maar bar weinig gevraagd”, constateert Marcel Boogers, hoogleraar Innovatie en Regionaal Bestuur aan de Universiteit Twente. ,,De totstandkoming van al die regionale energiestrategieën is meer een ambtenarenfeestje. Alleen de best georganiseerde belangen zitten aan tafel. Woon jij in een dorp of stadswijk die tegen een polder aankijkt waar straks een windpark komt, dan ben je niet aan bod geweest.” En dat was nou juist wél de bedoeling, stelt Boogers. Nu worden mensen overvallen door ingrijpende plannen naast hun deur. ,,Het vertrouwen is weg, een recept voor veel weerstand.” 2. Waarom er zo veel weerstand is Landschapsvervuiling, een verpest uitzicht, hinderlijke slagschaduw van ronddraaiende wieken, hoofdpijn door laagfrequent geluid, waardedaling van woningen. Vraag omwonenden van een windpark naar hun bezwaren en ze dreunen dit rijtje moeiteloos op.
Deel 2: 2. Waarom er zo veel weerstand is Landschapsvervuiling, een verpest uitzicht, hinderlijke slagschaduw van ronddraaiende wieken, hoofdpijn door laagfrequent geluid, waardedaling van woningen. Vraag omwonenden van een windpark naar hun bezwaren en ze dreunen dit rijtje moeiteloos op. Terechte bezwaren, vindt directeur Rob Rietveld van de Nederlandse Vereniging Omwonenden Windturbines, want windparken dichtbij huis kunnen wel degelijk de gezondheid aantasten, stelt ook het RIVM. Toch is het volgens Rietveld iets anders dat steeds maar weer kwaad bloed zet. ,,Omwonenden worden niet serieus genomen.” Voordat een projectontwikkelaar met het plan naar buiten komt, is alles vaak al tot in de kleinste details geregeld. Er is een akkoord met de grondeigenaren, de gemeente schaart zich achter het initiatief en het aantal windturbines of de omvang van het zonnepark staat vast. ,,Alles is al volledig in beton gegoten en dan pas worden omwonenden geïnformeerd”, zegt Rietveld. ,,Dat stoort mensen, ze hebben het gevoel dat ze geen invloed meer hebben en alles al vaststaat. Dat zorgt voor boosheid en frustratie. Want het is wel hún leefomgeving die onherkenbaar verandert.” Advocaat Peter de Lange staat veel omwonenden van windturbines bij. © Jeffrey Groeneweg/Qphoto Advocaat Peter de Lange staat veel omwonenden van windturbines bij. Hij ziet vaak hetzelfde patroon, waarbij een projectontwikkelaar een één tweetje doet met het bevoegd gezag. Beste gemeente, u wilt over tien jaar energieneutraal zijn? Dan hebben we goed nieuws. Wij kunnen tien windmolens neerzetten in uw gemeente. De businesscase is rond en we hebben al een overeenkomst met de landeigenaar. Behalve een vergunning afgeven, hoeft u niets te doen, wij regelen alles. ,,Veel colleges zijn hier gevoelig voor, want gemeenten staan onder druk om over tien, vijftien jaar energieneutraal te zijn. Dat de projectontwikkelaar de inwoners niet bij zijn plan heeft betrokken, wordt voor het gemak even vergeten.” De Barendrechtse advocaat sprak de afgelopen jaren met tientallen omwonenden van windturbines. Het valt hem op dat ze allemaal het gevoel hebben dat er over hen heen wordt gewalst, dat ze machteloos staan. En meestal is dat ook zo. Bij vrijwel alle windprojecten in Nederland is door omwonenden geprocedeerd bij de Raad van State. Bijna altijd zonder resultaat: de vergunning blijft staan, de windmolens komen er. © ADR De Lange ziet dat burgers die tegen windparken strijden vaak worden weggezet als een stel gekkies, als not in my backyard-zeurkousen, soms zelfs als criminelen, zoals in Drenthe is gebeurd. Ten onrechte, vindt de advocaat, want de bezwaren van burgers zijn vaak zeer reëel. Zij ondervinden schade aan hun gezondheid. Stress, slapeloosheid - met alle gevolgen van dien. ,,Er zit een rare contradictie in de energietransitie: we willen het klimaat redden, maar terwijl we dat doen schaden we de gezondheid van veel mensen.” De weerstand tegen de bouw van wind- en zonneparken zorgt voor polarisatie en zet de sociale cohesie in dorpen en buurten onder druk. Er ontstaan ruzies tussen voor- en tegenstanders, soms zelfs binnen families. Buren kijken elkaar met de nek aan, kinderen mogen niet meer met vriendjes spelen van wie de ouders verdienen aan een windturbine op hun land. Gemeenschappen raken gespleten. Melkveehouder Klaas Dingstee (tweede van links) tijdens een informatie-avond in Ribhouse Big Texas. © Wilbert Bijzitter Melkveehouder Klaas Dingstee uit Wanneperveen, vlakbij Giethoorn, kan erover meepraten. In november 2019 kreeg hij vertegenwoordigers van een projectontwikkelaar op bezoek. Of ze zijn land mochten gebruiken voor een zonnepark van 67 hectare groot. Ze wilden er goed voor betalen. Dingstee had er wel oren naar en ging in gesprek. Maar de reacties in het dorp waren heftig. Inwoners waren fel gekant tegen tienduizenden zonnepanelen pal naast de wateren van Nationaal Park Weerribben-Wieden. Spanning om te snijden Tijdens een informatieavond in een zaal van Ribhouse Big Texas liep het storm. De spanning was om te snijden, de emoties liepen hoog op. ,,Jullie gaan net zo lang door tot je je zin hebt, tot het gaatje. Nou, wij ook”, werd er geschreeuwd. Staand in een hoekje van de zaal voelde Dingstee zich steeds kleiner worden. Woedende dorpsgenoten, dat had hij er toch zeker niet voor over? Hij sliep er slecht van en de volgende ochtend besloot hij de stekker uit het project te trekken. ,,Er ontstond zoveel trammelant… In dat gezeik had ik geen zin. Het dorp opzadelen met een zonnepark dat niemand ziet zitten, voelde voor mij niet goed.” De molens bij Krieleroord. © Pim Ras Toch is Dingstee geschrokken van de commotie. Er werd geschreeuwd, er is stemming gemaakt. Het voelde niet goed. ,,Dit soort projecten kan veel leed veroorzaken. Mensen zijn kwaad, praten slecht over elkaar. De gemeenschapszin gaat naar de knoppen. Het was geen leuke tijd.” In sommige streken loopt de strijd tegen een project zó uit de hand, dat mensen naar illegale middelen grijpen. Zoals in de Drentse Veenkoloniën, waar de windparken Drentse Monden en Oostermoer en windpark N33 in aanbouw zijn en al jaren zorgen voor een felle controverse tussen voor- en tegenstanders. In totaal komen er tachtig windturbines met een tiphoogte van 210 meter. Sommige dorpen zijn aan weerszijden omsloten door lange rijen windmolens. Windmolens in de Drentse Veenkoloniën. © ANP Wie de turbines in het Drentse landschap ziet staan, sommige nog maar half af, kan haast niet bevroeden hoeveel strijd erover is geweest. Windboeren werden geïntimideerd en kregen kerstkaarten met dreigende teksten. Van een boer werd de schuur in brand gestoken. Asbest werd op akkers gedumpt, net als metalen voorwerpen, waardoor landbouwvoertuigen beschadigd raakten. Dreigbrieven Bedrijven die betrokken zijn bij de bouw van de windturbines kregen dreigbrieven. ‘Wij staan niet in voor de veiligheid van uw personeel.’ Ondertekend met: ‘Belaagde en bedreigde burgers uit Groningen en Drenthe.’ Twee bouwbedrijven trokken zich terug uit het project uit angst voor geweld. Op windmolens werden hakenkruisen geklad, politici werden op pamfletten afgebeeld als ‘beul van Drenthe’ met nazi-pet op. Oud-gedeputeerde en Tweede Kamerlid William Moorlag als beul afgebeeld op bushokje in Meeden. © ANP De reeks bedreigingen en vernielingen brachten de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid ertoe te waarschuwen voor ‘windmolenterreur’ en ‘radicaliserende actievoerders tegen windmolens’. De politie pakte diverse verdachten op voor de bedreigingen. Eind maart staan ze voor de rechter. Kleine burgeroorlogen Kleine burgeroorlogen noemt Friso de Zeeuw het, emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling aan de TU Delft. ,,De protesten in de Veenkoloniën zijn daarvan het beste voorbeeld, maar je ziet het overal in het land. Mensen raken verzeild in een blijvende sfeer van ruzie en verwijten. Ik houd mijn hart vast, met alle windparken en zonneweides die nog komen. Het is een recept voor ellende.” De bouw van honderden windparken en tienduizenden voetbalvelden aan zonneparken heeft onvermijdelijk een grote impact op het landschap. Veel mensen zien hun leefomgeving de komende jaren drastisch veranderen. Sommigen spreken over de grootste verbouwing van ons landschap sinds de Tweede Wereldoorlog. Voor meer, zie link:www.ad.nl/binnenland/experts-vrezen-o...
