De wereldwijde aandelenmarkten hebben deze herfst duizelingwekkende recordhoogten bereikt, waarmee de 10,5 jaar oude bullmarkt nog altijd voortduurt.i
Uit gesprekken met beleggers maken we op dat hoe langer de huidige bullmarkt aanhoudt, des te vaker ze hoogtevrees krijgen als ze naar de aandelenkoersen kijken. De bearmarkt van 2007-2009 op de aandelenmarkten was een van de diepste en langste in de geschiedenis, en het lijkt ons stug dat iemand dat opnieuw wil doormaken.
Soms voelt het inderdaad alsof je maar één zware bearmarkt hoeft mee te maken om je financiële doelen in de verte te zien verdwijnen. Maar uit het historische rendement op de aandelenmarkten blijkt dat die redenering niet klopt.
Een bearmarkt meemaken kan een vreselijke ervaring zijn – en als u de daling ook maar iets kan afzwakken, is dat al de moeite waard. Uit het verleden blijkt echter dat na iedere bearmarkt weer een bullmarkt komt. Mits u zowel in opwaartse als neerwaartse perioden belegd blijft, geloven we niet dat een bearmarkt een onoverkomelijke tegenslag is.
Historisch perspectief
De Amerikaanse S&P 500 heeft de langste staat van dienst en is daarom een goede basis om ons punt te maken. Als gevolg van schommelingen in de wisselkoers kan het rendement van Europese beleggers op Amerikaanse aandelen natuurlijk afwijken van het rendement in Amerikaanse dollar, maar toch is er een universele les uit deze lange geschiedenis te leren.
Betrouwbare cijfers gaan terug tot 1925, en sindsdien heeft de S&P 500 dertien bearmarkten gekend. Dat zijn onder andere de twee bearmarkten die vaak onder de noemer Grote Depressie worden samengenomen, het knappen van de dotcombubbel in 2000 en de kredietcrisis van 2008. Deze dertien bearmarkten duurden gemiddeld 21 maanden, met een gemiddelde piek-tot-dal-daling van -40%.ii
Dat is vrij pijnlijk, op zijn zachtst gezegd. Maar in dezelfde periode hadden we ook dertien volledige bullmarkten, waarbij de huidige bullmarkt niet eens is meegerekend. Deze duurden gemiddeld 57 maanden, met een gemiddelde stijging van 164%.iii In de meeste gevallen stegen de koersen in de bullmarkten genoeg om de tijdens de bearmarkt opgelopen verliezen te compenseren.
Crisis van de jaren 30
Eind oktober stond de financiële wereld stil bij het 90e jubileum van de beurskrach van 1929 op Wall Street, die wordt beschouwd als het beginpunt van de Grote Depressie.
Veel journalisten meldden dat het 25 jaar duurde voordat de Amerikaanse markten het niveau van vóór de beurskrach weer hadden bereikt. Dat getal is alleen gebaseerd op het koersrendement van de index, waarbij dividenden buiten beschouwing worden gelaten. Maar zelfs met herbelegde dividenden duurde het nog ruim 15 jaar.
Dit pijnlijk langgerekte herstelproces is echter de uitzondering, niet de regel. Alleen kijken naar de lengte van die periode geeft volgens ons geen volledig beeld van de situatie.
Medio 1932 ontstond er een nieuwe bullmarkt, en Amerikaanse aandelen waren begin 1937 al halverwege de eerdere piek.iv Maar toen de Federal Reserve de monetaire beleidskoers vervolgens drastisch verkrapte, droogde alle liquiditeit in het bancaire systeem op en veroorzaakte het beleid nog een recessie en een bearmarkt; dat is onze interpretatie.
Wij zijn ervan overtuigd dat de annexatie van Tsjecho-Slowaaks grondgebied door Nazi-Duitsland in het jaar daarop de markten dwong rekening te houden met Hitlers expansiedrift en de toenemende waarschijnlijkheid van wijdverbreide oorlog, waardoor de markten verder daalden. De aandelenkoersen begonnen pas in 1942 weer te stijgen. Al met al lijkt het ons uiterst onwaarschijnlijk dat beleggers vandaag de dag met dezelfde uitzonderlijke omstandigheden te maken krijgen.
5,6 jaar herstel
Beleggers hadden het in de rest van de geschiedenis beter. Het duurde gemiddeld maar 5,6 jaar voordat de markten weer op het piekniveau van vóór de daling waren, en dat is inclusief de Grote Depressie.v
Op zichzelf lijkt dit waarschijnlijk erg lang. Maar als u voor uw pensioen belegt, is 5,6 jaar waarschijnlijk een korte periode ten opzichte van uw beleggingshorizon – de tijd waarin uw vermogen moet groeien totdat u uw doelen hebt bereikt.
Als we van de huidige levensverwachting in Europa uitgaan, moet een belegger die nu de pensioenleeftijd nadert nog minstens twintig jaar met zijn of haar geld kunnen doen. Dat is lang genoeg om gemiddeld minstens twee bull- en bearmarkten mee te maken.vi Zolang u zowel in de bull- als in de bearmarkten belegd blijft en u een lange beleggingshorizon hebt, wijst de geschiedenis er sterk op dat u op lange termijn de vruchten van uw aandelenbeleggingen kunt plukken.
Uw toekomst
Natuurlijk bepaalt uw situatie wat het best voor u is, denk aan uw beleggingsdoelen voor de lange termijn, uw behoefte aan inkomsten, uw beleggingshorizon en uw risicotolerantie.
Als uw beleggingshorizon kort is – met andere woorden, u hebt uw geld binnen enkele jaren nodig – is het risico op een bearmarkt mogelijk te groot, en kan het verstandig zijn om in iets anders dan aandelen te beleggen. Als u al zenuwachtig wordt bij de gedachte aan een bearmarkt, kan het zijn dat beleggen in aandelen gewoon niets voor u is, omdat geen enkele beleggingsmaatschappij alle gevaren perfect uit de weg kan gaan.
Maar voor iedereen die twintig jaar, dertig jaar of nog langer voor zich heeft en een pensioen moet bekostigen: houd in het achterhoofd dat zelfs als u de volgende bearmarkt meemaakt, dat nog niet per se betekent dat uw financiële toekomst gevaar loopt.
__________________________________________
i Bron: FactSet, per 13/11/2019. Stelling gebaseerd op het rendement van de MSCI World-index met nettodividenden.
ii Bron: FactSet, per 30/06/2017. Stelling gebaseerd op het koersrendement van de S&P 500-index in Amerikaanse dollar, 06/09/1929-09/03/2009. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen leiden tot hogere of lagere beleggingsrendementen.
iii Ibid.
iv Bron: FactSet, per 30/06/2017. Stelling gebaseerd op het koersrendement van de S&P 500-index in Amerikaanse dollar, 01/06/1932–06/03/1937. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen leiden tot hogere of lagere beleggingsrendementen.
v Bron: FactSet, per 30/06/2017. Stelling gebaseerd op het koersrendement van de S&P 500-index in Amerikaanse dollar, 06/09/1929–31/12/2013. Wisselkoersschommelingen tussen de dollar en de euro kunnen leiden tot hogere of lagere beleggingsrendementen.
vi Bron: Eurostat, per 13/11/2019.