Recessies, hoge werkloosheid, geopolitiek gekibbel en regionale conflicten, overal hoorde men slecht nieuws deze zomer. Maar ondanks alle negatieve verhalen zitten wereldwijde aandelen sinds eind maart in de lift – en veel financiële commentatoren die we volgen zijn stomverbaasd over de kennelijke discrepantie. Naar het oordeel van Fisher Investments Nederland hebben aandelen geen perfecte wereld nodig – en zelfs geen goed nieuws – om te stijgen.
Wereldwijde financiële publicaties waarschuwen veelvuldig dat aandelen zullen gaan dalen onder invloed van bepaalde nieuwsberichten. Gangbare voorbeelden zijn zwakke economische cijfers, zoals een rapport dat melding maakt van een laag bbp (bruto binnenlands product, een maatstaf van de overheid voor de economische output). Sommigen denken dat politieke ontwikkelingen – bijvoorbeeld wanneer een bepaalde politicus of politieke partij aan de macht komt – aandelen schade kunnen berokkenen. Anderen waarschuwen dat menselijke tragedies, zoals natuurrampen of terroristische aanslagen, markten in de problemen kunnen brengen. Onderzoek van Fisher Investments Nederland toont aan dat de werkelijkheid complexer is. We zeggen niet dat slecht nieuws geen gevolgen heeft voor aandelen. Als er bijvoorbeeld een wereldoorlog uitbrak, dan zouden aandelen daar waarschijnlijk negatief op reageren. En een zorgwekkend artikel kan het beleggerssentiment ondermijnen, en kortstondige dalingen in de hand werken. Maar in bullmarkten (lange perioden van over het algemeen stijgende aandelenmarkten) vormen deze negatieve geluiden een verschijnsel dat door velen wordt aangeduid als een 'muur van zorgen', waar aandelen tegenop klimmen. Ze vormen de pessimistische context die Sir John Templeton in zijn beroemde citaat als volgt schetst: "Bullmarkten worden geboren uit pessimisme, groeien door scepticisme, rijpen door optimisme en sterven door euforie."
Eén reden waarom slecht nieuws het rendement van aandelen niet steevast nadelig beïnvloedt is dat ze naar het oordeel van Fisher Investments Nederland algemeen bekende informatie op een efficiënte manier verwerken – hetgeen betekent dat ze informatie snel vertalen in aandelenkoersen. Tot die informatie behoren meningen van deskundigen, voorspellingen van analisten en andere interpretaties van het nieuws – die stuk voor stuk ten grondslag liggen aan de verwachtingen en beslissingen van beleggers. Behalve beleggers van vlees en bloed die het nieuws volgen en erop inspelen, zijn er ook computeralgoritmen die op basis van diverse gegevens automatische beurstransacties verrichten. Deze programma's – die de voorkeuren van hun menselijke uitvinders weerspiegelen – kunnen onmiddellijk effecten kopen of verkopen op basis van een heleboel verschillende factoren, uiteenlopend van marktvolatiliteit tot verhalen die de ronde doen op sociale media. Door deze ogenblikkelijke en doorlopende informatieverwerking zijn de zaken waar iedereen over praat al in de aandelenkoersen verwerkt. Wanneer een belegger op enig moment ergens bang voor is, hebben andere beleggers daar hoogstwaarschijnlijk al op gereageerd – en hun beleggingsstrategie er al aan aangepast. Sommigen kopen terwijl anderen verkopen, waardoor koersen een uitvloeisel zijn van alle concurrerende meningen en voorspellingen. De markt velt vervolgens een oordeel over de vraag of deze gevreesde zaken in de nabije toekomst daadwerkelijk een wezenlijk risico inhouden voor bedrijfswinsten.
Neem de resultaten van Amerikaanse bedrijven over het tweede kwartaal – de periode waarin beursgenoteerde bedrijven hun omzet- en winstcijfers over april, mei en juni publiceren. Voordat de publicaties officieel van start gingen, schatte FactSet dat de winsten van S&P 500-bedrijven met -43,8% zouden kelderen ten opzichte van dezelfde periode in 2019.i De voornaamste reden was alom bekend: de door overheden geïnitieerde, wereldwijde economische lockdowns om Covid-19 tegen te gaan leidden ertoe dat de bedrijvigheid over de hele wereld abrupt een halt werd toegeroepen. Toen dit gebeurde, waarschuwden diverse bedrijven dat hun winsten zouden kelderen, en analisten extrapoleerden deze waarschuwingen naar het hele Amerikaanse bedrijfsleven. Deze informatie bepaalde de verwachtingen van beleggers nog voordat bedrijven hun tweedekwartaalcijfers bekendmaakten – dus de officiële bevestiging van het slechte nieuws kwam niet als een verrassing. In juni en juli was het resultatenseizoen in volle gang: 62% van de bedrijven publiceert zijn resultaten over het tweede kwartaal per 31 juli.ii Uit de cijfers bleek dat de winst van S&P 500-bedrijven met -35,8% was gedaald.iii Gedurende deze periode stegen de markten echter met 7,7%.iv De slechte winstcijfers bevestigden de schade die markten reeds hadden ingeprijsd tijdens de daling van afgelopen winter.
Een soortgelijke redenering geldt naar ons idee voor bbp-ramingen. Vanaf het moment dat de lockdowns begonnen, waarschuwden financiële commentatoren voor een forse economische krimp. Dit was naar ons idee onlosmakelijk verbonden met wat de markten in februari en maart hadden ingeprijsd. Professionele bbp-prognoses voor het tweede kwartaal deden al maanden de ronde, en waren stuk voor stuk rampzalig. Tegen de tijd dat Eurostat officieel berichtte dat het bbp in de eurozone in het tweede kwartaal met -12,1% k-o-k was gekrompen, was dat ook niet meer dan een bevestiging van wat iedereen al had zien aankomen.v
Onderzoek door Fisher Investments Nederland wijst uit dat aandelen toekomstgericht zijn en zich vooral laten leiden door de economische en politieke factoren die in de komende 3 tot 30 maanden van invloed zullen zijn op de bedrijfswinsten – en niet door de dagelijkse onheilstijdingen. Verwachtingen van beleggers worden echter grotendeels bepaald door sentiment, en het nieuws is vaak een afspiegeling van het heersende sentiment. Zo is het sentiment in vroege bullmarkten doorgaans overwegend pessimistisch. Financiële krantenkoppen waarschuwen vaak dat de marktrally niet duurzaam is of dat een nieuwe bearmarkt op de loer ligt – in de trant van de waarschuwingen die we nu zien. Wijdverbreid pessimisme tempert de verwachtingen. Als de werkelijkheid minder erg blijkt te zijn dan gevreesd, zou de daaruit voortvloeiende opluchting een positieve verrassing kunnen zijn die de aandelenkoersen opstuwt – hetgeen veel voorkomt in vroege bullmarkten. Fisher Investments Nederland denkt dat beleggers er goed aan doen na te gaan hoe het nieuws aansluit op de verwachtingen.
__________________________________________
i Bron: FactSet, situatie op 26/06/2020.
ii Bron: FactSet, situatie op 11/08/2020.
iii Ibid.
iv Ibid. S&P 500 Total Return Index, 31/05/2020–31/07/2020. Weergegeven in Amerikaanse dollar. Wisselkoersschommelingen tussen de Amerikaanse dollar en de euro kunnen leiden tot hogere of lagere beleggingsrendementen.
v Bron: Eurostat, 11/08/2020.