Gast-columnist Martine Rommen van RBS Markets geeft u in de komende twee weken belangrijke lessen over het beleggen in turbo's.
Turbo's op oliefutures behoren sinds de introductie hiervan in 2005 tot de populairste turbobeleggingen. De hoge volatiliteit van de olieprijs maakt deze markt interessant.
Vaak wordt ons gevraagd of wij ook turbo’s uit kunnen geven op de spotprijs (de prijs voor directe levering van de grondstof) van olie. Dit is niet mogelijk, want dan zouden wij ook fysiek olie moeten aan- of verkopen om de positie in een turbo af te dekken.
Als alternatief maken we gebruik van futures. Een futurecontract is een termijncontract; in feite is een futurecontract een afspraak om op een bepaald tijdstip in de toekomst tegen een bepaalde prijs een grondstof te verhandelen. Vooral het prijsverloop van kortlopende futurecontracten hangt doorgaans nauw samen met de spotprijs. De logica hierachter:
Voorbeeld
Stel dat u met iemand de afspraak maakt om volgende maand een vat olie te kopen. De prijs die u afspreekt zal over het algemeen sterk samenhangen met de prijs die een vat olie nu waard is. Wanneer de olieprijs nu bijvoorbeeld 100 euro is voor een vat zult u waarschijnlijk niet bereid zijn om veel meer dan 100 euro te betalen voor een vat olie dat u volgende maand ontvangt; wanneer de prijs veel hoger wordt kunt u waarschijnlijk beter nu olie kopen en dit een maand opslaan.
Andersom geldt ook dat degene met wie u de afspraak maakt zal waarschijnlijk niet bereid zijn om olie tegen een veel lagere prijs dan de huidige prijs te verkopen. Dit betekent niet dat de spotprijs en futureprijs altijd exact gelijk zijn aan elkaar. Er zijn verschillende factoren die er voor zorgen dat de prijs van een futurecontract kan afwijken van de spotkoers.
Contango
Als ik de futureprijzen en afloopmaanden van de verschillende contracten in een grafiek tegen elkaar afzet, ontstaat de futurecurve. Er is sprake van contango als de prijs voor langer lopende futurecontracten hoger is dan de prijs van futurecontracten met een kortere looptijd of de spotprijs.
Een contangosituatie kan als oorzaak hebben: kosten voor opslag, verzekering en financiering of onzekerheid over de toekomstige voorraden.
Futurecurve in contango. Op de x-as wordt de tijd weergegeven en op de y-as de futureprijs.
Backwardation
De omgekeerde situatie van contango is backwardation. In dat geval is de prijs van langer lopende futurecontracten lager dan die van futurecontracten met een kortere looptijd of de spotprijs. Backwardation komt bijvoorbeeld voor in geval van tijdelijke schaarste, bij een hoge vraag voor onmiddellijke levering of wanneer veel investeerders verwachten dat de vraag of schaarste in de toekomst zal afnemen.
Naarmate de afloopdatum van een futurecontract dichterbij komt, beweegt de prijs van de future zich richting de spotprijs.
Futurecurve in backwardation. Op de x-as wordt de tijd weergegeven en op de y-as de futureprijs.
Doorrollen
Futures hebben een vaste afloopdatum, terwijl een turbo geen vaste looptijd heeft. Met een turbo op de Brent Crude Oil future wordt in principe belegd in de Brent Crude Oil future met de kortste looptijd. Voordat de onderliggende future afloopt, zal deze future worden verkocht en vervangen met een future die een maand langer loopt. Dit noemen we doorrollen.
Wanneer wordt doorgerold naar een future met een langere looptijd zal RBS het financieringsniveau en stoplossniveau van een turbo aanpassen. Door een aanpassing te maken in het financieringsniveau verandert de waarde van de turbo niet als gevolg van de overstap naar de nieuwe future.
Stel dat wordt doorgerold naar een future die een dollar duurder is; door het financieringsniveau met eveneens een dollar aan te passen verandert de waarde van de turbo niet op het moment van doorrollen. In de tabel hieronder vindt u een voorbeeld van de wijze waarop de waarde wordt aangepast.
