Afgelopen weekend werd de spreekwoordelijke bom gedropt door de Trojka. De garantie op spaardeposito’s tot 100.000 euro kwam op losse schroeven te staan. Beleggers zitten met veel vragen, ik lever de nodige antwoorden.
Tot vrijdagavond hadden beleggers nog alle vertrouwen in de financiële markten. De Dow Jones sloot op een fractie van z’n all-time high, terwijl de S&P 500 zich opmaakte voor een finale aanval op de historische barrière. De volumes waren goed en de volatiliteit zakte weg.
Rozengeur en maneschijn, zeg maar. Maar zoals de ervaren rotten in het beleggingsvlak weten, zijn rust en eendracht de grootste bedreigingen op de beurs. Het gevaar schuilt steeds in een kleine hoekje. Dat hoekje bleek op zaterdagmorgen Cyprus te zijn.
Nieuwe voorwaarden
De Europese Unie, Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds besloten om Cyprus haar langverwachte bail-out te gunnen: 10 miljard euro werd te beschikking gesteld voor de gehavende banken.
Maar de deal kwam met een reeks voorwaarden die we niet eerder hadden gezien. De Trojka eiste een onmiddellijke inbeslagname van de depositorekeningen van zowel Cyprioten als de buitenlanders.
Spaarrekeningen met meer dan 100.000 euro krijgen een heffing van 9,9% voorgeschoteld, terwijl er onder die grens 6,75% wordt afgeroomd. Vooral dat laatste deed een massale verontwaardiging ontstaan op het internet, meer bepaald Twitter.
Garantie?
Ik heb er een zeer druk weekend opzitten om mijn volgers up-to-date te houden over de laatste nieuwe ontwikkelingen in Cyprus. En zoals verwacht werd het voorstel meteen met de grond gelijkgemaakt.
Ondertussen werden andere voorstellen gelanceerd om de heffing op de kleine spaarder zoveel mogelijk te beperken, maar het kwaad is geschied. Want alhoewel het besluit nog goedgekeurd moet worden door het parlement, staan de Cyprioten voor een voldongen feit: schrap garantie maar uit het depositogarantiestelsel!
De Trojka had hier enkele goede redenen voor. De houders van Cypriotische spaarrekening hebben jarenlang geprofiteerd van een uiterst soepel belastingregime en hoge rentes. Bovendien had Europa nog een appeltje te schillen met de Russen, die op grote schaal rekeningen aanhouden in Cypriotische banken.
Niet veilig
Twee vliegen in een klap. Uiteraard spelen ook de aanstaande verkiezingen in Duitsland een rol. Maar het blijft hoe dan ook een nieuw gegeven dat een spaarrekening niet meer gevrijwaard wordt tot 100.000 euro in Europa.
Dit kan het vertrouwen in het financiële systeem in Europa gaan ondermijnen. Want als deze maatregelen in Cyprus kunnen, wat weerhoudt de autoriteiten dan om vergelijkbare regelingen te treffen in de overige noodlijdende landen? In theorie... niets.
Wat de praktijk zal brengen, moet de toekomst nog uitwijzen. Het kan nu alle kanten uit. Meer nog, zelfs de spaarrekeningen in de gezonde landen kunnen aangesproken worden om het financiële systeem overeind te houden.
Onteigening
We moeten daarom ook eerlijk zijn tegen elkaar: wie een rendement ontvangt, gaat een risico aan. En een risico impliceert een mogelijk verlies. Garanties bestaan niet, de rekening wordt altijd door iemand betaald, zelfs in het geval van een veilig spaardeposito.
Overigens, dat overheden in sommige gevallen kunnen overgaan tot onteigening is ook niet zo vreemd. Nood breekt wet. In het geval van een onteigening wordt er steeds een billijke vergoeding voorzien voor de inbeslaggenomen eigendom.
Ook in het geval Cyprus wordt er gedacht aan een compensatie, want het gaat hier meer specifiek over een bail-in. President Anastasiades hintte al op aandelen van de betreffende banken of obligaties gelinkt aan toekomstige gasbaten.
Verborgen boodschap
Opvallend aan het hele gebeuren is dat de obligatiehouders van de noodlijdende banken wel gevrijwaard worden. Dit gegeven roept nog meer vragen op: wat moet u ermee? Voor mij zitten er enkele (verborgen) boodschappen in de aangekondigde maatregelen van afgelopen weekend.
1. Nieuw speelveld
Op de eerste plaats evolueren we naar een nieuwe level playing field in de financiële markten. Iedereen wordt gelijk voor de wet, ook de spaarders. We functioneren in uiterst moeilijke financiële omstandigheden en alle spelers moeten voor de huidige en toekomstige problemen instaan. Er komt een einde aan het uitdelen van gratis geld in Europa. Wie zich hier niet aan conformeert, kan beter de arena tijdig verlaten.
2. Spreid uw kapitaal
Maar nog belangrijker is de noodzaak voor de spreiding van uw kapitaal. Plaats uw zuurverdiende centen niet enkel op een spaarrekening, maar zet uw geld aan het werk. Koop wat aandelen, investeer in vastgoed, schaf goud en zilver aan, beleg in bedrijfsobligaties, grondstoffen, (land)bouwgrond, … Keuze voldoende.
Wat de uiteindelijke beslissing in Cyprus ook zal worden, de geest is uit de fles: spaargeld is niet meer heilig. Het wordt tijd dat u beseft dat enkel een degelijke spreiding de nodige bescherming kan bieden voor uw vermogen. Want spaarders vergeten maar al te snel dat inflatie al jaren geruisloos aan hun spaargeld vreet. Ga beleggen!