Vattenfall mag in de Maas doorgaan met massaal vermalen van vissen Het massaal vermalen van vissen in de waterkrachtcentrale van Vattenfall tussen Lith en Alphen zal voorlopig door blijven gaan na een uitspraak van de Raad van State. En daar zijn visliefhebbers laaiend over. Wouter ter Haar 09-01-21, 06:19 Laatste update: 10:57 Bron: BD ‘Volstrekt onacceptabel’, ‘schandalig’ en ‘uiterst kwalijk’. Zo betitelen Bjorn van Beurden van Hengelsport Vereniging Ons Genoegen uit Oss en Ruben Bil, jurist bij Sportvisserij Nederland, de massale vissendood die al jaren plaatsvindt bij de waterkrachtcentrale in de Maas, tussen Lith en Alphen. De visliefhebbers zijn laaiend over de huidige werkwijze van de energiegigant Vattenfall, waar in de schoepen van de Lithse watercentrale dagelijks vissen een brute dood vinden. Juridische strijd Vattenfall en RWE, eigenaren van de waterkrachtcentrales bij Lith en Linne (bij Roermond) in de Maas, zijn al jarenlang in een juridische strijd verwikkeld met Rijkswaterstaat en het ministerie. Een strijd waar de vissen in de Maas het slachtoffer van worden, aldus Van Beurden en Bil. Begin vorige maand diende bij de Raad van State namelijk de zaak waarin ze protesteerden tegen de eisen die het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelt aan hun waterkrachtcentrales. De energiereuzen hebben een vergunning om het water van de Maas te gebruiken voor het opwekken van energie. Belangrijk onderdeel van die vergunning is de eis dat de centrales niet meer dan tien procent van de passerende vissen mogen doden. Vattenfall en RWE gingen tegen deze eis in beroep en kregen vorige maand deels gelijk van het hoogste rechtsorgaan. Volgens de Raad van State was ‘de beleidsregel niet voldoende in de wet verankerd’. ,,En als gevolg daarvan worden er dagelijks vissen vermalen”, aldus Bil van Sportvisserij Nederland. Slechts 0,8 procent van palingen bereikt de zee Volgens Bil worden er vooral in de centrale bij Lith véél meer dan tien procent van de passerende vissen - paling, zeeforel en zalm - vermalen door de vier dodelijk turbines van de waterkrachtcentrale. Volgens hem wijzen metingen uit dat een groot deel van de vissen wordt gedood. ,,Het verschilt een beetje per soort. Bij paling ligt de sterfte bijvoorbeeld tussen de 25 en 40 procent. Uit onderzoek met zenders bleek dat slechts 0,8 procent van de palingen die de Lith passeerde de zee wist te bereiken.” De waterkrachtcentrale is een van de grootste centrales van het land. Bil benadrukt echter dat de totale energieopbrengst vrij laag is. Hij wijst op cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek dat alle zeven grote en kleine waterkrachtcentrales in Nederland een maximaal vermogen hebben van 37 megawatt, goed voor het energiegebruik van zo’n 35.000 gezinnen. ,,Vijf windmolens op zee leveren meer op.” Doorn in het oog De ecologische schade die de Lithse waterkrachtcentrale aanricht, is ook een doorn in het oog van Van Beurden van Ons Genoegen, met 2900 leden de grootse visclub in de regio. De club organiseert regelmatig wedstrijden op de Maas. ,,Het is verschrikkelijk wat er gebeurt in Lith. De vissen worden er versnipperd, vermalen of verhakseld. Dat doet je pijn als visliefhebber.” En hij neemt de gelegenheid te baat voor het pleidooi om vissers sowieso meer bij de besluitvorming te trekken. ,,Ook de meanderende Maas - op zich goed voor de visstand - maakt het voor vissers moeilijk een goede stek te vinden. Maar ons wordt niks gevraagd.” Zowel van Beurden als Bil van Sportvisserij Nederland hopen dat de energiemaatschappijen tot inkeer komen en maatregelen nemen om de vissterfte te voorkomen. ,,Er zijn al turbines die dat kunnen, maar dat kost geld”, aldus Bil. Vattenfall zegt dat het al van alles doet om de sterfte van vissen te beperken. Zo zijn er verschillende vistrappen of worden palingen gevangen en voorbij de centrale weer losgelaten. Ook Rijkswaterstaat zit met de vissterfte en de uitspraak van de Raad van State in de maag. Het zint op manieren om de vissensterfte op andere manieren te voorkomen.www.ad.nl/binnenland/vattenfall-mag-i...
Consumenten vragen recordhoeveelheid subsidie aan voor zonneboilers en warmtepompen Consumenten hebben in 2020 een recordhoeveelheid subsidie aangevraagd voor zonneboilers en warmtepompen via de Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE). Toch was de subsidiepot niet uitgeput. Het totale aantal aanvragen binnen de ISDE-regeling daalde namelijk met 40 procent. Werden er in 2019 nog 57.665 subsidieaanvragen gedaan, in 2020 waren dit er slechts 34.579. Zakelijke aanvragen warmtepompen ingestort ?De sterke daling van het aantal aanvragen is grotendeels te wijten aan het feit dat pelletkachels en biomassaketels sinds 1 januari 2020 niet meer in aanmerking komen voor ISDE-subsidie. Bovendien worden zonneboilers en warmtepompen bij nieuwbouwprojecten sinds die datum niet meer gesubsidieerd. Dit betekent dat enkel zonneboilers en warmtepompen bij bestaande bouw gesubsidieerd worden. Opvallend is dat in 2020 met name het bedrag dat gemoeid is met de zakelijke subsidieaanvragen fors is gedaald, te weten met 82 procent. Bij particuliere subsidieaanvragen voor warmtepompen is dat juist gegroeid met 35 procent. Onderstaande tabel bevat de bedragen waarvoor in 2020 subsidie is aangevraagd voor zonneboilers en warmtepompen; onderverdeeld naar particuliere en zakelijke aanvragen. Verdrievoudigd sinds augustus Qua aantal aanvragen is sinds de maand augustus wel een duidelijk stijgende lijn zichtbaar. Op het dieptepunt van het kalenderjaar werden in augustus 1.199 aanvragen gedaan voor 1.700 apparaten. Dat aantal is sindsdien maandelijks gegroeid en in de maand december zelfs verdrievoudigd ten opzichte van de maand augustus. Sinds 1 januari 2021 is de ISDE-regeling overigens verbreed en omgedoopt tot de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing. Voor consumenten komen hierdoor onder meer isolatiemaatregelen en een collectieve aansluiting op een warmtenet in aanmerking voor subsidie. Voor zakelijke aanvragers geldt dat er ook subsidie beschikbaar is voor de aanschaf van zonnepanelen en (kleine) windmolens, waarbij hiertoe apart budget beschikbaar gesteld wordt. Er zijn 2 subsidieplafonds vastgesteld: een subsidieplafond van 124 miljoen euro voor investeringssubsidie voor warmtepompen, zonneboilers, isolatiemaatregelen en de aansluiting op een warmtenet, alsook een subsidieplafond van 40 miljoen euro voor de investeringssubsidie voor de investering in installaties voor de productie van hernieuwbare elektriciteit via zonnepanelen of via een of meer windturbines. Maandelijkse subsidiebedragen In 2020 zijn maandelijks de volgende subsidiebedragen aangevraagd binnen de ISDE-regeling: januari 2020-februari 2020: 15 miljoen euro maart 2020: 10 miljoen euro april 2020: 7,5 miljoen euro mei-juni 2020: 9,2 miljoen euro juli 2020: 3,4 miljoen euro augustus 2020: 2,4 miljoen euro september 2020: 3,2 miljoen euro oktober 2020: ?4,7 miljoen euro november 2020: 5,4 miljoen euro december 2020: 9,4 miljoen euro Onderstaande tabel toont de ISDE-aanvragen per (2) kalendermaand(en). Voor meer, zie link:solarmagazine.nl/nieuws-zonne-energie...
