Hooggerechtshof VS behandelt Exxons claim op compensatie van Cubaanse entiteiten

Door Jan Wolfe

WASHINGTON (Reuters) - Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft vrijdag ingestemd met het behandelen van ExxonMobils poging om compensatie te verkrijgen van Cubaans staatsbedrijven voor olie- en gasactiva die in 1960 werden onteigend, op basis van een federale wet die Amerikanen toestaat buitenlandse bedrijven en individuen aan te klagen over eigendommen die door het communistisch geregeerde Caribische land in beslag zijn genomen.

De rechters namen het beroep van Exxon in behandeling tegen een uitspraak van een lagere rechter die de juridische inspanningen van het bedrijf ondermijnde om dergelijke compensatie te verkrijgen van Cubaanse staatsbedrijven die volgens Exxon hebben geprofiteerd van gestolen eigendommen, in procedures op basis van een Amerikaanse wet uit 1996, de zogeheten Helms-Burton Act.

Het hof nam ook een soortgelijke poging in behandeling van een in Delaware geregistreerd bedrijf dat havenfaciliteiten in Havana bouwde die in 1960 door de Cubaanse regering zijn onteigend, om vonnissen ter waarde van 440 miljoen dollar tegen Carnival, Norwegian Cruise Line en twee andere cruisemaatschappijen die de terminal hebben gebruikt, nieuw leven in te blazen.

Het Hooggerechtshof zal de zaken behandelen tijdens de nieuwe termijn van negen maanden die maandag begint.

Het geschil van Exxon heeft betrekking op de confiscatie door de voormalige Cubaanse leider Fidel Castro van al zijn olie- en gasactiva in Cuba — een verlies dat vandaag op meer dan 700 miljoen dollar wordt gewaardeerd. Cuba heeft Exxon nooit enige compensatie betaald, maar de Helms-Burton Act bood het oliebedrijf een opening om in de VS schadevergoeding te eisen.

De Helms-Burton Act staat Amerikaanse onderdanen die eigendommen in Cuba bezaten toe om iedereen aan te klagen die “handelt in eigendom dat op of na 1 januari 1959 door de Cubaanse regering is geconfisqueerd.” De wet machtigt de Amerikaanse president ook om die bepaling op te schorten als dat “noodzakelijk wordt geacht in het nationale belang van de Verenigde Staten.”

Exxon spande in 2019 een rechtszaak aan om compensatie te eisen van drie Cubaanse staatsbedrijven waarvan het zei dat zij hun gestolen eigendom nog steeds in bezit hebben en ervan profiteren. Die Cubaanse staatsbedrijven zijn Corporación Cimex, S.A. (Cuba), Corporación Cimex, S.A. (Panama) en Unión Cuba-Petróleo. Jarenlange procedures volgden, waarbij de focus lag op jurisdictiekwesties in plaats van aansprakelijkheid.

Het U.S. Court of Appeals for the District of Columbia Circuit concludeerde dat eisers die zaken aanspannen onder de Helms-Burton Act moeten voldoen aan een uitzondering onder een andere Amerikaanse wet, de Foreign Sovereign Immunities Act, die buitenlandse regeringen beschermt tegen rechtszaken in de Verenigde Staten tenzij een uitzondering van toepassing is.

In het geschil rond de cruisemaatschappijen spande Havana Docks Corporation in 2019 in de federale rechtbank in Florida een zaak aan tegen vier cruisemaatschappijen — Carnival, Norwegian, Royal Caribbean Cruises en MSC Cruises. Havana Docks bouwde vóór de Cubaanse Revolutie van de jaren vijftig pieren in de haven en eist compensatie van de cruisemaatschappijen omdat zij die eigendommen van 2016 tot 2019 hebben gebruikt.

Kort nadat hij in 1959 aan de macht kwam, nationaliseerde en onteigende de Cubaanse leider Fidel Castro eigendommen van Amerikaanse bedrijven, waaronder Havana Docks, dat in 1934 van de Cubaanse regering een concessie van 99 jaar had gekregen voor de bouw en exploitatie van pieren in de haven van Havana.

Cuba heeft Havana Docks nooit compensatie betaald, maar de Helms-Burton Act bood het bedrijf een opening om in de VS schadevergoeding te eisen.

Een federale rechter oordeelde dat de cruisemaatschappijen zich aan handel (trafficking) schuldig hadden gemaakt door hun schepen aan de terminal te laten aanmeren en legde vonnissen op van meer dan 100 miljoen dollar tegen elk van de vier.

Het 11th U.S. Circuit Court of Appeals in Atlanta vernietigde die vonnissen vorig jaar en oordeelde dat Havana Docks geen houdbare claim had omdat de concessie in 2004 zou zijn verlopen, ruim voordat de cruisemaatschappijen de faciliteiten gebruikten.

Amerikaanse presidenten van beide partijen kozen ervoor de wet op te schorten, waardoor particuliere rechtszaken niet konden doorgaan. Maar president Donald Trump hief die opschorting in 2019 tijdens zijn eerste ambtstermijn op, wat een golf aan rechtszaken in Amerikaanse rechtbanken ontketende tegen Cubaanse staatsentiteiten en enkele Amerikaanse bedrijven die ervan werden beschuldigd te handelen in geconfisqueerde eigendommen.

(Verslaggeving door Jan Wolfe; redactie door Will Dunham)

Bron: Reuters. Dit artikel is automatisch vertaald. Bekijk het originele artikel.