Na de tegenvallende banencijfers van vorige week en het banenplan van Obama deze week ligt het voor de hand deze Best of the Week eens aan de Amerikaanse arbeidsmarkt te wijden.
Voor alle duidelijkheid, Best of the Week is een collectie van links die ik de afgelopen tijd op het web gevonden heb en die wat mij betreft de moeite waard zijn. Dat hoeft niet te betekenen dat ik het er zelf altijd mee eens ben, overigens.
Om te beginnen maar eens de status van de Amerikaanse arbeidsmarkt: hoe staan we er momenteel voor? De korte samenvatting: niet goed. Grafisch ziet het er in elk geval zo uit:
In deze –inmiddels beroemde- grafiek wordt weergegeven hoeveel procent van de banen er bij voorgaande recessies verloren zijn gegaan en hoe het herstel vervolgens plaatsvond. Niet alleen hebben we de sterkste daling van banen gezien, maar bovendien blijft het herstel opvallend uit. Met de nul banen die in augustus netto gecreëerd zijn, is het herstel van de banenmarkt zelfs weer helemaal tot stilstand gekomen.
Dat dat niet helemaal zonder risico is, wordt wel duidelijk als gekeken wordt naar de volgende grafiek. Terugkijkend over de afgelopen 50 jaar zie je dat een dergelijke lage groei in banen vrijwel altijd voorafging aan (of samenviel met) een recessie.
Ook de volgende grafiek spreekt boekdelen: het aantal mensen dat al langer dan een half jaar werkzoekend is, blijft zo’n beetje rond de zes miljoen hangen. De daling die plaatsvindt (rode lijn) is bovendien niet alleen te danken aan mensen die alsnog een baan vinden: ook mensen die de moed verliezen en zich als werkzoekend uitschrijven ‘helpen’ een handje (gele lijn).
Het mag duidelijk zijn dat des te langer je thuiszit, des te kleiner de kans wordt dat je nog een baan zult vinden. Tenzij de economie nu heel sterk aantrekt, dreigt de werkloosheid in de VS een even structureel probleem te worden als in Europa…
Nou, nog eentje dan: hoe slecht de banenmarkt het eigenlijk gedaan heeft relatief ten opzichte van de economie. De economie is in reële termen al weer bijna terug bij het hoogtepunt van 2007, maar de arbeidsmarkt…
(bron: Businessinsider)
Waar kwam de banengroei de afgelopen twintig jaar eigenlijk vandaan? De top drie bestaat uit de gezondheidszorg, de financiële sector en onderwijs, de industriële sector is de absolute verliezer. Of de drie topsectoren ook de komende tijd als banenmotoren zullen optreden is sterk de vraag: de gezondheidszorg in de VS is in internationaal vergelijk al veel te duur en het verhaal van de financiële sector kent iedereen denk ik wel.
De rol van de overheid
Interessant is wat dat betreft de rol van de overheid. Gegeven de sterke stimuleringsmaatregelen van de afgelopen jaren zou je denken dat de overheid als de nieuwe banenmotor naar voren zou moeten komen. Ook dat blijkt niet te kloppen. Op de volgende grafiek kan je op de verticale as zien hoeveel banen de verschillende sectoren hebben toegevoegd sinds de bodem van de recessie. De grootse banenuitstoot heeft plaatsgevonden bij… de overheid.
(Bron: economistview)
Deze grafiek laat zien hoe groot de impact zelfs is geweest
(Bron: Washington Post)
Betekent dit dat het stimuleringsbeleid niet heeft gewerkt? Niets is minder waar, als we in elk geval deze analyse van de Congressional Budget Office mogen geloven. Volgens het rapport heeft het stimuleringsbeleid er toe geleid dat tussen de 1 en 2,9 miljoen mensen een baan hebben gevonden/behouden.
Wie bang is dat de plannen van Obama er toe zullen leiden dat de overheid als de grote nieuwe werkgever zal opstaan, kan opgelucht adem halen. In de plannen wordt geld vrijgemaakt voor loonbelastingverlagingen, voor het verlengen van werkloosheidsuitkeringen en voor investeringen in infrastructurele projecten.
Eigenlijk gaat het hier voor een belangrijk deel om het verlengen van maatregelen die anders aan het einde van het jaar zouden zijn afgelopen. Los daarvan is het sterk de vraag of de plannen van Obama ooit politieke goedkeuring zullen krijgen, maar dat terzijde.
Als laatste wil ik het ook nog een keertje omdraaien: wat zijn de gevolgen voor de arbeidsmarkt voor de politiek? Dat Obama juist nu met plannen naar buiten komt zal vast geen toeval zijn, als je het volgende verband in gedachten neemt: de kans op een herverkiezing hangt wellicht volledig af van de toekomstige ontwikkeling van de werkloosheid.
Daarentegen, resultaten behaald uit het verleden…
(Bron: Businessinsider)