Aanleg gaspijp Nord Stream 2 mag doorgaan in Duitse wateren Gepubliceerd op 15 januari 2021 11:22 | Views: 416 Royal Dutch Shell A 11:16 16,91 -0,17 (-0,97%) HAMBURG (ANP/DPA) - De aanleg van de omstreden gaspijplijn Nord Stream 2 van Rusland naar Duitsland mag onmiddellijk weer verdergaan in Duitse wateren. Daarvoor heeft het Duitse Federale Maritieme en Hydrografische Agentschap (BSH) toestemming gegeven. De vorige vergunning was eind mei verlopen. De pijpleiding is al voor het grootste deel klaar, maar er is nog steeds veel gesteggel over. De werkzaamheden op het Deense eiland Bornholm hebben zelfs zo'n jaar stilgelegen nadat de Zwitserse eigenaar van twee bouwschepen het werk had neergelegd onder de Amerikaanse druk. Onlangs werden bepaalde bouwwerkzaamheden wel al hervat. De Verenigde Staten zijn tegen de pijpleiding, omdat Moskou daarmee meer invloed in West-Europa zou krijgen. Washington dreigt ook voortdurend met sancties voor ondernemingen die meewerken aan de aanleg. Bij Nord Stream 2 zijn veel bedrijven betrokken, onder meer olie- en gasconcern Shell. Ook Europese landen als Polen en Oekraïne zijn fel tegen het project. De Duitse regering stelt juist dat de gaspijplijn zorgt voor een directe en zekere energietoevoer. Met Nord Stream 2 moet de capaciteit voor gasleveranties van Rusland aan Duitsland worden verdubbeld. Tegen het besluit van de BSH kan nog beroep worden aangetekend, bijvoorbeeld door milieugroeperingen.
Requiem voor een kolencentrale van €1,5 mrd Carel Grol 11:46 In 2004 pleitte politiek Den Haag opeens voor nieuwe kolencentrales. De markt sprong er op in: Engie opende in 2015 zijn centrale op de Maasvlakte. De CO2 zou worden opgevangen. Maar dat bleek nog niet zo eenvoudig. Inmiddels staat de kolencentrale, die voor een habbekrats is verkocht aan een investeerder, al tijden stil. En hij gaat ook niet meer draaien. Kroniek van een peperduur echec. Originele link van het artikel: fd.nl/weekend/1367739/requiem-voor-ee... Het was een onverwachte boodschap van een invaller. Het was 9 juni 2004, heel Nederland maakte zich op voor het EK voetbal in Portugal dat drie dagen later zou beginnen, en topambtenaar Gertjan Lankhorst stond in de grote zaal van Kasteel de Wittenburgh. Lankhorst verving op deze zomerse woensdagmiddag minister Laurens Jan Brinkhorst van Economische Zaken. Hier, in Wassenaar, was de jaarvergadering van de VEMW, de branchevereniging van grootverbruikers van energie. Zo'n tweehonderd genodigden, veelal afgevaardigden van industriële bedrijven, luisterden naar de topambtenaar. Zij hadden bij de overheid geklaagd over hoge energieprijzen. In Nederland kostte stroom zo'n 25% meer dan het Europees gemiddelde. 'Het is van groot belang voor Nederland dat er niet alleen gasgestookte centrales worden bijgebouwd', zei Lankhorst tegen de toehoorders. 'Voor kolencentrales zijn ook zeker mogelijkheden.' Het FD noemde de uitspraak 'opmerkelijk' en een 'beleidswijziging'. Tien jaar eerder was op het laatste moment besloten om géén kolencentrale op de Maasvlakte te bouwen. Het was 'heel lang onbespreekbaar' om over een kolencentrale te beginnen, zei een woordvoerder van Economische Zaken in het FD. Dat had onder meer te maken met de milieuvervuiling. Maar op dat moment, in 2004, waren er visioenen van stroomtekorten vanwege warme zomers. Dat had alles van doen met koelwater. In de zomer van 2004 was de temperatuur van het water in de Rijn opgelopen tot 26 graden. Water dat wordt gebruikt om centrales te koelen, warmt de rivier nog verder op. De temperatuur van de Rijn zou uitkomen boven de 30 graden, en dat is verboden. Zo werd er gevreesd voor gebrek aan koelwater, wat zou leiden tot een tekort aan stroom. Nieuwe centrales, pal aan de kust, moesten een oplossing bieden. Bovendien kleefden er geen wettelijke milieubezwaren aan een kolencentrale. Weliswaar zou het systeem van CO2-rechten bijna in werking treden, wat een belasting op de uitstoot moest vormen, maar de Nederlandse overheid had al emissierechten gekocht van Oost-Europese landen. Lankhorst in het FD: 'Nederland is vrijwel het enige land is waar CO2-emissies van industrie en elektriciteitsproductie mogen stijgen'. In het voorjaar van 2005 noemde staatssecretaris Pieter van Geel van Milieu het zelfs 'onvermijdelijk' dat kolencentrales 'de komende decennia' een rol blijven spelen in de energievoorziening: 'We kunnen voorlopig niet zonder kolen.' Grote bedrijven stortten zich toen op wat deze krant typeerde als een 'nieuwbouwrace'. Electrabel, dochteronderneming de multinational die later Engie werd, ontvouwde op 21 november 2005 in Zwolle de plannen voor de bouw van een kolencentrale op de Maasvlakte. Het zou een schone centrale moeten worden, waar ook houtsnippers in konden worden gestookt. Er werd gekeken naar de opslag van CO2. 'Het is technisch en economisch nog niet echt haalbaar', zei toenmalig Electrabel-directeur Maus van Loon. 'We zullen zien of het ministerie van Economische Zaken dit wil ondersteunen.' **** In de nacht van donderdag 20 december 2007 was het spannend op het gemeentehuis van Rotterdam. Het liep tegen middernacht en de raadsvergadering aan de Coolsingel was al meer dan negen uur onderweg toen punt 19 op de agenda ter sprake kwam: de kolencentrale die Electrabel op de Maasvlakte wilde bouwen. Duidelijk was dat een 'klassieke kolencentrale' nooit de steun van de gemeenteraad zou krijgen. Rotterdam moest vergroenen. Maar de CO2 die deze centrale ging uitstoten, zou worden afgevangen en opgeslagen - 'CCS', in jargon (carbon capture and storage). Bovendien was er bijstook van biomassa. Het CDA was op het laatste moment voor. Electrabel had pal voor het debat nog een brief gestuurd met 'harde toezeggingen'. Dus zei het CDA: 'Als we toch kolen gaan stoken, kun je het beter schoon doen. En schoner dan dit kan een kolencentrale niet worden.' De VVD was voor: 'Wie het klimaat echt ter harte gaat, kiest voor echte oplossingen. CCS is daarvoor onmisbaar.' Ook de PvdA stond voor een dilemma, maar ging toch om. Zoals een raadslid verwoordde: 'Beter met opslag in Rotterdam, dan een kolencentrale in Hongarije met veel minder milieu-eisen.' De rest van de raad was tegen. D66 twijfelde of CO2-opslag wel tijdig af was: 'Bij twijfel niet doen.' De SP was duidelijk: 'Wie kan garantie geven over CCS? Dat kan niemand. Die techniek is er nog niet.' Ook Leefbaar Rotterdam was tegen. Al was dat vooral een proteststem tegen het college. Iets na middernacht nam Mark Harbers het woord, de VVD-wethouder van Economie, Haven en Milieu. 'De vraag van vandaag is haast een paradoxaal onderwerp. Namelijk: kunnen we met een nieuwe kolencentrale op de Maasvlakte het klimaat verbeteren?' Het antwoord, zei Harbers, 'luidt ja'. Hij geloofde in de opslag van CO2. Op 21 december 2007, om kwart over één 's nachts, werd er in de Rotterdamse gemeenteraad hoofdelijk gestemd. Actievoerders van Greenpeace hadden enkele uren eerder een groot spandoek aan de gevel van het stadhuis gehangen: 'Help ons klimaat niet naar de kolen.' 'Road' werd hét buzzwoord in de gemeenteraad en op de Maasvlakte: het Rotterdam Opslag en Afvang Demonstratieproject. Vanaf 2015 zou dat demonstratieproject - waar behalve Engie ook de nieuwe kolencentrale van het Duitse energiebedrijf Uniper op de Maasvlakte aan moest meedoen - jaarlijks 1,1 miljoen ton CO2 afvangen en opslaan in lege gasvelden in de Noordzee. Rotterdam zou een voortrekker moeten worden. CO2-opslag op deze schaal, dat was nog nergens vertoond. Nederland gidsland. Het CO2-opslagproject kreeg €330 mln aan subsidie toegezegd. Van Engie en Uniper werd elk een eigen bijdrage van grofweg €50 mln verwacht. Road bestond uit tekentafelplannen en een krachtige lobby. Met de aanleg van de infrastructuur werd getalmd. Aanvankelijk kwam dat door de lage CO2 prijs. Eind 2012 kostte een emissierecht, dat bedrijven moeten betalen ter compensatie van de uitstoot van een ton CO2, minder dan €?7. De businesscase voor Road ging uit van een CO2-prijs van €?30. Voor Engie en Uniper was het daarmee niet rendabel om te investeren in opslag. Road keek op dat moment aan tegen een financieringsgat van €100 mln.
