Er speelt van alles op de financiële markten, waarbij onderwerpen als Griekenland, het Amerikaanse schuldplafond en inkomensongelijkheid in de VS voor het nodige leesmateriaal in de internationale blogosphere zorgt. Desondanks ga ik deze week in de Best of the Week met een ander onderwerp aan de haal, namelijk het onderwerp dat volgende week weer veel stof zal doen opwaaien. De bankenstresstest gaat volgende week gepubliceerd worden, dus enige achtergrond informatie kan geen kwaad.
Stresstest
De bankenstresstest: wat was dat ook al weer? Twee jaar geleden werd het mechanisme voor het eerst in de VS in werking gesteld. Het doel was om enerzijds banken te dwingen hun balans te versterken –als ze voor de stress test zakten- en anderzijds om bij financiële markten onzekerheid weg te nemen over specifieke financiële instellingen.
Tot die tijd was het namelijk onvoldoende duidelijk welke financiële instelling de meeste risico’s liep met bijvoorbeeld de subprime crisis. Dát er financiële instellingen in de problemen wist iedereen wel, maar omdat niet zeker was welke, ontstond er een zichzelf versterkende neerwaartse vertrouwenscrisis.
In Amerika werkte het prima. Op 7 mei 2009 werd bekendgemaakt dat tien van de negentien geteste instellingen in totaal 75 miljard dollar uit de markt moesten halen om hun balans te versterken. Dat de helft van de banken de test niet haalde gaf de markt het vertrouwen dat het om een zware test ging, terwijl de totale kapitaalinjectie uiteindelijk geen onoverkomelijk probleem vormde.
Bovendien was nu duidelijk wie de zwakke broeders waren (Bank of America, Wells Fargo), en wie sterke, waarmee de stresstest een definitief punt achter de vertrouwenscrisis zette. Deze publicatie staat hier.
Onderstaande grafiek laat zien dat de stresstest niet het keerpunt in de markt was, maar dat de onrust voor zowel de S&P500, als voor de (herschaalde) bankenindex daarna wel duidelijk is afgenomen. De rust keerde weer.
Maar ondertussen in opa…
Wat ze in Amerika kunnen, moeten wij ook doen, zullen ze in Europa gedacht hebben. Alleen ging het in de regie van meet af aan mis. Ook hier werd een test afgenomen, maar maakte men in de eerste instantie de fout de resultaten slechts op hoofdlijnen bekend te maken. Geen uitsplitsing per bank dus, waarmee het Amerikaanse succes dus ook niet werd bereikt.
Sterker nog, door het uitbreken van de onrust om Griekenland nam de spanning juist weer toe. Welke financiële instelling had nou welke exposure op welk land? Bij gebrek aan duidelijkheid, kwam de hele financiële sector onder druk te staan.
Amerika voerde vervolgens de druk op om de resultaten van de tweede stresstest wel publiek bekend te maken. Vooral Duitsland lag naar verluidt dwars, maar uiteindelijk ging men ook daar akkoord om de individuele resultaten te publiceren.
Op 26 juli vorig jaar werden de resultaten uiteindelijk gepubliceerd. Voor een overzicht van de commentaren op die dag verwijs ik naar de Best of the Web, waar ik een heuse Stresstest Special over het onderwerp maakte.
Het oordeel was kort maar krachtig: een stresstest waarbij slechts zeven van de 91 banken problemen hebben en waarbij slechts 3,5 miljard euro moet worden opgehaald, is geen stresstest. Pikant detail was dat de Ierse banken –die niet lang daarna door de Ierse overheid genationaliseerd moesten worden- met vlag en wimpel door de test heen kwamen.
(bron Businessinsider)
Overigens was het niet een totaal fiasco: dankzij de informatie die per bank naar buiten werd gebracht kon iedereen zelf de stress verder opvoeren en zijn eigen berekeningen uitvoeren.
Stresstest part II
Volgende week is het weer zover en krijgen we de resultaten van de stresstest van dit jaar te zien. Er is ook deze keer weer het een en ander van te voren gelekt of bekendgemaakt. Zo heeft de European Insurance and Occupational Pension Authority (EIOPA) op 4 juli al laten weten dat 10% van de geteste verzekeraars tekort schieten in de solvency II verplichtingen. Het oordeel lijkt ook hier weer te zijn dat de stress te laag zou liggen.
Moody’s heeft ook de officiële publicatie van de resultaten niet afgewacht en heeft al laten weten te verwachten dat ongeveer een derde van de Europese banken extra kapitaal nodig heeft. Maar ook over Italië en Duitsland deden al de nodige geruchten de ronde.
De hoop en verwachting is dat de European Banking Authority van haar fouten geleerd heeft. Deze lange bijdrage uit de FT (waarschijnlijk alleen voor betalende bezoekers, sorry) geeft in elk geval een beeld dat de Italiaanse voorzitter (Andrea Enria) er zich hard voor heeft gemaakt dat de scenario’s deze keer wél de nodige stress zullen herbergen. We wachten het af…