BRUSSEL (ANP) - Het Europees Parlement stemt in met een tijdelijk herstelfonds van 672,5 miljard euro om de economische en sociale gevolgen van de coronapandemie in de EU te boven te komen. De lidstaten kunnen dit voorjaar hun plannen in Brussel indienen om in aanmerking te komen voor de 312,5 miljard aan subsidies en 360 miljard euro aan gunstige leningen. Voor Nederland is circa 5,6 miljard euro beschikbaar.
Het herstelfonds werd in het leven geroepen na zware onderhandelingen tussen de 27 regeringen en is het belangrijkste onderdeel van een grotere serie coronamaatregelen van in totaal 750 miljard euro. De lidstaten kunnen alleen aanspraak maken op het fonds als ze een gedetailleerd herstelplan indienen in Brussel dat moet voldoen aan een tiental voorwaarden. Zo moet minstens 37 procent worden geïnvesteerd in projecten die de klimaatverandering helpen bestrijden en 20 procent in digitalisering. In ruil voor de steun worden er hervormingen geëist, bijvoorbeeld op de arbeids- of woningmarkt. Ook is een waarborg opgenomen dat de geldkraan dichtgedraaid kan worden voor landen die de rechtstaat ondermijnen.
De plannen moeten worden goedgekeurd door de Europese Commissie en daarna door de lidstaten. Het geld zal steeds in delen worden uitbetaald en er is toezicht op de uitgaven. "Wij willen zeker zijn dat dit geld op de goede plek terecht komt", zegt Europarlementariër Esther de Lange (CDA), een van de toezichthouders op de uitvoering van het fonds. "Deze steun mag geen blanco cheque zijn, maar moet de economie versterken en hervormingen ondersteunen."
Conceptplannen
Volgens ingewijden hebben achttien lidstaten al hun conceptplannen besproken met de Europese Commissie, en zes delen ervan. Veel landen willen investeren in de renovatie van gebouwen om die duurzaam te maken, blijkt daaruit. Ook gaan verschillende landen samenwerken in projecten voor schone brandstoffen als waterstof, zeggen de EU-bronnen.
Drie landen waaronder Nederland hebben nog niets laten weten over hun strategie om uit de coronacrisis te komen. Den Haag zal pas na de verkiezingen een herstelplan indienen en geen leningen aanvragen omdat Nederland al heel gunstig kan lenen op de kapitaalmarkt, heeft minister Wopke Hoekstra (Financiën) eerder laten weten.