Deel 2: Gebruik de deelknoppen op FD.nl om dit artikel te delen via Whatsapp, Twitter, Facebook, LinkedIn of e-mail. Het kopiëren van artikelen om met anderen te delen of te gebruiken voor geautomatiseerde verwerking is een inbreuk op onze Algemene Voorwaarden en ons auteursrecht. Wilt u artikelen kunnen kopiëren om met anderen te delen en/of te gebruiken voor geautomatiseerde verwerking , dan dient u een (additionele) licentie als Channel Partner bij ons af te sluiten. Neem daartoe contact op met klanten@fdmediagroep.nl . U kunt de link naar dit artikel wél delen met anderen. Gebruik daarvoor: fd.nl/weekend/1367739/requiem-voor-ee... 'CO2-opslag is op dit moment gewoon niet rendabel te krijgen', zei toenmalig directeur Jan Willem van Hoogstraten van olie- en gasbedrijf Taqa, dat ook betrokken was bij Road, eind 2013 tegen energienieuwsdienst Energeia. 'Zelfs met steun uit Europa krijg je zo'n project nu niet van de grond.' Ondertussen werd op 5 februari 2015 wel de kolencentrale van Engie in gebruik genomen: blauwe schoorsteen, omhooglopende transportband voor de kolenaanvoer, koelwatervoorziening, een blauwe generator zo groot als twee stadsbussen, een metershoge, toelopende ketel. De centrale had het vermogen van 731 megawatt. Maar zonder de beloofde CCS, en met groeiende maatschappelijke weerstand. Want tien maanden na de oplevering werd 440 kilometer zuidelijker, in Parijs, het Klimaatakkoord gesloten. Nagenoeg alle landen in de wereld ondertekenden afspraken om de CO2-uitstoot drastisch te beperken. In Rotterdam stond een splinternieuwe kolencentrale, terwijl Nederland zich steeds nadrukkelijk keerde tegen stroom uit steenkool. **** In november 2015 nam de Tweede Kamer een motie aan waarin werd opgeroepen tot sluiting van de kolencentrales. Minister van Economische Zaken Henk Kamp moest met de eigenaren 'een plan opstellen' voor de uitfasering, 'rekening houdend met de juridische en financiële aspecten'. VVD'er Kamp keerde zich weliswaar tegen de motie, maar het signaal was zonneklaar: weg met kolen. De energiebedrijven kwamen in verzet. Sluiting van de nieuwe centrales kan Nederland €6 mrd kosten, zeiden zij begin 2016 in het FD. Dat waren de bouwkosten van de drie kolencentrales - twee op de Maasvlakte, en in de Eemshaven - die net waren geopend. Die van Engie had €1,5 mrd gekost. Bij gedwongen sluiting, wilde het bedrijf dat bedrag wel terughebben, plus eventuele extra inkomsten waarop was gerekend, zei een woordvoerder. Een exact bedrag kon hij niet geven. Want wat wás nog de waarde van de kolencentrale? Er kwam steeds meer goedkope stroom uit zon en wind. De gasprijzen waren laag. De verdiencapaciteit van kolencentrales stond onder druk. Engie, een Franse multinational, schreef in 2016 bijna €9 mrd af op zijn bezittingen. De centrale in Rotterdam werd in het jaarverslag niet apart vermeld, al kan het niet anders dan dat er op was afgeboekt. Want overal in Europa werden enorme afboekingen gedaan op 'fossiel'. **** 'Onze strategie is om wereldwijd leider te zijn in de CO2-vrije transitie.' Vanaf 2016 werd dat het mantra van Engie bestuursvoorzitter Isabelle Kocher. Het bedrijf met toen 150.000 medewerkers en een omzet van €67 mrd, ging zich uitsluitend toeleggen op schone energie. Gas en olie werd verkocht. Ook de splinternieuwe kolencentrale in de Maasvlakte behoorde niet meer tot de kern. ‘Onze strategie is om wereldwijd leider te zijn in de CO2-vrije transitie’ Engie in 2016. De kolencentrale van €1,5 mrd paste niet meer in die strategie In de zomer van 2017 besloten Engie en Uniper, redelijk stilletjes, te stoppen met Road. De moederbedrijven achter de twee kolencentrales wilden meer zekerheid - bestaan we over tien jaar nog wel? - voordat ze miljoenen uit gingen trekken voor een opslagproject dat nergens ter wereld nog was vertoond. Road heeft bijna €43 mln aan subsidie ontvangen. Van de Nederlandse overheid kreeg het project €12,9 mln en vanuit Europa kon het Road-consortium €30 mln bijschrijven. Maar Road was dood. Het project mislukte. 'Een lijdensweg', zo schreef deze krant. Anderhalf jaar nadat het prestigieuze opslagproject was gesneuveld, hintte Engie directeur Kocher op verkoop van de centrale op de Maasvlakte. In januari 2019 noemde ze, in een gesprek met Le Monde, ook de mogelijke koper: Riverstone. Dat is een Amerikaanse investeringsmaatschappij, opgezet door twee voormalige bankiers van Goldman Sachs. Drie maanden later was de kolencentrale verkocht. Investeringsmaatschappijen zijn vermaard om hun geslotenheid: Riverstone is een miljardenbedrijf met een nauwelijks toegankelijke website. Het heeft een kantoor op de Herengracht, maar toen in april 2019 de transactie daadwerkelijk werd bekendgemaakt, nam niemand daar de telefoon op. De deal stond niet eens op de website. Wat was Riverstone in Nederland? De Kamer van Koophandel classificeert het bedrijf met vijf dochters als 'micro'. En waarom zou het een kolencentrale kopen? ****
Deel 3: Driekwart jaar na aankoop gaf Riverstone tekst en uitleg. In februari 2020 sprak Peter Feldhaus, een Duitse ex-McKinsey-veteraan die directeur was geworden van de kolencentrale, op het kantoor van een Haags PR-bureau. Het was een kwestie van rekenen, zei hij in een gesprek met het FD: 'We verwachten op een gegeven moment hogere stroomprijzen. Dan kunnen we onze investering terugverdienen, en dividend daarop.' Veel had Riverstone bovendien niet betaald. De centrale op de Maasvlakte was onderdeel van een grotere transactie. Vier kolencentrales samen hadden 'in de orde van grootte' van €200 mln gekost, zei Feldhaus. Een duizelingwekkende korting ten opzichte van de bouwkosten: alleen al de centrale in Rotterdam was neergezet voor €1,5 mrd. Maar de terugverdientijd was beperkt. Want vanaf 2030 wordt het verboden om steenkool te gebruiken als brandstof om stroom mee op te wekken. ‘Midden juli moeten we weer draaien’ Peter Feldhaus, directeur van de kolencentrale, eind februari 2020. De centrale lag toen al een tijd stil. Bovendien lag de centrale aan de Missouriweg stil, kort nadat die was aangekocht door Riverstone. Er was een lekkage in de boiler. 'Midden juli moeten we weer draaien', voorspelde Feldhaus in februari. En geruchten dat de centrale nu uit bedrijf zou worden genomen? 'Dat zijn we absoluut niet van plan. We gaan de fout herstellen, onderhoud plegen en hopelijk draait de centrale daarna nog beter dan voorheen.' De kolencentrale heeft nooit meer stroom geproduceerd. **** Waarschijnlijk gaat dat ook nooit meer gebeuren. Afgelopen najaar initieerde minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat een soort veiling. Zoals energiemaatschappijen bij wind op zee konden aangeven tegen welke prijs ze een windpark willen aanleggen in de Noordzee, konden ze nu een 'bod' inleggen tegen welke prijs ze hun kolencentrale willen sluiten. Begin december werd bekend dat Riverstone zich wil laten uitkopen. De investeerder kon maximaal €240 mln krijgen. In een brief aan de Tweede Kamer schreef Wiebes dat de door Riverstone verlangde compensatie 'onder het maximum ligt'. Of en hoeveel Riverstone heeft verdiend, in nog geen twee jaar waarbij de centrale vooral uit stond, daarover zegt het bedrijf niets. Peter Feldhaus kan op dit moment geen commentaar geven, zegt een woordvoerder van het PR bureau. Hij zit in allerlei gesprekken en onderhandelingen. Nu praten is 'onmogelijk'. Het is dus even afwachten. Al lijkt het definitieve einde van de kolencentrale, neergezet met de uitdrukkelijke belofte van de revolutionaire CO2-opslag die er nimmer kwam, waar de aanvankelijke eigenaar een enorm verlies op leed en die bij opening eigenlijk al achterhaald was, nu toch echt nabij. Waarbij de investeerder mogelijk een lucratieve deal heeft met het sluiten van een toch al kapotte centrale.'De bouw was terecht' Laurens-Jan Brinkhorst wordt wel gezien als de vader van liberalisering van de Nederlandse energiemarkt. Hij is de minister die indertijd aanstuurde op de komst van de kolencentrales. 'Ik heb geen spijt van de kolencentrales', zei hij in de zomer van 2019 in gesprek met het FD. 'Wind en zon stonden toen nog echt in de kinderschoenen. We gingen de nieuwe kolencentrales bouwen. Die zijn relatief schoon. En je kunt er ook nog biomassa in stoken. Nieuwe kolencentrales, dat was geen partijpolitiek.' Was het, met de kennis van nu, een ongelukkig besluit? 'Er zijn gewoon nieuwe doelstellingen gekomen. Dat kan', zei Brinkhorst, verwijzend naar het Klimaatakkoord van Parijs. Zijn eigen partij, D66, is een pleitbezorger van snelle sluiting. 'Ik verzet me niet tegen die doelstelling. Ik wil alleen het beeld rechtzetten dat de kolencentrales onterecht zijn geopend.' Wel pleitte hij voor compensatie. 'Want toen ze werden gebouwd, was het niet de bedoeling dat ze na vijftien jaar dicht zouden gaan. Maar ik ga niet over bedragen. Dat is aan de politiek.' Originele link van het artikel: fd.nl/weekend/1367739/requiem-voor-ee...
