Maandag beschreef ik u hoe macro-econoom Elga Bartsch van Morgan Stanley over Nederland dacht. Maar ons gesprek ging vooral over de eurocrisis. Het goede van Bartsch is dat ze geen keiharde verwachtingen uitspreekt. Dat heeft ook geen zin; het politieke proces kan alle kanten op.
Het eerste onderwerp was het noodfonds en Spanje. Spanje wil wel hulp van het noodfonds, maar dan zonder de strenge voorwaarden. Muchos cracias, maar dat gaat niet gebeuren. Maar de ECB heeft wel een nooduitgang geschapen. Er is een mogelijkheid voor een hulpprogramma light.
Spanje zal dan wel wat meer maatregelen moeten nemen en in ruil krijgen ze beperkte kredietlijnen vanuit Frankfurt. Maar Spanje zal hulp moeten vragen en de overige landen moeten het willen geven.
Ook in Duitsland wordt het spannend. De verkiezingen zijn daar over een jaar. Hoe dichter bij de verkiezingen, hoe strenger Duitsland tegenover de zuidelijke landen zal zijn. Dat doet het goed bij de kiezers. Daardoor zal de eurospanning in het komende jaar eerder toenemen.
Redt Ierland het?
De grote test ligt volgens Bartsch in Ierland. De rente gaat daar de goede kant op, maar de spread voor tweejarige obligaties ligt daar nog steeds op 200 basispunten. Is dat te veel of niet? Heeft een land met een 200 basispuntenspread versus Duitsland nog toegang tot de markt of niet? De ECB maakt bekend van welke landen ze obligaties heeft opgekocht.
De markt verwacht nogal eens dat ECB met een regel komt dat ze obligaties gaat kopen als de rente van dat land bijvoorbeeld boven de 7% komt. Dat lijkt haar onwaarschijnlijk. Omdat zuidelijke landen toch de neiging hebben om soepel met budgetregels om te gaan, verlies je hiermee de laatste troefkaart om die landen in het gareel te houden.
Verder kregen we een bijzonder inzicht in de positie van de Duitser en ECB-er Jurgen Weidman. Ja, hij heeft ongetwijfeld gedreigd met opstappen. Nee, het was niet verstandig van Draghi om Weidman zo uitvoerig te beschrijven in zijn persconferentie. Daarmee zet je alleen maar meer kwaad bloed in Duitsland.
Duitse exit
De meeste Duitse media hebben al geen goed woord over voor de Draghi-plannen. Als Weidman zou opstappen zou hij de derde Duitser op rij zijn die de ECB verlaat. Dat kan eigenlijk niet. Bovendien zijn er eigenlijk geen goede kandidaten meer na Weidman.
En Weidman is de gedoodverfde opvolger van Draghi. Verder verwijst Bartsch naar de columns van Marsch in de Financial Times. Hij blijkt hele goede contacten binnen de BundesBank te hebben.
Een Grexit, daar gaat Bartsch voorlopig niet van uit. Zij wijst op de diverse politieke problemen die je er bij krijgt. Wat doet het Griekse leger in zo’n geval? Verder is er nog het gevalletje Cyprus en de Navobasis in Griekenland.
Griekse hyperinflatie
Bovendien zal een land in verval een natuurlijk prooi worden voor criminele organisaties uit Rusland of andere landen. Die hebben dan een mooie uitvalsbasis in Europa. Ook economisch is het niet verstandig (voor Griekenland). De meeste pijn hebben ze al geleden. In de euro betekent deflatie en dat is ieder jaar een beetje pijn.
Uit de euro betekent hyperinflatie en dat is veel pijn in een keer. Griekenland importeert een derde van haar consumptie. Bij een devaluatie van 50% versus de euro krijg je alleen hierdoor al een inflatie van 16%. En dat zal daarna door de overloopeffecten snel verder oplopen.
Een kapper die 16% inflatie ziet zal ook zijn prijzen gaan verhogen. Voor de rest van de eurozone is het domino-effect van belang. Hoeveel kapitaalvlucht komt er dan vanuit Italië en Spanje?
Maar duidelijk is dat als Griekenland een gewoon derdewereldland was binnen het IMG-noodfonds, de betalingen al lang waren gestopt. Enfin, Elga Bartsch maakte ons niet vrolijker. Maar ja, daar zijn Duitsers sowieso niet voor in de wieg gelegd. Nuttig was het zeker.