Ontvang nu dagelijks onze kooptips!

word abonnee
Van beleggers
voor beleggers
desktop iconMarkt Monitor

Bartsch' blik op Nederland

Het rapport Netherlands, a curious case of core weakness van macro-econoom Elga Bartsch heeft bovenmatig veel aandacht gekregen. Nu was zij toevallig afgelopen week bij ons op kantoor. Zij gaf een interessante spreekbeurt met name over de toekomst van de euro.

Zij heeft goede contacten in Duitsland bij de diverse instanties en dat is erg waardevol en levert vaak goede inzichten op.

Eerst het rapport: Bartsch merkt op dat Nederland een core land van Europa is, maar het opvallend slecht doet. Het enige core land dat in 2012 in een recessie zit. De eerste vraag is hoe dat komt? Vervolgens is de vraag hoe we het probleem moeten oplossen.

Bartsch registreert een opmerkelijk laag consumentenvertrouwen. Dat klopt. In het buitenland wordt Nederland vaak gezien als een van de Duitse Bundeslander, maar dan met een eigen grens.

Maar waar de Duitsers de afgelopen jaren alleen maar positiever zijn geworden, zijn wij alleen maar somberder geworden.

Morgan Stanley ziet een aantal cyclische en een aantal fundamentele verklaringen.

  1. Allereerst is er natuurlijk de BTW-verhoging. Daar wordt niemand vrolijker van. Maar om het budgettekort te verkleinen, is het verhogen van de overheidsinkomsten een effectieve maatregel.
  2. Verder zijn de stijgende energieprijzen een factor. Dat is vreemd, want volgens mij stijgen de energieprijzen overal.
  3. De slechte arbeidsmarkt is een derde verklaring. Maar is dit de oorzaak of het gevolg?
  4. Een laatste tijdelijk verklaring is de verkiezingsonzekerheid. Deze onzekerheid gaat vanzelf voorbij. En ik hoop dat de coalitievorming zo kort mogelijk duurt. Zodat we deze onzekerheidsfactor kunnen wegstrepen.

Verkiezingen
Overigens is er in het buitenland opvallend veel aandacht voor de Nederlandse verkiezingen. Laatst stond er een heel artikel in de Economist met als titel Leftward Tilt. Ook ben ik al diverse keren een paginagroot artikel in de Wall Street Journal tegengekomen. Dan weer met een grote foto van Wilders, dan weer met Roemer.

Hoge schulden
Een belangrijke fundamentele oorzaak van de Nederlandse problemen lijken de hoge schulden in Nederland. Op zich is dit niet helemaal juist. De hoge schulden zijn niet het probleem van de slechte economie. Het is wel een langetermijnprobleem.

Maar op korte termijn zorgt het afbouwen van deze schulden juist voor een zwakke economie. Maar dat het zo niet langer kon doorgaan, daar is iedereen wel van overtuigd. Een paar cijfers als voorbeeld.

Qua totale schuld (consumenten, overheid en bedrijven) staat Nederland tussen Portugal en Ierland. Geen fijne plek. De consumentenschulden bedroegen in 1990 nog zo’n 50% van de economie, nu is dat dik boven de 110%.

Banken
Ook de banken zijn een te groot onderdeel van de economie. Een jaar of vijf geleden werd dat nog als pluspunt gezien. Nu niet meer, want als die banken gered moeten worden draait de overheid daarvoor op.

  • De balans van de Nederlandse banken bedraagt 419% van de totale Nederlandse economie.
  • Het Europees gemiddelde is 350%.
  • In de Verenigde Staten is dat slechts 90%, maar ja daar zitten de Fannie Mae’s en de Freddie Mac’s waarschijnlijk niet bij.
  • Overigens is het in Frankijk 439%. Maar daar springt de Franse overheid iedere keer met gulle hand bij als er een bank in de problemen komt. Dat is een keuze.

Frans hoekje
Nu zult u zeggen afbouwen die balans van de banken, dus. Maar dat betekent dan wel dat er nog minder aan bedrijven en consumenten geleend kan worden en dat heeft een sterk negatief effect op de economische groei.