Eneco biedt op groot Deens offshorewindpark Bert van Dijk 11:00 Energiebedrijf Eneco is een van de zes bieders in een aanbesteding voor de aanleg van het grootste offshorewindpark in Denemarken. Dat heeft de Deense overheid donderdag bekendgemaakt. Eneco trekt samen op met de Deense partner European Energy, die al veel zon- en windparken ontwikkelt. Beide bedrijven hebben voor deze aanbesteding een nieuwe joint venture opgericht: Swan Wind. Een van drie grote offshoreparken De aanbesteding betreft het windpark Thor, dat 20 kilometer uit de kust in de Noordzee, ten westen van Denemarken, zal worden gebouwd. Het krijgt een omvang van 800 megawatt tot maximaal 1 gigawatt en moet tussen 2025 en 2027 worden aangesloten op het Deense elektriciteitsnet. Thor is de eerste van drie grote offshoreparken die volgens het Deense energieakkoord moeten worden gebouwd. De Deense overheid verwacht eind dit jaar de winnaar van de aanbesteding te kunnen bekendmaken. Zes partijen bieden mee Naast Swan Wind doen nog vijf partijen mee in de bieding: een consortium van het Ierse SSE Renewables, Copenhagen Infrastructure Partners en het Zweedse Andel Holding, het Duitse energiebedrijf RWE, het Deense Orsted, het Franse olie- en gasconcern Total samen met het Spaanse Iberdrola, en tenslotte het Zweedse Vattenfall. Het is voor het eerst dat in de aanbesteding ook de verbinding van het park met het vasteland, inclusief het stopcontact op zee, wordt meegenomen. De Deense regering schat de totale investeringskosten voor het project op omgerekend €2 mrd. Eneco won in Nederland samen met Shell een aantal jaar geleden de aanbesteding voor het offshorewindpark Borssele 3+4, dat dit jaar zal worden opgeleverd. Het bedrijf is ook eigenaar van offshore windparken Amalia en Luchterduinen en het won de tender voor windpark Hollandse Kust Noord. In België heeft het bedrijf ook offshore windparken. Originele link van het artikel: fd.nl/ondernemen/1370612/eneco-biedt-...
'Bijna 80 procent Nederlandse zonneparken in buitenlandse handen' Gepubliceerd op 16 januari 2021 07:15 | Views: 811 DEN HAAG (ANP) - Van de 33 grootste zonneparken in Nederland is inmiddels 79 procent in buitenlandse handen, blijkt volgens het AD uit eigen onderzoek. Hierdoor verdwijnt tot 889 miljoen euro aan subsidiegeld naar het buitenland. Vooral Duitse, Chinese, Engelse en Scandinavische projectontwikkelaars en investeringsfondsen bouwen zonneparken op Nederlandse grond of kopen Nederlandse zonneparken op. "Er is een explosieve toename van zonneparken die vrijwel allemaal in handen komen van buitenlandse investeerders", zegt Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid aan de Erasmus Universiteit in het AD. "Onze subsidies zijn een melkkoe voor deze investeerders. Het levert ze hoge rendementen op, die ook nog eens weglekken naar het buitenland. Ze verdienen veel geld dat eigenlijk voor de regio bedoeld is." Het aantal zonneparken in Nederland neemt snel toe. De afgelopen jaren werden al tientallen parken gebouwd en de komende jaren komen daar nog honderden bij. Het gaat om zowel kleine zonneparken van enkele hectares, als grote parken met een omvang van soms meer dan vijftig voetbalvelden. Volgens het AD bieden projectontwikkelaars soms tot wel 10.000 euro per hectare aan landeigenaren, vaak boeren. Boeren die 25 hectare land verpachten ontvangen hierdoor jaarlijks al snel zo'n 200.000 euro. Subsidies Veel projectontwikkelaars zouden voor Nederland kiezen vanwege de miljarden euro’s aan subsidies die de Nederlandse overheid verstrekt. "Het is een vechtmarkt met heel veel concurrentie", zegt Egbert Ludwig in de krant. Hij is directeur van Bronnen VanOns, een coöperatieve ontwikkelaar van wind- en zonneparken die wil dat de duurzame energieproductie voor de helft in handen komt van de lokale bevolking. De lucratieve subsidies zijn volgens Ludwig de enige reden voor commerciële ontwikkelaars om zonneparken te bouwen. "De overheid strooit zo kwistig met geld dat je er een prachtige businesscase mee hebt, met rendementen tot soms wel 15 procent. Het gevolg is dat tientallen projectontwikkelaars opduiken, als bijen op de honingpot. Ook dubieuze partijen die het niet zo goed voor hebben met de omgeving. Aan bewonersparticipatie hebben zij geen boodschap. Hun enige motivatie is zoveel mogelijk geld verdienen." Deze Nederlandse zonnevelden die in buitenlandse handen zijn krijgen samen tot bijna 1,1 miljard euro subsidie. 83 procent daarvan, zo'n 889 miljoen euro, verdwijnt naar het buitenland. Van de 29 grootste zonneparken die de komende jaren gebouwd worden is volgens het AD ruim de helft (52 procent) in buitenlands bezit. Het gaat om maximaal 506 miljoen euro subsidie. De verwachting is dat dit percentage nog zal stijgen, omdat investeringsfondsen zonneparken meestal pas overnemen nadat ze gebouwd zijn.
'Groene stroom van duurzame leverancier wint terrein' Gepubliceerd op 18 januari 2021 07:32 | Views: 130 DEN HAAG (ANP) - Steeds meer Nederlanders kiezen voor duurzame stroom van leveranciers die op alle vlakken een duurzaam beleid voeren. Dan gaat het niet alleen om het duurzaam opwekken van energie. Ook het investeringsbeleid moet duurzaam zijn, meldt de Consumentenbond. Voor consumenten is het vaak moeilijk te achterhalen of hun energie wel echt duurzaam is. De Consumentenbond beoordeelt om die reden jaarlijks stroomleveranciers op inkoop en levering van stroom, maar ook op investeringsbeleid. Volgens de bond kiest momenteel 28 procent van de huishoudens voor een energieleverancier die minstens een 8 scoort in het duurzaamheidsonderzoek van de organisatie. "Levert een bedrijf groene stroom, maar investeert het tegelijkertijd volop in fossiele brandstof, dan is dat terug te zien in een lagere beoordeling", legt Sandra Molenaar, directeur van de Consumentenbond uit. " We spelen hiermee in op de behoefte van consumenten aan een voordelig energiecontract dat gegarandeerd groen is." Groei In 2020 was groene stroom en een duurzame energieleverancier voor 21 procent van de consumenten een belangrijke reden om te wisselen van aanbieder. In 2019 was dat nog 17 procent, aldus de bond die naar eigen zeggen put uit cijfers van de Autoriteit Consument & Markt. Energievergelijkingssite Gaslicht.com zag eerder ook al een groei van het aantal overstappers, waarbij naast de financiële besparing ook duurzaamheid een steeds grotere rol speelt bij de keuze van consumenten. Volgens Gaslicht.com wordt ook steeds vaker bewust voor groene stroom uit Nederland gekozen. Ook het percentage overstappers met zonnepanelen is aanzienlijk toegenomen.
