DEN HAAG (ANP) - Tuur Elzinga, de onlangs verkozen nieuwe voorzitter van vakbond FNV, ziet vooralsnog geen problemen met een eventuele nieuwe coalitie. "Van links tot rechts zeggen partijen nu dat we niet moeten bezuinigen en moeten investeren om uit de crisis te komen." Vakbond De Unie wijst juist naar "problemen" die kunnen ontstaan met D66 als mogelijke coalitiepartner. "Wij staan niet op de tafel te dansen over deze uitslag", zegt voorman Reinier Casteleijn.
Volgens Casteleijn is de winst van D66 "desastreus" voor de toekomst van werknemers. Hij noemt eerdere versoberingen van werknemersrechten op het gebied van pensioen en ontslag, waar D66 volgens de bond mede voor verantwoordelijk was. Volgens Casteleijn is het kabinet beloond voor de crisis. Hij hoopt dat D66 beseft dat de partij een "enorme verantwoordelijkheid heeft gekregen van de linkse kiezers". "Die hebben behoefte aan een veilige fase. Ik hoop dat deze partij niet massaal kiest voor de zelfredzame burger aan de vooravond van een arbeidscrisis."
Tuur Elzinga, voormalig lid van de Eerste Kamer namens de SP, ziet dat het belang van vitale sectoren en thema's door de coronacrisis naar voren zijn gekomen. Dan gaat het om het onderwijs, de zorg en het openbaar vervoer, maar ook de 'flexverslaving' van werkgevers en het verhogen van het minimumloon. "Iedereen ziet nu in dat wij lange tijd gelijk hadden op deze onderwerpen."
"Tot zover het goede nieuws", zegt Elzinga, die benadrukt dat het vorige kabinet Rutte op flexibilisering en lage lonen juist niets heeft gedaan. Ook noemt hij het "zuur" dat partijen die al langer inzetten op deze onderwerpen nu niet beloond worden. Elzinga hoopt dat de FNV-agenda in het regeerakkoord komt en zegt daar "bovenop te gaan zitten". Daarvoor is de FNV-voorman bereid om zaken te doen met elk kabinet om de belangen van de leden te behartigen, zegt hij. "We gaan ze houden aan hun beloftes. We hebben niks aan mooie praatjes als er geen daden volgen."
Casteleijn hoopt dat de partijen in een nieuwe coalitie zich ook richten op een economisch herstelplan. "Er moet meer geld naar de publieke sectoren, maar dat geld moet verdiend worden in de markt." Volgens Casteleijn duldt het kabinet daarnaast weinig tegenspraak van zowel vakbonden als brancheverenigingen zoals Koninklijke Horeca Nederland en INretail. "Het kabinet luistert naar niemand. Dat hebben we in deze crisis gezien. Ik vind het schokkend dat de tegenkrachten die we hebben ondergesneeuwd zijn."
Piet Fortuin, voorzitter van vakbond CNV, zegt optimistisch te zijn over de voorlopige verkiezingsuitslag. "Er zal een coalitie moeten komen die antwoord zal geven op maatschappelijke vraagstukken, zoals de arbeidsmarkt en klimaat versus koopkracht. Dat zijn belangrijke kwesties die opgelost moeten worden."
Daarnaast ziet Fortuin dat partijen over de hele linie de aanbevelingen van de commissie-Borstlap, die de arbeidsmarkt onderzocht, ter harte nemen. De commissie bepleitte het minder vast maken van vaste contracten en meer zekerheid voor flexwerkers. Fortuin constateert daarnaast dat D66 schijnzelfstandigheid wil aanpakken. "Dat zou een aanknopingspunt kunnen zijn om hervormingen te kunnen gaan realiseren."