Krijgt de Chinese economie die harde landing waar zoveel over wordt gesproken en geschreven? De redenering is als volgt: Chinese banken hebben tijdens de vorige financiële crisis, begonnen in 2008, enorm veel geld aan de lokale overheden geleend op orders van de centrale overheid met het doel de economie te stimuleren.
Met dat geld zijn investeringen (in onroerend goed, infrastructuur voor onder meer de hogesnelheidstrein, et cetera) gedaan die inmiddels gekwalificeerd worden als slechte leningen en is er een bubbel ontstaan in de huizenmarkt.
Het afgelopen jaar heeft China op de monetaire rem getrapt om de inflatie en de huizenprijsbubbel (ontstaan door de kredietexpansie) de kop in te drukken. De effecten zijn nu duidelijk zichtbaar:
- dalende economisch groei
- huizenprijzen dalen
- inflatie neemt af
- dalende aandelenkoersen
- stijgend aantal slechte leningen bij de banken
Dus een harde landing in 2012?
Stabieler model
De Chinese overheid is zich ervan bewust dat het huidige economisch model op termijn niet houdbaar is omdat het gedreven wordt door extreem hoge investeringen en export (goedkope valuta). Een meer stabiel economische model is noodzakelijk en vraagt om de overgang van een op exportgedreven economie naar een economie gebaseerd op binnenlandse vraag.
De consumptieve bestedingen moeten gestimuleerd worden. Er zijn drie belangrijke redenen waarom Chinezen zoveel sparen en weinig consumeren:
- kosten van gezondheidszorg
- kosten van scholing
- pensioenkosten
Hierdoor zijn de consumptieve bestedingen relatief laag ten opzichte van het nationaal inkomen, ondanks dat de absolute consumptieve bestedingen al jaren fors toenemen.
Welvaart en gezondheid
In dit kader is China al een aantal jaren bezig om de gezondheidszorg te hervormen. De overheid heeft een basis zorgverzekering geïntroduceerd waarvan vooral de armere mensen profiteren. Voor deze groep is de dekking van gezondheidszorgkosten enorm toegenomen tegen een geringe eigen bijdrage.
Dit heeft geleid tot een explosieve vraag naar medicijnen en de hervorming van de gezondheidszorg zal een stimulans blijven voor de pharmaceutische industrie,omdat het gebruik van medicijnen structureel zal toenemen.
Op hetzelfde moment speelt zich een minstens zo belangrijke ontwikkeling: de welvaartsgroei. Toenemende welvaart betekent dat de mensen eindelijk goede gezondheidszorg kunen betalen, maar historisch gezien is er ook een relatie tussen groei in welvaart en toename van bepaalde ziektes en kwalen.
Voorbeelden hiervan zijn suikerziekte en obesitas. Vanwege de omvang van de bevolking, de ontwikkelingen in de gezondheidszorg en de welvaartsgroei is Azië een sterk groeiende afzetmarkt voor pharmaceutische bedrijven.
Dit is positief voor de grote westerse pharmaceutische bedrijven maar ook voor lokale spelers:
- Producenten van generics*, deze bedrijven hebben lokale merkbekendheid en zitten dichtbij hun afzetmarkt.
- Pharmaceutische producenten gespecialiseerd in de productie van medicijnen die welvaartsziektes bestrijden.
- Pharmaceutische bedrijven die traditionele geneeskunde in een modern jas steken en in massaproductie nemen. Denk bijvoorbeeld aan traditionele chinese medicijnen in een pilvorm.
Gunstige toekomst
De pharmaceutische industrie is een goed voorbeeld van een sector die defensief is, goede fundamenten heeft voor een mooie toekomst en profiteert van stijgende consumptieve bestedingen in Azië. Aan de andere kant is deze sector zeer gevoelig voor overheidsregulering.
In China wordt bijvoorbeeld de prijs van sommige medicijnen door de overheid bepaald. Dit jaar zijn de prijzen verlaagd voor bepaalde medicijnen met als gevolg dat de omzet en winst van bepaalde pharmaceutische bedrijven zijn gedaald.
Uiteraard leidde dit tot een keldering van hun aandelenkoersen. Het is dus essentieel om goed te begrijpen hoe het lokale gezondheidszorgsysteem werkt.
* Binnen de pharmaceutische industrie zijn er bedrijven die zich specialiseren in het produceren van generics. Dit zijn medicijnen waarvan het patent verlopen is zodat elke producent het mag produceren onder eigen naam. Met andere woorden: het medicijn is generiek geworden. Dit heeft als gevolg dat producenten van generics voornamelijk geinteresseerd zijn in de productie van medicijnen die zich bewezen hebben (medische en verkoopresultaten). Het businessmodel van een genericsproducent is makkelijker te begrijpen en minder riskant dan het businessmodel van een ontwikkelaar van nieuwe medicijnen.