Per saldo zegt Bartsch dat Nederland in het hoekje van de Fransen is komen te staan. Een socialistische regering zou een extra vinkje bijzetten. Persoonlijk vat ik dat als een belediging op. Maar inhoudelijk moet ik haar gelijk geven (moet ik ook aan het toptarief voor de inkomstenbelasting van 75% van Hollande denken).

Hun obligatiedesks adviseren dan ook een portefeuille met Duitse en Italiaanse obligaties. En geen Franse en Nederlandse obligaties. Een soort Barbell-strategie. Nee, in Nederland hoeft zij beleggingstechnisch even niet meer te komen.


Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Actiam. Van Zeijl schrijft zijn columns op persoonlijke titel. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Meld u aan voor de dagelijkse Beursupdate

Dagelijks een update van het laatste beursnieuws en beleggingskansen in uw mailbox!

 
Corné van Zeijl

Auteur:

Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Actiam. Daarnaast is hij beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media. Van Zeijl begon zijn carrière als analist voor Staalbankiers in 1986. In 1989 maakte hij de overstap naar vermogensbeheerder bij Robeco. Tussen 1994 en 2003 was ...

Recente artikelen van Corné van Zeijl

  1. 2014: Nieuwe eurocrisis?
  2. Tabée Van Zeijl
  3. Héle mooie grafieken

Reacties

10 Posts
| Omlaag ↓
  1. [verwijderd] 10 september 2012 14:11
    Too much debt, will kill you.....

    Hoe je het went of keert, de schulden zijn te groot. Al is het maar alleen de buitenlandse schulden.

    Ook al schijnt 't dat het spaargeld niet is meegenomen, is het maar de vraag het gespaarde pensioen wel de waarde heeft, die de boeken vertegenwoordigen. Ik twijfel daar sterk aan.

    Met IFRS, is het boekhoud technisch er niet beter op geworden.
  2. [verwijderd] 10 september 2012 15:10
    quote:

    korbe007 schreef op 10 september 2012 15:09:

    Spaargeld? Na aftrek van spaargeld, wat blijft er dan over? Er zijn wel allemaal tegenstrijdige berichten omtrent de positie van NL wat het zo overzichtelijk maakt. teveel schuld, klopt wel. Teveel eigendunk ook.
    O ja, NL was niet altijd pro-EU dat begon pas met Lubbers.
  3. [verwijderd] 10 september 2012 18:47
    omdat je die twee zaken niet bij elkaar kunt optellen???

    tegenover elke euro schuld staat een euro bezit (per definitie).

    maar als meneer A 100.000 euro schuld heeft en meneer B 100.000 euro bezit en meneer A moet bezuinigen vanwege de hoge rentelasten en meneer B blijft evenveel uitgeven gaat de economie toch krimpen. zeker als meneer A ook nog werknemers heeft die hij noodgedwongen moet ontslaan. en dat heeft dan ook weer effect op het bedrijf van meneer C. etc.etc.

    hoge schuldenniveau's (en scheve verdeling van schulden met name) maken een economie kwetsbaar voor recessies en depressies.
  4. [verwijderd] 11 september 2012 02:49
    Quote:

    "Frans hoekje
    Nu zult u zeggen afbouwen die balans van de banken, dus. Maar dat betekent dan wel dat er nog minder aan bedrijven en consumenten geleend kan worden en dat heeft een sterk negatief effect op de economische groei."

    Dat ligt er maar aan waar banken in investeren. Er zijn genoeg banken die liever voor eigen rekening speculeren op bijvoorbeeld zilver, dan gewoon krediet te verstrekken aan een MKB-er.

    Er is onderzoek dat zeer sterk verband aantoont tussen GEDRAG van banken en de conjunctuur. Het gaat dan vooral om scheefgroei tussen speculatief geld en kredietverlening. Het laatste levert te weinig op. Dus moeten banken lagere winstgevendheid accepteren, vroegere winsten zijn geen referentiekader en gebaseerd op een failliet model. Je ziet echter bij basel3 ook hoe alle grootbanken wat proberen te marchanderen om zo winstgevend mogelijk te blijven.

    Er is een hele harde knuppel nodig en je moet er langdurig heel hard mee slaan voordat banken weer financiele "dienstverleners" worden en hun nutsfunctie voorop zetten.
10 Posts
|Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met je emailadres en wachtwoord.