Energiewende Duitsland kost miljarden meer Bert van Dijk 17 jan Door de lage elektriciteitsprijs zijn de subsidieverplichtingen in Duitsland voor groene energie het afgelopen jaar zo sterk gestegen dat er miljarden euro's extra nodig zijn voor de financiering ervan. Dat blijkt uit het recente jaaroverzicht van de zogenoemde EEG-Umlage. Dat is de heffing op stroom die alle huishoudens in Duitsland moeten betalen en waarmee de producenten van groene stroom worden gesubsidieerd. Groene energieproducenten krijgen in Duitsland namelijk een hogere prijs gegarandeerd dan de marktprijs. Duitsland wil daarmee de uitbouw van hernieuwbare energie stimuleren. Vorig jaar kwam er ruim €24,5 mrd binnen aan heffingen van stroomverbruikers, maar bedroegen de subsidiebetalingen aan de producenten van groene stroom bijna €30,9 mrd, een recordtekort van €6,4 mrd. In 2019 was het tekort nog ruim €2,5 mrd. Ook voor dit jaar wordt een tekort verwacht, zo waarschuwde de Duitse regering al in oktober. Regering stort euro €11 mrd bij Het recordtekort over 2020 zou normaal gesproken moeten leiden tot een verhoging van de heffing in 2021 met 45%, maar de Duitse regering heeft in oktober besloten de heffing te bevriezen en zelfs licht te verlagen na 2021 om huishoudens te ontzien in de huidige coronapandemie. De Duitse regering heeft daarvoor de wet gewijzigd en stort ongeveer € 11 mrd op de EEG-bankrekening om de heffing voor stroomafnemers op 6,5 cent per kilowattuur te houden. Die heffing is de afgelopen jaren sterk gestegen: sinds 2010 al met 230%. Duitsland verhoogt ook de liquiditeitsreserve voor de EEG-rekening met 2%-punt naar 10% om het verhoogde risico van lage elektriciteitsprijzen te weerspiegelen in de huidige coronapandemie. Stroomprijs Duitsland behoort tot de hoogste in Europa S&P Global schat dat Duitse stroomverbruikers zo'n €500 mrd hebben betaald, sinds het heffingensysteem begon in 2000. De energierekening van Duitse huishoudens behoort volgens S&P tot de hoogste in Europa. De hoge lasten zijn een bron van zorg voor het Duitse kabinet. De Duitse minister van economische zaken, Peter Altmaier, heeft daarom meer maatregelen aangekondigd om de stijgende stroomprijs in te dammen. 'Mijn doel is om de EEG-heffing in de komende vijf jaar stapsgewijs te verlagen en uiteindelijk helemaal af te schaffen', zei hij afgelopen week in de Duitse zakenkrant Handelsblatt. Prijzen lager dan was verwacht De sterke stijging van de subisidieverplichting komt door de lager dan verwachte elektriciteitsprijs op de groothandelsmarkt. Die is weer het gevolg van sterk toegenomen hernieuwbare energieproductie en afgenomen vraag naar stroom als gevolg van de coronapandemie. 'Uiteraard zijn de prognoses niet altijd correct', zegt een woordvoerder van Tennet. Als een van de netbeheerders in Duitsland berekent Tennet volgens de Duitse wet op hernieuwbare energie, de benodigde EEG-heffing. 'Vooral de prijzen ontwikkelden zich de afgelopen twee jaar niet zoals voorspeld. De veronderstelde prijzen waren tot €15 per megawattuur hoger dan op de dagmarkt. De meeste subsidies zijn afhankelijk van de dagmarktprijzen: hoe hoger die rijzen, des te lager de subsidies.' Met de miljardenstorting door de Duitse overheid is het fonds voorlopig weer gevuld. 'Zolang de energieprijzen niet verder dalen gaan we ervan uit dat de bankrekening een klein beetje positief blijft', laat de woordvoerder weten. De tekorten hebben geen invloed op winst- en verliesrekening van Tennet. Originele link van het artikel: fd.nl/economie-politiek/1370559/energ...
Plan om stroomstoringen te voorkomen goedgekeurd door ACM Gepubliceerd op 18 januari 2021 10:01 | Views: 793 DEN HAAG (ANP) - De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft een plan om stroomstoringen zoveel mogelijk te voorkomen goedgekeurd van landelijk netbeheerder TenneT. Zo gaat het bedrijf medewerkers beter opleiden en het stroomnetwerk beter beveiligen en onderhouden. Aanleiding voor de maatregelen is een stroomstoring in de omgeving van Eindhoven op 17 juni 2018. De ACM deed onderzoek naar die storing en heeft TenneT gevraagd om problemen structureel aan te pakken zodat de leveringszekerheid wordt vergroot. TenneT werkt volgens de toezichthouder ook aan het sneller oplossen van storingen. Dat doet de netbeheerder onder meer door investeringen in de netten te doen. TenneT beheert de hoogspanningsnetten in Nederland en in grote delen van Duitsland.
RWE is Expanding Onshore Wind Farm Portfolio RWE already operates onshore wind parks with a total installed capacity of approximately 650 MW in Germany. Currently, the company is constructing the Juchen A44n cooperative wind farm 27 MW in collaboration with NEW Re and the City of Juchen. Six wind turbines are being erected on recultivated land, which was previously part of the Garzweiler opencast mine. Commissioning is planned for spring. RWE is also continuously expanding its international wind portfolio of more than 6 gigawatts. In addition to the domestic market in Germany, the company is currently constructing onshore wind farms in the US, the Netherlands, Poland, Sweden, Italy and the UK. Source - Strategic Research Institute
Nordex Bags 33 Wind Turbine Order from wpd in Finland Nordex Group received another order for N163/5.X turbines in the Delta4000 series in December 2020. wpd placed an order with the Nordex Group for 33 turbines for the 188 MW Karhunnevankangas project in Finland. The order also includes a Premium Service contract covering a period of 15 years and an option to extend by a further five years. Installation and completion of the wind farm in the north of Ostrobothnia in western Finland is scheduled for 2022. The turbines will be supplied in a project-specific operating mode of 5.7 MW, resulting in a total output for the wind farm of 188 MW. For the first time the Nordex Group will be installing the turbines on tubular steel towers with a hub height of 159 metres. The height of the rotor blade tips of 240 metres means that the turbines reach higher wind strata with less turbulence at the site, which is located near the coast. Source - Strategic Research Institute
Duitsland betreurt sancties tegen Russisch pijplegschip Gepubliceerd op 19 januari 2021 07:42 | Views: 39 Royal Dutch Shell A 18 jan 16,65 0,00 (0,00%) BERLIJN (ANP/RTR) - De Duitse regering betreurt de sancties die de Verenigde Staten hebben aangekondigd tegen een Russisch pijplegschip en diens eigenaar. Dat heeft het Duitse ministerie van Economische Zaken laten weten, nadat het door de VS op de hoogte was gebracht. Het schip Fortuna is betrokken bij de aanleg van de omstreden gaspijplijn Nord Stream 2 van Rusland naar Duitsland. Het is nog niet duidelijk wat de strafmaatregelen precies inhouden. Duitsland had onlangs juist toestemming gegeven voor de hervatting van het project waarmee capaciteit van de bestaande Nord Stream-gaspijplijn onder de Oostzee wordt verdubbeld. De Amerikaanse overheid wil echter dat Europa zich losmaakt van de afhankelijkheid van Russisch gas, omdat de Russen daarmee invloed hebben in West-Europa. Washington dreigde al herhaaldelijk met sancties voor bedrijven die bij de aanleg van de pijplijn betrokken zijn. Onder meer olie- en gasconcern Shell is betrokken bij Nord Stream 2, dat al bijna voltooid is. Ook Europese landen als Polen en Oekraïne zijn fel tegen het project. De Duitse regering stelt juist dat de gaspijplijn zorgt voor een directe en zekere energietoevoer.