Voorbeeld doorrollen: een Brent Crude Oil-future turbo.
Waarde
De waarde van een turbo verandert dus niet op het moment dat er wordt doorgerold. Op termijn kan een contango- of backwardationsituatie echter wel een negatief of positief effect hebben op de waarde van een turbo. Ik laat u zien op welke wijze contango de waarde van een Brent Crude Oil Future Turbo Long beïnvloedt.
Stel dat u belegt in een Brent Crude Oil Future Turbo Long met een financieringsniveau op 90 dollar. Op het moment dat u de Turbo Long koopt wordt belegd in de future die expireert in januari. Deze future noteert op dat moment 110 dollar en de EUR/USD wisselkoers noteert 1,25. De waarde van de Turbo Long is te berekenen als:
(koers onderliggende waarde – financieringsniveau) / EUR/USD wisselkoers = (110 – 90 ) / 1,25 = 16 euro
Er is sprake van een contango: de spotprijs van olie noteert 108 dollar, de januari-future noteert 110 dollar en de februari-future noteert 112 dollar. Deze situatie wordt weergegeven in de grafiek hieronder.
Futurecurve startsituatie. Op de x-as wordt de tijd weergegeven en op de y-as de futureprijs.
Na een maand is de spotprijs van Brent Crude Oil niet veranderd: 108 dollar. De prijs van de future die afloopt in januari is richting de spotprijs bewogen en is nu gelijk aan de spotprijs: 108 dollar. Ook de februari-future is richting de spotprijs bewogen en noteert nu 110 dollar. Dit wordt weergegeven in de onderstaande grafiek.
Futurecurve na een maand. Op de x-as wordt de tijd weergegeven en op de y-as de futureprijs.
De waarde van de turbo long beweegt mee met de januari-future, die na een maand 108 dollar noteert. De waarde van de turbo is na een maand:
(108 – 90 ) / 1,25 = 14,40 euro
In het bovenstaande voorbeeld wordt voordat de afloopdatum van de januari-future wordt bereikt doorgerold naar de februari-future. De februari-future noteert 2 dollar hoger dan de januari-future.
Doorrollen naar de volgende future. Op de x-as wordt de tijd weergegeven en op de y-as de futureprijs.
Door het financieringsniveau van de turbo met 2 dollar te verhogen (naar 92) verandert de waarde van de turbo niet op het moment van doorrollen. De waarde wordt na het doorrollen berekend op basis van de februari-future en het nieuwe financieringsniveau:
(110 – 92 ) / 1,25 = 14,40 euro
Positief rendement
In het bovenstaande voorbeeld is de Brent spotprijs gelijk gebleven terwijl de turbo long wel in waarde is gedaald. Dit is het gevolg van contango. Dit betekent echter niet dat u geen positief rendement kunt maken wanneer er sprake is van contango. Wanneer de spotprijs van Brent olie in het bovenstaande voorbeeld met meer dan 2 dollar was gestegen, dan was het rendement op deze turbo positief geweest.
- Contango heeft een negatief effect op de waarde van een turbo long en een positief effect op de waarde van een turbo short.
- Backwardation heeft een positief effect op de waarde van een turbo long en een negatief effect op de waarde van een turbo short.,/li>
De afgelopen jaren is er vaak sprake geweest van contango in de Brent future zoals in het bovenstaande voorbeeld. Momenteel is er echter sprake van backwardation. Dit betekent dat het doorrollen van futures op dit moment een positief effect heeft op een belegging in turbo’s long en een negatief effect op turbo’s short.
Bovenstaande voorbeelden zijn gebaseerd op aannames en slechts bedoeld ter illustratie. In deze voorbeelden is geen rekening gehouden met kosten. Deze voorbeelden zijn niet representatief voor toekomstige resultaten of rendementen. Meer informatie over beleggen in Turbo’s op grondstoffen vindt u op de website www.rbs.nl/markets in bijvoorbeeld de brochure Turbo’s op grondstoffen, de definitieve voorwaarden en het prospectus.