Hoe een gok van bijna 30 jaar geleden alles veranderde voor ASML

ASML blaast 30 beurskaarsjes uit, want 16 maart is het 30 jaar geleden dat het chipmachinebedrijf naar de beurs ging. Wie destijds instapte, heeft zijn investering bijna 300 keer over de kop zien gaan, met een duizelingwekkend rendement van 29.570%.

De weg naar succes was er overigens niet een zonder hobbels. Een overzicht van vier bepalende momenten in de beursgeschiedenis van ASML.

1. De beursgang

De beursgang beloofde al veel goeds, want die leverde 1 miljard gulden op, waarmee ASML al meteen flink wat groeikapitaal ophaalde om zijn stempel te kunnen drukken. Nou ja, stempel drukken. ASML was destijds nog niet de wereldleider die het vandaag is. Het duurde niet lang voor ASML werd opgenomen in de AEX-index. 

Dat kwam vooral doordat ASML een afsplitsing was van Philips, dat destijds nog een belang had in het bedrijf. In de eerste jaren was het aandeel echter allesbehalve een zekerheidje. Het Veldhovense concern hield vast aan de strategie, want de langetermijnvisie zou zich later uitbetalen. Hoe dan ook. 

ASML $ASML stock is down 27% since its peak in Juli, making its valuation more reasonable.

Here’s the company at a glance???? pic.twitter.com/9SnEAfUiDG

— Investing visuals (@ZeevyInvesting) September 5, 2024

2. De riskantste gok in de geschiedenis van halfgeleiders

In de vroege jaren 2000 nam ASML – volgens diverse critici – de meest risicovolle stap in de geschiedenis van de halfgeleiders. Het zette alles op de ontwikkeling van Extreme Ultraviolet (EUV)-technologie. De investering was gigantisch: ruim €6 miljard, zonder de garantie dat de technologie ooit zou werken. 

De eerste commerciële EUV-machine werd pas in 2018 geleverd aan TSMC, na jaren van vertraging en technische problemen. Inmiddels is EUV de gouden standaard. Dit leidde tot een explosieve koersstijging vanaf 2018, waarbij het aandeel binnen een paar jaar verdubbelde en later zelfs verdrievoudigde.

3. Cijfers meerdere keren uitgelekt

Maar zoals gezegd kende ASML ook hobbels, die het overigens zelf creëerde. Voor een bedrijf dat wereldwijd voorop loopt in technologische innovatie, heeft ASML namelijk opvallend vaak last gehad van voortijdig uitlekkende kwartaalcijfers.

In oktober 2012 publiceerde de website van ASML per ongeluk een volledig kwartaalrapport enkele uren vóór de officiële publicatie. Dit zorgde voor paniek op de beurs en een stormloop op het aandeel.

In januari 2016 opnieuw een blunder: een analist ontdekte dat ASML’s website de nieuwe kwartaalcijfers kortstondig zichtbaar had gemaakt in de HTML-code. Beleggers met technische kennis konden hierdoor vóór de officiële publicatie al zien dat de cijfers tegenvielen. In oktober 2024 ging het opnieuw mis: de kwartaalcijfers werden een dag te vroeg gepubliceerd. 

Zijn de cijfers van ASML uitgelekt? Om klokslag 16.30 keldert het aandeel flink. Op het moment van schrijven gaat ASML -15%. Uit het gelekte bericht blijkt dat het bedrijf achter is gebleven bij de verwachtingen. https://t.co/Wm8lFUR2Vh via @IEXnl

— IEX.nl (@IEXnl) October 15, 2024

4. De cruciale overname van Cymer

Een ander cruciaal moment in de geschiedenis van ASML was de overname van Cymer in 2013. Cymer, een Amerikaanse fabrikant van lichtbronnen voor lithografie, was een essentiële toeleverancier van ASML.

De overname, ter waarde van €1,95 miljard, stelde ASML in staat om volledige controle te krijgen over een van de belangrijkste componenten van zijn chipmachines. Dit was vooral belangrijk voor de ontwikkeling van EUV, omdat de lichtbron een van de grootste technische uitdagingen was. Deze overname bleek een meesterzet:

• Snellere doorbraak van EUV: ASML kon nu zelf de ontwikkeling versnellen.
• Concurrentievoordeel: ASML’s monopolie werd sterker en sterker, omdat concurrenten geen toegang meer hadden tot de geavanceerde Cymer-technologie.
• Kostenbesparing: door vertical integration kon ASML kosten en ontwikkeltijd verminderen.

En zo groeide ASML uit tot niet alleen een van de beste Nederlandse aandelen aller tijden, maar ook een van de best presterende tech-aandelen wereldwijd. Morgen wordt er in onze wekelijkse Premium-vooruitblik uitgebreid stilgestaan bij dit bijzondere jubileum. Heeft u nog geen abonnement? Klik dan hier.