'Industriebedrijf Bilfinger stapt uit gaspijplijn Nord Stream 2' Gepubliceerd op 19 januari 2021 15:23 | Views: 78 Royal Dutch Shell A 15:12 16,73 +0,09 (+0,52%) BERLIJN (ANP) - Een groot Duits industrieconcern stapt uit de omstreden gaspijpleiding Nord Stream 2 vanwege de dreigende sancties van de Verenigde Staten tegen bedrijven die betrokken zijn bij het project. Dat meldde de Duitse krant Bild. Naar verluidt gaat het om het bedrijf Bilfinger. Bilfinger levert apparatuur voor onder meer het regelen van temperatuur van gas dat wordt vervoerd via de pijpleiding die vanuit Rusland via de Oostzee naar Duitsland loopt. De pijpleiding is al voor het grootste deel klaar. De VS zijn tegen de pijpleiding, omdat Moskou daarmee meer invloed in West-Europa zou krijgen. Eerder deze week werd bekend dat Washington sancties wil gaan opleggen aan een Russisch pijplegschip en diens eigenaar KVT-RUS, die betrokken zijn bij de aanleg. Wat de strafmaatregelen precies inhouden, is niet naar buiten gebracht. De Duitse autoriteiten gaven onlangs juist weer toestemming om verder te gaan met het project, tot ergernis van de Amerikaanse regering. Bij Nord Stream 2 zijn veel bedrijven betrokken, waaronder olie- en gasconcern Shell. Ook landen als Polen en Oekraïne zijn fel tegen het project. De Duitse regering stelt juist dat de gaspijplijn zorgt voor een directe en zekere energietoevoer. Met Nord Stream 2 moet de capaciteit voor gasleveranties van Rusland aan Duitsland worden verdubbeld.
Nog even en Nederland is Europees koploper zonnepanelen De groei van het opgesteld vermogen van zonnepanelen in Nederland gaat zo hard, dat de Europese koppositie dit jaar van Duitsland kan worden overgenomen. De mijlpaal van 10 gigawatt is recent gepasseerd. De komende tien jaar kan het vermogen nog verdrievoudigen, verwacht het Planbureau voor de Leefomgeving. Stefan ten Teije 22-01-21, 07:30 Ondanks de coronacrisis groeide de Nederlandse zonnesector vorig jaar met maar liefst 41 procent. Volgens een trendrapport van onderzoeksbureau Dutch New Energy Research werd er voor 2,9 gigawatt aan zonnepanelen geïnstalleerd. Meer dan 1 miljoen huizen, oftewel één op de acht, heeft zonnepanelen op het dak liggen. Op Duitsland na is er geen enkel ander land met zoveel panelen per inwoner. ,,Het gaat bijzonder hard”, zegt Martien Visser, lector energietransitie van de Hanzehogeschool in Groningen. Hij denkt dat dit jaar Duitsland als huidige koploper ingehaald kan worden. ,,De 10 gigawatt is een mooie mijlpaal en komt in de buurt van wat Nederland op een dag gemiddeld aan stroom verbruikt, namelijk zo'n 13 tot 14 gigawatt. Let wel: opgesteld vermogen is iets anders dan wat de zonnepanelen daadwerkelijk opwekken. Invalshoeken, weersomstandigheden, schaduw en dag/nacht hebben invloed op de hoeveelheid energie die wordt omgezet. Toch was het aandeel zonnestroom in het Nederlandse elektriciteitsverbruik vorig jaar al bijna 7 procent.” Nederland is de afgelopen jaren Denemarken, Verenigd Koninkrijk en België gepasseerd in het aandeel zonnestroom. Duitsland ligt nog wel wat voor. © Martien Visser/Hanzehogeschool Groningen In 2020 waren consumenten meer thuis en groeide de bereidheid om de eigen woning te verbeteren, analyseert Rolf Heynen van Dutch New Energy. ,,Op huizen werd 1,1 gigawatt geïnstalleerd. Bedrijven voelden zich gesteund door ruimere subsidiedeadlines, waardoor 1,8 gigawatt vermogen werd toegevoegd op daken en zonneweides.” Subsidies zijn gunstig De zonnespurt is grotendeels te verklaren door gunstige subsidieregels in Nederland, zegt Martien Visser. Huizenbezitters kunnen de stroom die ze met hun eigen zonnepanelen opwekken salderen, waardoor ze praktisch geen belasting betalen. Ook kunnen ze de btw van 21 procent terugvragen. Bedrijven profiteren van gunstige SDE-subsidies. ,,Het is zo aantrekkelijk, dat bedrijven met lege daken soms worden benaderd met de vraag of hun dak vol mag worden gelegd met panelen. Die bedrijven krijgen er geld voor en hoeven verder niks te doen”, zegt Visser. Er is wel een belangrijke keerzijde van de groei, waar netbeheerders al meerdere malen voor hebben gewaarschuwd. Op hele zonnige dagen, wordt er mogelijk te veel stroom opgewekt en die piekbelasting kan het net niet aan. ,,Het is nu al zo dat sommige zonneweides deels moeten afschakelen op het moment dat de zon te hard schijnt”, aldus Visser. ,,Dat zal in de toekomst vaker voorkomen. De ontwikkeling van batterijen om die schone energie op te slaan gaat niet hard genoeg om het tempo van de groei van het aantal zonnepanelen bij te houden.” Voor meer en infographs, zie link:www.ad.nl/wonen/nog-even-en-nederland...
ENCAVIS Connects Talayuela Solar Project to Grid in Spain Wind and solar park operator Encavis AG has injected the first kilowatt hours into the Spanish high voltage grid from300 megawatts Talayuela solar park. Following the already successful grid connection of the major La Cabrera project with a generation capacity of around 200 MWp in September last year Spain will become the leader of ENCAVIS Groups' solar park portfolio with a generation capacity of around 500 MW. Source - Strategic Research Institute
Aantal posts per pagina:
20
50
100
Direct naar Forum
-- Selecteer een forum --
Koffiekamer
Belastingzaken
Beleggingsfondsen
Beursspel
BioPharma
Daytraders
Garantieproducten
Opties
Technische Analyse
Technische Analyse Software
Vastgoed
Warrants
10 van Tak
4Energy Invest
Aalberts
AB InBev
Abionyx Pharma
Ablynx
ABN AMRO
ABO-Group
Acacia Pharma
Accell Group
Accentis
Accsys Technologies
ACCSYS TECHNOLOGIES PLC
Ackermans & van Haaren
ADMA Biologics
Adomos
AdUX
Adyen
Aedifica
Aegon
AFC Ajax
Affimed NV
ageas
Agfa-Gevaert
Ahold
Air France - KLM
Airspray
Akka Technologies
AkzoNobel
Alfen
Allfunds Group
Allfunds Group
Almunda Professionals (vh Novisource)
Alpha Pro Tech
Alphabet Inc.
Altice
Alumexx ((Voorheen Phelix (voorheen Inverko))
AM
Amarin Corporation
Amerikaanse aandelen
AMG
AMS
Amsterdam Commodities
AMT Holding
Anavex Life Sciences Corp
Antonov
Aperam
Apollo Alternative Assets
Apple
Arcadis
Arcelor Mittal
Archos
Arcona Property Fund
arGEN-X
Aroundtown SA
Arrowhead Research
Ascencio
ASIT biotech
ASMI
ASML
ASR Nederland
ATAI Life Sciences
Atenor Group
Athlon Group
Atrium European Real Estate
Auplata
Avantium
Axsome Therapeutics
Azelis Group
Azerion
B&S Group
Baan
Ballast Nedam
BALTA GROUP N.V.
BAM Groep
Banco de Sabadell
Banimmo A
Barco
Barrick Gold
BASF SE
Basic-Fit
Basilix
Batenburg Beheer
BE Semiconductor
Beaulieulaan
Befimmo
Bekaert
Belgische aandelen
Beluga
Beter Bed
Bever
Binck
Biocartis
Biophytis
Biosynex
Biotalys
Bitcoin en andere cryptocurrencies
bluebird bio
Blydenstijn-Willink
BMW
BNP Paribas S.A.
Boeing Company
Bols (Lucas Bols N.V.)
Bone Therapeutics
Borr Drilling
Boskalis
BP PLC
bpost
Brand Funding
Brederode
Brill
Bristol-Myers Squibb
Brunel
C/Tac
Campine
Canadese aandelen
Care Property Invest
Carmila
Carrefour
Cate, ten
CECONOMY
Celyad
CFD's
CFE
CGG
Chinese aandelen
Cibox Interactive
Citygroup
Claranova
CM.com
Co.Br.Ha.
