win some... schreef op 19 december 2021 14:02:
’s Nachts werken is duur in België, dus vestigen distributiecentra zich in NederlandWebshops? Die zijn er weinig in België, dus bestellen onze zuiderburen hun cadeautjes over de grens. Vakbonden houden de komst van grote distributiebedrijven in België tegen, tot frustratie van de regering.
Rick van de Lustgraaf 14 december 2021, 10:47
Ook in België zorgt de opleving van het coronavirus rondom de feestdagen voor een massale vlucht naar online shoppen. Dat is duidelijk zichtbaar aan de lange rijen witte bestelbusjes uit Nederland op het toch al drukke Belgische wegennet. Kunnen de grote distributiecentra zich niet wat dichterbij vestigen?
In de bestuurskamers van de zogenoemde e-commercebedrijven ligt die vraag op tafel, weet Els Breugelmans, retailexpert aan de Katholieke Universiteit in Leuven. Maar, weet ze ook, e-commercebedrijven vestigen zich graag in Nederland en Duitsland. Ook wel in Frankrijk, maar Belgisch grondgebied wordt genegeerd.
Belgen bestellen hun pakketjes daardoor massaal over de grens bij Bol en Coolblue. Of bij de Duitse ketens Zalando en Mediamarkt. De paar Belgische namen die wat tegenwicht bieden zijn al in handen van buitenlandse partijen, zoals elektronicaketen Vanden Borre (Frans), en vertrekken mogelijk uit het land.
40.000 banenDat al die bestelbusjes op de weg vaak een Nederlands kenteken hebben, steekt de federale regering. Grote e-commercebedrijven brengen veel banen en die zijn hard nodig. Waar de Vlaamse werkloosheid rond het EU-gemiddelde scoort, bungelt Wallonië onderaan de lijst. Vooral laaggeschoolde mensen zijn werkloos.
Belgische arbeid is duur. Helemaal ’s nachts, als in de distributiecentra hard gewerkt moet worden om de bestellingen van de avond daarvoor te verwerken. De nachtpremies zijn zo hoog dat een Belg 25 procent duurder is dan een Nederlandse distributiecollega, berekende handelsfederatie Comeos. En in België begint ‘nachtwerk’ al om 20.00 uur in plaats van middernacht.
Grote bedrijven die hun oog lieten vallen op België, kozen de voorbije jaren daarom toch voor Nederland als vestigingsplaats, zoals Decathlon (Tilburg). Die trend heeft het land al zeker 40.000 banen gekost, zei premier Alexander De Croo. Zijn regering wil de hoge nachtpremies verlagen, maar daarvoor is goedkeuring nodig van alle vakbonden (socialistisch, liberaal en christelijk), die in België zeer sterk staan.
UitbuitingDe al zes jaar durende onderhandelingen zijn onlangs weer gestart, weinig succesvol vooralsnog. “De vakbonden wijzen naar Nederland als voorbeeld van hoe het níet moet”, zegt econoom Ive Marx van de Universiteit Antwerpen. “Dan doelen ze op werken op zondag, werken met deeltijdcontracten en zzp-constructies die weinig om het lijf hebben, veel te flexibel. Dat komt allemaal samen bij dit soort bedrijven.”
Ook in België werken chauffeurs en distributiemedewerkers zich voor een habbekrats het snot voor de ogen, bleek onlangs nog uit een inval van de arbeidsinspectie bij PostNL in Mechelen. Eind november kwamen serieuze misstanden aan het licht, waaronder pakketbezorgers die zonder rijbewijs pakketjes bezorgden en illegalen die aan het werk waren. Slecht betaald personeel wordt er uitgeperst. In Wommelgem werd vanwege de misstanden een depot van PostNL verzegeld na een inval door de sociale inspectie; geen pakketje mocht de opslaglocatie nog verlaten.
De druk vanuit de achterban van de vakbonden om tot een akkoord te komen is ‘logischerwijs’ laag, vindt Marx. “Het zijn natuurlijk geen leuke banen, en vrijwel nergens zijn de regelingen voor werklozen zo goed als in België.” Daarbij kent België nog relatief veel kleine zelfstandigen, die veelal lid zijn van een vakbond. Voor hen hoeven die grote ketens niet te komen.
VergunningenMaar inmiddels verhuizen ook die kleinere detailhandelaren hun bedrijf steeds vaker naar Nederland, merkt directeur van Comeos, Dominique Michel. Want groot of klein: ieder bedrijf wil vandaag de dag online actief zijn. Maar in hun bureaucratische thuisland moeten de ondernemers vaak jarenlang wachten op de benodigde vergunningen die in Nederland binnen no time geregeld zijn.
“De economie digitaliseert keihard, maar onze conservatieve economie lijkt op die van de jaren zeventig”, zegt Michel. “We verliezen banen, denk ook aan marketing en ICT. En al ons geld stroomt naar het buitenland, want de Belgische consument gaat wel met de tijd mee. We hebben niet alleen de eerste, maar ook de tweede en derde trein gemist.”
Daar gelooft Jan De Weghe, die namens de socialistische vakbond aan tafel zit, niets van. “Politici zien die grote digitale bedrijven als de ideale wereld, maar dat is het niet. Ze bieden vooral zwaar werk, op ongunstige tijden tegen lage lonen. Natuurlijk is Coolblue, Amazon of Alibaba van harte welkom. En natuurlijk hebben we werk nodig, maar wel tegen goede voorwaarden.”
Te veel machtDe vakbonden en de regering komen er nooit uit. Daar is iedereen in België wel van overtuigd, zegt retailexpert Breugelmans. De macht van vakbonden moet snel worden teruggeschroefd, vindt ze, vanwege ‘hun vertragende factor’.
Toch denkt ze niet dat het land ook de laatste e-commercetrein heeft gemist, al is het maar omdat in Nederland nog nauwelijks personeel te vinden is. België is met de havens van Zeebrugge en Antwerpen, uitstekende spoorverbindingen en snelwegknooppunten het logistieke hart van West-Europa, aldus Breugelmans. “Maar er moet wel snel iets gebeuren voor het écht te laat is.”
www.trouw.nl/economie/s-nachts-werken...