Zonder voorspelling is beleggen hetzelfde als gokken. Met voorspelling is beleggen gokken met voorbedachte rade. Welke is beter? Zoals ze in Engeland zo mooi zeggen: “the jury is still out on that one!” Vandaag zal ik een lijstje van voorspellingen doen die naar mijn mening binnenkort feiten zullen worden. (Disclaimer: het volgende is een persoonlijke mening gestoeld op gevoel, kennis en te veel cola. Ondergetekende beweert dus niet helderziend te zijn en beleggingsresultaten van helderzienden uit het verleden zijn geen garantie voor een heldere toekomst. De AFM is lief.)
Grexit
De exit van Griekenland uit de eurozone is naar mijn mening een zekerheid. Ik was vorige week nog in Brussel bij de Europese Unie (EU) op bezoek met een cameraploeg van de VPRO tezamen met wat eurosceptici zoals Jan Bennink. Helaas waren de busjes en de kledij van de presentatoren niet geheel in overeenstemming met de mening van de aanwezigen. Op de busjes en de jassen van de presentatoren stond namelijk: anti Europa tour 2012.
Ik en de anderen zijn niet anti Europa maar anti-EU (en pro EEG zeg maar). Enfin, in de gesprekken die we daar gevoerd hebben werd maar al te duidelijk dat Griekenland al is afgeschreven, iets wat ik al sinds 2010 heb gezegd (zie hier en mijn columns op deze website). Helaas komen de politici nu pas met dat inzicht, een luttele 130 miljard euro later (plus de Griekse bondjes die de ECB heeft opgekocht en de Target2-balans met de Griekse centrale bank).
Natuurlijk vloeide een groot gedeelte direct terug naar onder andere Duitse, Franse en Nederlandse banken, maar directe steun aan de banken zou efficiënter geweest zijn. Nog dit jaar zal fetakaas in drachme worden geprijsd. Zit u long fetakaas futures dan wens ik u alvast veel succes.
Spaanse banken hebben (nog) meer geld nodig
Dit is weer zo’n voorspelling die (naar mijn mening (AFM is lief)) een zekerheid is. Toen de 100 miljard euro al was toegezegd staken de geruchten al op dat de Spaanse banken (onder leiding van voornamelijk ex-politici) nog meer pecunia nodig hadden. Ik ben er heilig van overtuigd dat ze daarna nog meer hulp nodig hebben.
De balansen van de meeste Spaanse banken zijn net zo rot als hun bestuurders. Slechte leningen zijn met boekhoudkundige trucjes uit het zicht gehouden. Bij een verdere verslechtering (zie volgende voorspelling) van de Spaanse economie zal de Spaanse kast heel wat skeletten blijken te bevatten (dictator Franco zou er van blozen).
PIIGS economieën zullen verslechteren
De PIIGS zullen economisch verder afglijden. De opgelegde bezuinigingen, de rappe toename van de werkloosheid, en alsmaar stijgende rentes op staatsleningen vormen een vicieuze cirkel. Door de oplopende werkloosheid vallen belastinginkomsten structureel tegen terwijl overheidsuitgaven structureel te hoog uitvallen (uitkeringen en dergelijke).
Hierdoor lopen de staatsschulden verder op. Gezien het feit dat het BBP van de PIIGS daalt, wordt de schuldenlast relatief steeds hoger. Markten zien dit en eisen steeds hogere rentes op staatsleningen, waardoor de overheidstekorten weer omhoog gaan. En zo verder. De schreeuw om meer EU hulp zal dus alleen maar luider worden, of het nu de banken zijn en/of de overheden, bakken met extra hulp zullen gevraagd gaan worden.
Game theory
Naar mijn mening (dus geen feit noch voorkennis (AFM is lief)) gaan steeds meer eurolanden achterdochtig worden. Voor veel landen van de PIIGS is het een voordeel om zo veel mogelijk hulpgeld binnen te fietsen en dan faillissement aan te vragen. Zelfs hulpgevende landen zoals Finland, Nederland en Duitsland zouden een exit kunnen overwegen.
Waar het op neer komt is dat de eerste landen die uittreden vaak het meeste voordeel pakken. De opmerkingen van bijvoorbeeld Italiaanse en Duitse politici laten duidelijk zien dat de EU is vervallen tot een pokerwedstrijd in plaats van een vredige unie van saamhorige naties (no pun intended) te zijn. De tegenstellingen binnen de EU zullen naar mijn mening dus verder oplopen.
Volkeren in opstand
Met de alsmaar verslechterende economische omstandigheden, de opgelegde bezuinigingen en de deleveraging van banken zullen de volkeren van de PIIGS zich steeds meer roeren. Protesten zullen niet alleen groter worden maar ook gewelddadiger. Politici binnen de bestaande politieke partijen zullen steeds meer eieren voor hun geld willen kiezen en de EU de rug toekeren. Intussen zal bij de hulpgevende landen de onmin ook toenemen.
Te veel belastinggeld gaat naar de PIIGS terwijl er in de perceptie van de kiezer niets goeds mee gebeurt. Als Griekenland de euro verlaat, zal de verwachting zijn dat de andere PIIGS wellicht zullen volgen. De al lage bereidwilligheid van de kiezers om meer hulp te sturen zal dan als Nederlandse sneeuw voor de Spaanse zon verdwijnen (dit is geen weersvoorspelling (PvdA is lief)). Kortom, de kiezers in de EU zullen zich steeds meer gaan roeren en daarmee zijn verdere reddingspogingen gedoemd te mislukken.
Kortom
Politici zullen steeds meer eurotoppen beleggen om de realiteit niet onder ogen te hoeven zien en beurzen zullen op het politieke sentiment heen en weer gaan als een dobber in een leeglopend bad. Ja, er zullen momenten zijn dat de dobber omhooggaat door de golfslag in het bad, maar de lange termijn trend is dat het op een steeds lager niveau zal plaatsvinden. Zelfs de ECB badkraan is niet opgewassen (pun intended) tegen het gapende gat van de EMU gootsteen. Tijd dus om het badeendje te verruilen voor een handdoek want naakte keizers zijn er al genoeg…