Coca-Cola European Partners
Cofinimmo
Cognosec
Colruyt
Commerzbank
Compagnie des Alpes
Compagnie du Bois Sauvage
Connect Group
Continental AG
Corbion
Core Labs
Corporate Express
Corus
Crescent (voorheen Option)
Crown van Gelder
Crucell
CTP
Curetis
CV-meter
Cyber Security 1 AB
Cybergun
D'Ieteren
D.E Master Blenders 1753
Deceuninck
Delta Lloyd
DEME
Deutsche Cannabis
DEUTSCHE POST AG
Dexia
DGB Group
DIA
Diegem Kennedy
Distri-Land Certificate
DNC
Dockwise
DPA Flex Group
Draka Holding
DSC2
DSM
Duitse aandelen
Dutch Star Companies ONE
Duurzaam Beleggen
DVRG
Ease2pay
Ebusco
Eckert-Ziegler
Econocom Group
Econosto
Edelmetalen
Ekopak
Elastic N.V.
Elia
Endemol
Energie
Energiekontor
Engie
Envipco
Erasmus Beursspel
Eriks
Esperite (voorheen Cryo Save)
EUR/USD
Eurobio
Eurocastle
Eurocommercial Properties
Euronav
Euronext
Euronext
Euronext.liffe Optiecompetitie
Europcar Mobility Group
Europlasma
EVC
EVS Broadcast Equipment
Exact
Exmar
Exor
Facebook
Fagron
Fastned
Fingerprint Cards AB
First Solar Inc
FlatexDeGiro
Floridienne
Flow Traders
Fluxys Belgium D
FNG (voorheen DICO International)
Fondsmanager Gezocht
ForFarmers
Fountain
Frans Maas
Franse aandelen
FuelCell Energy
Fugro
Futures
FX, Forex, foreign exchange market, valutamarkt
Galapagos
Gamma
Gaussin
GBL
Gemalto
General Electric
Genfit
Genmab
GeoJunxion
Getronics
Gilead Sciences
Gimv
Global Graphics
Goud
GrandVision
Great Panther Mining
Greenyard
Grolsch
Grondstoffen
Grontmij
Guru
Hagemeyer
HAL
Hamon Groep
Hedge funds: Haaien of helden?
Heijmans
Heineken
Hello Fresh
HES Beheer
Hitt
Holland Colours
Homburg Invest
Home Invest Belgium
Hoop Effektenbank, v.d.
Hunter Douglas
Hydratec Industries (v/h Nyloplast)
HyGear (NPEX effectenbeurs)
HYLORIS
Hypotheken
IBA
ICT Automatisering
Iep Invest (voorheen Punch International)
Ierse aandelen
IEX Group
IEX.nl Sparen
IMCD
Immo Moury
Immobel
Imtech
ING Groep
Innoconcepts
InPost
Insmed Incorporated (INSM)
IntegraGen
Intel
Intertrust
Intervest Offices & Warehouses
Intrasense
InVivo Therapeutics Holdings Corp (NVIV)
Isotis
JDE PEET'S
Jensen-Group
Jetix Europe
Johnson & Johnson
Just Eat Takeaway
Kardan
Kas Bank
KBC Ancora
KBC Groep
Kendrion
Keyware Technologies
Kiadis Pharma
Kinepolis Group
KKO International
Klépierre
KPN
KPNQwest
KUKA AG
La Jolla Pharmaceutical
Lavide Holding (voorheen Qurius)
LBC
LBI International
Leasinvest
Logica
Lotus Bakeries
Macintosh Retail Group
Majorel
Marel
Mastrad
Materialise NV
McGregor
MDxHealth
Mediq
Melexis
Merus Labs International
Merus NV
Microsoft
Miko
Mithra Pharmaceuticals
Montea
Moolen, van der
Mopoli
Morefield Group
Mota-Engil Africa
MotorK
Moury Construct
MTY Holdings (voorheen Alanheri)
Nationale Bank van België
Nationale Nederlanden
NBZ
Nedap
Nedfield
Nedschroef
Nedsense Enterpr
Nel ASA
Neoen SA
Neopost
Neovacs
NEPI Rockcastle
Netflix
New Sources Energy
Neways Electronics
NewTree
NexTech AR Solutions
NIBC
Nieuwe Steen Investments
Nintendo
Nokia
Nokia OYJ
Nokia Oyj
Novacyt
NOVO-NORDISK AS
NPEX
NR21
Numico
Nutreco
Nvidia
NWE Nederlandse AM Hypotheek Bank
NX Filtration
NXP Semiconductors NV
Nyrstar
Nyxoah
Océ
OCI
Octoplus
Oil States International
Onconova Therapeutics
Ontex
Onward Medical
Onxeo SA
OpenTV
OpGen
Opinies - Tilburg Trading Club
Opportunty Investment Management
Orange Belgium
Oranjewoud
Ordina Beheer
Oud ForFarmers
Oxurion (vh ThromboGenics)
P&O Nedlloyd
PAVmed
Payton Planar Magnetics
Perpetuals, Steepeners
Pershing Square Holdings Ltd
Personalized Nursing Services
Pfizer
Pharco
Pharming
Pharnext
Philips
Picanol
Pieris Pharmaceuticals
Plug Power
Politiek
Porceleyne Fles
Portugese aandelen
PostNL
Priority Telecom
Prologis Euro Prop
ProQR Therapeutics
PROSIEBENSAT.1 MEDIA SE
Prosus
Proximus
Qrf
Qualcomm
Quest For Growth
Rabobank Certificaat
Randstad
Range Beleggen
Recticel
Reed Elsevier
Reesink
Refresco Gerber
Reibel
Relief therapeutics
Renewi
Rente en valuta
Resilux
Retail Estates
RoodMicrotec
Roularta Media
Royal Bank Of Scotland
Royal Dutch Shell
RTL Group
RTL Group
S&P 500
Samas Groep
Sapec
SBM Offshore
Scandinavische (Noorse, Zweedse, Deense, Finse) aandelen
Schuitema
Seagull
Sequana Medical
Shurgard
Siemens Gamesa
Sif Holding
Signify
Simac
Sioen Industries
Sipef
Sligro Food Group
SMA Solar technology
Smartphoto Group
Smit Internationale
Snowworld
SNS Fundcoach Beleggingsfondsen Competitie
SNS Reaal
SNS Small & Midcap Competitie
Sofina
Softimat
Solocal Group
Solvac
Solvay
Sopheon
Spadel
Sparen voor later
Spectra7 Microsystems
Spotify
Spyker N.V.
Stellantis
Stellantis
Stern
Stork
Sucraf A en B
Sunrun
Super de Boer
SVK (Scheerders van Kerchove)
Syensqo
Systeem Trading
Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC)
Technicolor
Tele Atlas
Telegraaf Media
Telenet Groep Holding
Tencent Holdings Ltd
Tesla Motors Inc.
Tessenderlo Group
Tetragon Financial Group
Teva Pharmaceutical Industries
Texaf
Theon International
TherapeuticsMD
Thunderbird Resorts
TIE
Tigenix
Tikkurila
TINC
TITAN CEMENT INTERNATIONAL
TKH Group
TMC
TNT Express
TomTom
Transocean
Trigano
Tubize
Turbo's
Twilio
UCB
Umicore
Unibail-Rodamco
Unifiedpost
Unilever
Unilever
uniQure
Unit 4 Agresso
Univar
Universal Music Group
USG People
Vallourec
Value8
Value8 Cum Pref
Van de Velde
Van Lanschot
Vastned
Vastned Retail Belgium
Vedior
VendexKBB
VEON
Vermogensbeheer
Versatel
VESTAS WIND SYSTEMS
VGP
Via Net.Works
Viohalco
Vivendi
Vivoryon Therapeutics
VNU
VolkerWessels
Volkswagen
Volta Finance
Vonovia
Vopak
Warehouses
Wave Life Sciences Ltd
Wavin
WDP
Wegener
Weibo Corp
Wereldhave
Wereldhave Belgium
Wessanen
What's Cooking
Wolters Kluwer
X-FAB
Xebec
Xeikon
Xior
Yatra Capital Limited
Zalando
Zenitel
Zénobe Gramme
Ziggo
Zilver - Silver World Spot (USD)
Indices
AEX
881,78
+0,30%
EUR/USD
1,0776
-0,12%
FTSE 100
7.952,62
+0,26%
Germany40^
18.505,40
+0,15%
Gold spot
2.234,24
0,00%
NY-Nasdaq Composite
16.379,46
-0,12%
Stijgers
Dalers